عادل باخەوان

^{هەفتەی رابردوو باسم لە گرفتی پرسی نوێنەرایەتی لای حیزبی كوردی كرد. ئەم هەفتەیە دەگەڕێمەوە سەر قەیرانێكی دیكەی هەمان ئەم حیزبە كە خۆی لە دیاردەی "پێرسۆنالیزاسیۆن/ شەخسەنەكردن" دا دەبینێتەوە. لێرەدا، مێژووی حیزب و مێژووی كەسی یەكەم، ژیانی تایبەتی كەسی یەكەم و ژیانی گشتیی حیزب، بەرژەوەندییەكانی كەسی یەكەمی حیزب و بەرژەوەندییەكانی حیزب بەشێوەیەك تێكەڵ بەیەك دەبن كە هیچ كەس و ئۆرگانیزم و دەسەڵاتێك نەتوانێت لەیەكیان جیابكاتەوە.}

^{لە كوردستاندا، هیچ زیادەڕەوی نییە گەر بڵێین: حیزب كۆبوونەوەیە لە دەوری كەسێك، حیزب یەكسانە بە لیدەرێك و "دێپەندانس/ تەبەعیەت" بۆ پرۆگرامێك نییە، بەڵكو بۆ لیدەرێكە و كۆی چالاكییە سیاسییەكان و تەنانەت پرۆگرامێكیش ئەگەر هەبێت، هەر لە بوونی لیدەرەوە شەرعیەت وەردەگرێت. بەزمانێكی سادەتر: ئامادەیی "وجودیی" حیزبێك لكاوە بە ئامادەیی "وجودیی" لیدەرێكەوە و بە نەمانی ئەو لیدەرەش حیزبەكە دەكەوێتە بەر مەترسی لەناوچوونی وجودییەوە‌.} بۆئەوەی حیزبێك لە كوردستاندا "وجودی" هەبێت، پێویستە بە پرۆسێسی "بەئایدیاڵكردنی" مێژووی لیدەرەكەیدا تێپەڕێت! پێویستە لیدەرەكەی بكات بە قوتابخانەی فیكری، رەمزی قارەمانەتی، لووتكەی فیداكاری، نموونەی پاكێتی، ئۆقیانووسی دیپلۆماسی، پرانسیپی سەقامگیری و هتد.

^{ئەمانە ئەو مۆدێلەن‌ لە حیزب كە زانستە كۆمەڵایەتی و سیاسیەكان ناویان دەنێن: مۆدێلی سەرۆكایەتی لەبەرامبەر مۆدێلی پەرلەمانیدا. هەموو حیزبەكانی كوردستان، هەر لە پارتیی بارزانییەوە، تا دەگاتە یەكێتیی تاڵەبانی، گۆڕانی نەوشیروان مستەفا، یەكگرتووی سەلاحەدین بەهائەدین، كۆمەڵی عەلی باپیر، سۆسیالیستی محەممەدی حاجی مەحمود ...، لەنێو ئەم مۆدێلەدان.}

^{یەكگرتوو پێیوابوو لە دەرەوەی ئەم مۆدێلە دەتوانێت ژیانێكی سیاسی بۆ خۆی دروست بكات، بەڵام بەخێرایی تێگەیشت لەوەی كە بەبێ سەلاحەدین بەهائەدین، دروست وەك حیزبەكانی دیكەی كوردستان، ئەستەمە بتوانێت بە ستراكتۆرەكانی ئێستا و ئێرەیەوە، درێژە بە مانەوەی وجودیی خۆی لەنێو كێڵگەی سیاسیدا بدات، بۆیە بە دەنگی حەفتا و پێنج لە سەدی ئەندامانی كۆنگرە، هێنایانەوە و پەیمانیان بۆ تازە كردەوە. یەكێتی نیشتمانی كوردستان، لەوەتەی كە سكرتێرە گشتیەكەی، جەلال تاڵەبانی، نەخۆش كەوتووە، كۆی وجودی یەكێتی نەخۆش كەوتووە، بەڕادەیەك كە تەواوی ئۆرگانەكانی لەبەردەم مەترسیی ئیفلیجبوونی سەرتاسەریدان! ئەمە هیچ جێگای سەرسوڕمان نییە، بەڵكو دۆخێكی تەواو ئاساییە، چونكە جەستەی سامبۆلیك و فیزیكیی یەكێتی نیشتمانی كوردستان راستەوخۆ لەنێو جەستەی سامبۆلیك و فیزیكیی تاڵەبانیدا ستراكتۆری گرتووە و بەنەخۆشكەوتنی تاڵەبانی، زۆر ئاساییە كە كۆی یەكێتیش نەخۆش بكەوێت. هەفتەی داهاتوو بەدرێژی لەسەر دۆخی یەكێتی نیشتمانی دەوەستم و باس لە ئاوابوونی كاراییەكانی شەرعیەتی هەژموونی كاریزماتیكی مام جەلال لەسەر داهاتووی ئەم حیزبە دەكەم.}

