^{هاۆنیشتمانانی بەرێز و خۆشەویست}

^{خەلکی بەشەرەف و مافخوازی کوردستان}

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازانی روژهەلاتی کوردستان، به بۆنەی جێژنی نەۆرۆز و هاتنی سالی تازە و نوێ بوونەوەی سروشت و نەۆرۆزی کوردەواری، پیرۆزبایی ئاراستەی سەرجەم خەلکی کوردستان،و پێشمەرەگە قارەمانەکان، و بنەمالەی سەربەرزی شەهیدان دەکات، بزووتنەوە هێوادارە کە سالی تازە سالێکی پر لە بەرەکەت و خۆشی، کامەرانی و تەندروستی و سەرکەۆتنی تەواۆ خوازراۆ بێت، بۆ گشت لایەک.}

^{بەرێزان}

^{ئەمسال کورد و کوردستانیەکان، نەۆرۆزی ئەم سال لە کەش و هەوایەکی زۆر جێواز لەسالانی پێشووتر جێژن دەگرن،و سال تازە دەکەنەوە. هەنووکە دەگەل گۆرانی روخسار و سروشتی بەهارانەی جێئۆگرافی کوردستان، جووغرافیای سیاسی کوردەوارێش، لە ئەنجامی رەۆتی گۆرانکارییە جیهانی، ناۆچەیی و کوردستانیەکان، تووشی ئالووگۆری گرینگی سیاسی، سەبارەت بە دیاریکردنی مافی چارەنووسی نەتەوەییەمان هاتووە. وەک دەبینرێت و گشت لایەکمان ئاگادارین:}

 ^{لە باشووری کوردستان، لەئەنجامی سیاسەتی حەکیمانەی سەرۆکایەتی هەرێم کاک مەسعود بارزانی و هاریکاری لایەنەکانی دەخیل لە ئیدارەی وەلاتدا، توانراوە ئازموونی ٢٧ سال دەسەلاتدارییەتی باشوری کوردستان، لە گشت هەرەشەکانی دەرەکی و ناۆخۆیی بپارێزرێت و سەرکەۆتووانە لە ساحەی سیاسەتگوزاری و  دیپلۆماسی‌دا، لەپێناۆ چسپاندنی گووتاری سەربەخۆیی‌خوازی لەسەر بنەمای ئاکامی رێفراندۆمی ٢٥ سپتامبر،و ساغکردنەوەی "دەولەت/ نەتەوە" بۆ باشوری کوردستان هەنگاۆیی کارا و گرینگ هەلبهێنرێت، بەلام مەخابن کارگەریی کارەساتەکەی ١٦ی ئۆکتوبری ٢٠١٧، رەوتی چالاکییە گشت رەهەندییەکانی کوردی باشوری کە لەپێناۆ چەسپاندنی ئەسلی سەبەخۆیی خوازی بەشێوەیەکی حەکیمانە هیدایەت دەکران، بەرەۆ لاری ویەخسیربووبەوەی کورد دا شکاندەوە.}

^{لە رۆژئاوای کوردستان، دوای شەش سال خۆبەرێوەبەری خۆجەیی لە شکلی کانتۆنی‌دا، کە چاوەروان دەکرا، لایەنەکان بە تەئسیروەرگرتن لە ئازمونی باشوری کوردستان، خەریکبن سیستمی فیدرالی لە باکوری وەلاتی سوریە بچسپێنن و گریمانەی ئەوەش دەکرا لە داهاتوێکی زۆر نێزیکدا، لەئەنجامی ساغکردنەوەی کۆنفێدراسێۆنێکی کوردستانی، ئەسلی سروشتی یەکگرتنەوەی دوو بەشی کوردستانی دابەشکراۆ، وەک ئەمری واقیع مسەۆگەر بکردرێتەوە،و لەداهاتوودا نەوتی باشوری کوردستان لە رێگای خاکی کوردستانەوە بەرەۆ دەریای ئازاد و بازارەکانی نەۆتی جیهانی بە بێ گرفت، هەنارەدە بکردرێت، بەلام مەخابن هەنووکە تووشی شەرێکی قوورس لەپێناۆ پاراستنی سەروەری سیاسی و پاراستنی خاک و نیشتمانی ئەم بەشە لە کوردستان هاتۆتەوە.}

