دڵشاد میران
له رووداوهكانی شكستهێنانی كۆدهتا سهربازییهكهی ئهم دواییه توركیادا، ئهوهی جێگای سهرنج بوو، ههڵوێستی هێزه ئۆپۆزسیۆنهكانی توركیا بوو له پشتگرتنی ئۆردوگان و حزبهكهی بهرامبهر به كودهتای سوپا! ئهم هێزانه به ههموو بۆچوونه جۆراوجۆرهكانیانهوه دژ به ههوڵی كودهتا وهستان، نهك لهبهر خاتری چاوی ئوردۆگان، بهڵكو بۆ توركیا و پاراستنی ئهزموونی دیموكراسی، تا چارهنووسی وڵات نهكهوێته مهترسییهوه، له كاتێكدا ئهو ناكۆكییهی كه ههیه لهنێوان ئۆردوگان و حزبهكانی ئۆپۆزسیۆن ئهوهنده قووڵه، گهیشتووهته لێكترازان و ههمیشه ئۆردوگانیان به دیكتاتۆر له قهڵهم داوه و لهگهڵ سیاسهتهكانی ناوهوه و دهرهوهی ناكۆكن، بهڵام كاتێ چارهنووسی وڵات كهوته بهر مهترسی، ههموو لایهك یهك ههڵویست بوون بۆ پاراستنی وڵات، ئهمه لهبهر ئهوهی ئارامی و سهقامگیریی وڵاتیان گهلێك پێ گرنگتره لهوهی كێ لهسهر كورسیی حوكمڕانییه.
ئهمه ههستێكی نیشتیمانپهروهریی زۆر بهرزه، بهڵام ئهم ههڵوێسته له ههمان كاتیشدا ئهوه ناگهیهنێت كه پارتهكانی توركیا له ئۆردوگان خۆش بوون و رهخنهكانیان بۆ شێوهی كاركردنی كهمتر ئهبێتهوه، بهڵكو ههموو بابهتێك ئهولهویهتی خۆی ههیه، به پلهی یهكهم سومعه و ناوبانگی وڵات و سهروهری دێت، ئینجا مهسهلهكانی تر كه ئهتوانرێت به رێگای سهندووقی دهنگدان بگۆڕدرێت.
ئهمه وانهیهكه لێره له كوردستان ئهبێت سوودی لێ وهربگیرێت، به تایبهتی كه ئێمه باسی وڵاتیك ئهكهین نهك له ئهوروپای رۆژئاوا یا ئهمهریكا بێت، بهڵكو وڵاتیك كه دراوسێیه و له بواری كۆمهڵایهتی و سیاسی و نهریت و عادات له ئێمهی كوردهوه دوور نییه. ئهوهی جێگای داخه له ههرێمی كوردستان كه نه دهوڵهتین و نه ئابوورییهكی بههێزمان ههیه و ههمیشه چارهنووسمان له مهترسیدایه و دهوروپشتمان به دوژمنان گیراوه، ههموو ههوڵێك ئهدرێت له لایهن ناحهزانی پارتی و بارزانی، بۆ تێكدانی ئهزموونی ههرێم و پیلانگێڕان، ههر لهبهر ئهوهی دهسهڵاته سهرهكییهكان به دهست پارتین و سهرۆكی ههرێم بووهته كهسایهتییهك جیهانی دهرهوه متمانهی پێیه و ئهتوانێت و ههڵسوكهوتی لهگهڵدا بكات، به تایبهتی له بواری شهڕی دژ به تیرۆر. حزبایهتیی تهسك و ناوچهگهرێتی و رق و كینهی شهخسی كهوتووهته پێش بهرژهوهندیی میللهت و چارهنووسی ههرێم. ههموومان دیتمان چۆن له میدیاكانی سهر بهم لایهنانه دڵخۆش بوون به كودهتای توركیا، كاتێ هێشتا دیار نهبوو كه كودهتاكه سهردهكهوێت یان نا، ههر به هیوای ئهوهی پهیوهندییهكانی ههرێم و توركیا تێكبچێت و له ئهنجامدا گورزێك به پارتی بكهوێت كه به ئهندازیاری ئهم پهیوهندییه ئابووری و سیاسییه له قهڵهم ئهدرێ.
ئهوهی جێگای سهرنجه، ئهوانهی ههموو ههوڵێك ئهدهن بۆ تێكدانی ئهم پهیوهندییه هیچ ئهلتهرناتیڤێكی تریان نییه به میللهتی رابگهیهنن، ئهگهر مهسهلهكه كوردایهتییه و خهمخۆرییه بۆ كوردستانی باكوور، رهنگبێت باوهڕمان كردبایه كاتێ ئهگهر به ههمان شێوه ههڵوێستیان ههبووایه بهرامبهر به كوردستانی رۆژههڵات، كه رژێمی ئیسلامی هیچ درێغییهكی نهكردووه له سهركوتكردنی كورد، یاخود بهرامبهر به سووریا كه ههتا دوێنێ كورد ناڵهی ئههات به دهست رژێمی فاشیستی ئهسهد، كه داهێنهری بیرۆكهی بهعهرهبكردنه. لێرهدا مهبهست بهرگریكردن نییه له توركیا، بهڵكو دهبێت واقیعییانه تهماشای مهسهلهكه بكرێت، پهیوهندییهكانی ههرێم لهگهڵ توركیا له قهوارهكدایه كه به سوودی ئابووری بۆ ههردوولا ئهگهڕێتهوه، نهك ههر ئهمه، بهڵكو وهكو بینیمان ههتا كوردستانی باكووریش سوودێكی ئابووریی گهورهی لێ بینیوه. ئهم كارهی كه توركیا لهگهڵ ههرێمی كوردستان كردوویهتی هیچ دهوڵهتێكی تری دهوروپشت ئاماده نهبووه بیكات، ههر له ساڵی 1991وه رێگای بازرگانیی واڵا كردووه، به درێژایی ساڵان رێگای داوه به رێكخراوه مرۆییهكان بێن له ههرێم كار بكهن، رێگای داوه به راكێشانی بۆریی نهوت و غاز و هاتنی كهلوپهلی كۆمپانیا گهورهكانی جیهان و وهكو دهوڵهتێك مامهڵهمان لهگهڵدا ئهكات، بهڵام وادیاره ئهوانهی كار ئهكهن بۆ تێكدانی ئهم پهیوهندییه گهلێكیان پێ خۆشتره به سهرشۆڕی بگهڕێنهوه ئهو بهغدایهی كه به یهك بڕیاری شهخسیی مالیكی قووتی میللهتێكی بڕی، لهجیاتی ههوڵ بدهن ئهم پهیوهندییه بههێزتر بكهن و بهكاری بهێنن بۆ گهیشتنی كورد به ئامانجی دێرینی خۆی كه سهربهخۆییه.
29/7/2016