^{دیاردەی "شەخسەنەی حیزب" دەكرێت لە قۆناغێكدا كۆمەڵێك دەسكەوت بۆ حیزب دابین بكات، بەتایبەتی لە چركەساتی بەرەنگاری و شۆڕشدا، بەڵام لە قۆناغی پەڕینەوە بەرەو دێمۆكراسیدا، دەبێت بە گرفتێكی گەورە بۆ حیزب كە دەكرێت دواتر هەڕەشە لە مانەوەی بكات‌. بۆنموونە، رووبەری هەژموونی حیزب تا ئەو شوێنە بڕ دەكات كە رووبەری هەژموونی لیدەرەكەیەتی و ناتوانێت بەكۆی رووبەرەكانی نیشتماندا بكشێت. بێهوودە نییە كە رووبەری هەژموونی حیزبی سۆسیالیست ناوچەی شارەزوور تێناپەڕێنێت، چونكە لەو شوێنەدا سنوورەكانی هەژموونی محەممەدی حاجی مەحمود كۆتایی دێت.}

^{سنووری هەژموونی یەكێتی ناوچەی سۆران تێناپەڕێنێت، وەك چۆن سنووری هەژموونی پارتی ناوچەی بادینان تێناپەڕێنێت، چونكە سنووری هەژموونی دوو لیدەرەكەیان لەو شوێنانەدا كۆتاییان دێت. بێگومان لەنێو ئەم پرانسیپە گشتییەدا، دەكرێت ئیستیسنایەكی وەك یەكگرتوو هەبێت كە هەوڵ دەدات لە زۆربەی رووبەرەكاندا ئامادەیی هەبێت، بەڵام گرفتی ئەم ریزپەڕەش بریتییە لەوەی كە لە رووبەری هەژموونی پارتیدا، یەكگرتوو ناچار دەكرێت بە "تەبەعیەت" بۆ هێڵە گشتیەكانی سیاسەتی بارزانی و لە رووبەری هەژموونی یەكێتیشدا، ناچار دەكرێت بە هەمان "تەبەعیەت" بۆ هێڵە گشتییەكانی سیاسەتی تاڵەبانی/ نەوشیروان و هەر ئەمەش وادەكات كە مۆتەكەی لەتبوون، هەمیشە ئەژنۆی لەسەر سنگی یەكگرتوو دانابێت.}

^{بەشێوەیەكی گشتی، قەیرانی حیزب لە كوردستان، چەندین رەهەند و ئاستی جیاوازی هەیە و بەتەنیا میراتی بەعس ناتوانێت شرۆڤەی بكات. بۆ تێگەیشتن لەم قەیرانە، دەبێت سەرەڕای هەموو ئەوەی كە تا ئێرە باسمان كرد، رووناكیش بخەینە سەر ئەو مایكرۆ گۆڕانكاریانەی كە ناچاری دەكەن بە تاقیكردنەوە و خۆلەمەحەكدانی پەڕینەوەی فەرزكراو لەلایەن گرەوە نوێیەكانی سەردەمی نوێ و پرۆسێسەكانی تێكەڵبوون بە قۆناغی پۆست سەدام حوسەینەوە كە وا بڕیارە قۆناغی بیناكردنی دێمۆكراسی بێت.}

^19/11/2016