^{لە باکوری کوردستان، دەگەل ئەوەش کە چاوەروان دەکرا دوای دەیان سال شەر لە پێناۆ ئاشتیدا، پرۆسێسی دیالۆگ و دانوستاندنی ئاشتەوایی نێوان کورد و دەسەلاتی تورکیە، بەئەنجامێکی ئیجابی و سەرئەنجام هاۆژینی بەئاشتی نێوان کورد و تورک بگات، بەلام بەداخەوە ئەم بەشە لە کوردستان، هەنووکە تووشی شەری قورسی شاخ و شەقام هاتووە، و پێشبینی ئەوەش دەکرێت لەئەگەری نەگەرانەوەی لایەنەکان بۆ سەر مێزی گۆفتمان و دانووستاندنی ئاشتەوایی، لەئاکامدا شەری درێژخایەنی نێوان دوو نەتەوەی کورد و تورکی لێبکەوێتەوە.}

^{لە رۆژهەلاتی کوردستان، لە ئەنجامی دابین نەکردنی مافی کوردان،و رەچاۆگرتنی سیاسەتی ئەمنیەتی، هاۆرێ دەگەل درێژەدان بە سیاسەتی سەرکوب و داپلۆسینی دەسەلاتی ئێرانی روو لە کوردانی رۆژهەلاتی کوردستان لەلایەک، و هەروەها سوربوونی حیزبەکان لەسەر پەیرەۆکردنی سیاسەتی روخانی رژیم لەلایەکیترەوە، ئاسۆی خەباتی رزگاریخوازی نەتەواییەتیمان تووشی چەشنێک لێلی هاتووە،و ئاشکراشە چارەنووسی گەلی کورد لە رۆژهەلاتی کوردستانیش، مادام بە ئەگەری مان و نەمانی نیزامی کۆماری ئیسلامیەوە گرێدراۆ و پەیوەست کرابێت، نامەعلووم و نادیار خۆی دەنوێنێتەوە، دیارە وەک لێکەۆتەی سەلبی وەها بارودۆخێکش، خەباتی گشت رەهەندی خەلکی رۆژهەلاتی کوردستانیش لەپێناۆ ئاشتی و ئازادی، وە خۆبەریوەبەری خۆجەییدا، تووشی چەشنێک پاسیویی و چەقبەستوویی هاتۆتەوە.}

^{بۆ دەربازبوون لە وەها حالەتێکی داخراۆ و چەقبەستوویی رەۆتی خەباتدا، "دوو بژاردە و گووزینە" دەتوانن ئیستارتی کرانەوە لێبدەن،و هیدایەتی جەهەتی رەۆتی خەبات بەرۆ لۆتکەی سەرکەۆتن دەستنیشان بکەن، ئەۆ دوو گووزینەیەش بریتین لە: یەک "دیالۆگی مووسەلەح"،(واتە خەباتی چەکداری کە حدکا و لایەنەکانی دیکە، لەشکلی "راسانی مقاومەتی" بانگەوازی بۆ دەکەن)، گووزینەی دووهەمیش، گووزینەی "دیالۆگی نەرم‌ئەفزاری و دانووستاندنی ئاشتەوایی‌یە"، کە بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان وەک پرۆژەی ئاشتەوایی کاری لەسەر دەکات، واتە بزووتنەوەی کۆماریخوازان لە راستای گەراندنەوەی دوو لایەنی تاران و ئۆپۆزیسیۆنی کورد بۆ سەر مێزی دیالۆگ و دانووستاندنی ئاشتەوایی چالاکی دەنوێنێت. بەلام بەداخەوە لەمەر لاوازی و جێنەکەۆتوویی کولتوری دیالۆگ لەناۆ  کۆمەلگای سیاسی،و سیستمی حیزبی کوردستانی، ئەم پرۆژەیە و هەر چەشنە پرۆژە و ئینیسیاتیوێکی ئاشتەوایی دیکە، بۆ رەخساندنی زەمینەی پێویست لەپێناۆ دەستپێکی پرۆسێسی دیالۆگ و گۆفتمانی ئاشتی و هاۆژینی بەئاشتی بەهێند ناگیردرێت،و زۆر جاریش لەلایەن کەسانی ساویلکە و کالفام، تازەکار و نامەسئوول، وەک کاری سیخوری تۆهەمەتبار دەکرێت و دەقەبلێندرێت. بۆیە وا پێشبینی دەکرێت، کە ئەگەر لایەنەکانی دەخیل لەچارەنووسی خەلکی کوردستان،واتە(تاران و ئۆپۆزیسێۆنی کورد)، لەسەر درێژەدان بەم سیاسەتی گرژ و تەقابوولگەرایانەیان، سوور و بەردەوام بن، بێگوومان مسەۆگەرکردن و چەسپاندنی "ئەسلی ئاشتی و ئازادی"، وە هاۆژینی بەئاشتی:، ناموومکین دەبێت و پرسی کورد لە رۆژهەلاتی کوردستان، دوور لەچارەسەری دەمێنێتەوە. بۆیە:} 

^{بزووتنەوەی کۆماریخوازان، هێواخواز و داواکارە، کە دەسەلاتداران لە تاران بە جێگای درێژەدان بە پەیرەۆکردنی سیاسەتی تەقابوولگەرایانە، سیاسەتی تەعاموول و ئاشتەوایی روو لە کوردان رەچاۆبگرن،و لەراستای بە ئیجراییکردنی یاسای بنەرەتی، سەرەرای دابینکردنی مافە ئیسلامیەکان بۆ ئوومەتی ئیسلامی ئیران، هەۆلبدەن لە چوارچێوەی ئەسلی کۆمارییەتی نیزامدا، بە بەشداریکردنی خەلک لەبەرێوەبەری وەلاتدا و گەراندنەوەی مافی خۆبەرێوەبەری خۆجەیی بۆ نەتەوەکان و یەک لەوان کورد، ناوەرۆکی دێمۆکراتیەتی کۆماری ئیسلامیش مسەۆگەر بکەن. هەر لەم پەیوەندییەشدا بزووتنەوە هێواخوازە کە، گشت لایەنەکانی چالاک لە ناۆ ئۆپۆزیسیۆنی کوردی رۆژهەلاتیش، جێژنی نەۆرۆز و سالی تازه بکەنە هەوینی ئاشتی و ساغکردنەوەی یەکریزی گەلی کوردستان،و لە راستای گەیشتن به ئامانجه نەتەوەییەکاندا، بەدووری و دوورەپەرێزی لە "ئەندیشەی ئیستراتیژیکی سوونەتی" کە شەر و گرژی وەک تەنیا مکانیزمی یەکلاییکردنەوەی کێشەکان تەوسییە دەکات، هەولبدەن لەژێر تیشکی"ئەندیشەی ئیستراتیژیکی مۆدێرن"، کە دیالۆگ و دانووستاندنی ئاشتەوایی دەگەل لایەنی بەرامبەر، وەک مکانیزمی هەرە کارا و گوونجاۆ لەم سەردەمەدا، بۆ حەللی کیشە و گرفتەکان دەست نیشان دەکات، ئاجێندە و بەرنامەی کاری سالی نوێیان ئامادە و گەلالە بکەن، تابەلکوو بتوانرێت بە هاریکاری و هەرەوەزێکی گشت لایەنی،و لەچوارچێوەی عەقلانییەتی سیاسی و رێئال پۆلیتیک ‌دا، بەسوودوەرگرتن لە هوونەری سیاسەت و تەعاموولی پراگماتیستانە، "ناموومکینات، موومکین" بکردرێت و بەکردەوە ئازموونەکانی گەلانی جیهان لە پێناۆ دەستپێکی دیالۆگ، و لەئەنجامدا دەستەبەرکردنی ئاشتی و ئازادی و مافی خۆبەریوەبەری خۆجەیی دا، بە رۆژهەلاتی بکردرێن.}

^{بۆیە بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان، سالی نوێ هەروەکی سالی رابردوو وەک "سالی دیالۆگ و دانووستاندن لە پێناۆ ئاشتی‌دا" ناۆدێر دەکات و چاوەروانی لە گشت ئەکتەرگەلی ناۆ گۆرەپانی خەباتی رزگاریخوازی کوردستان هەیە، کە بۆ سەرخستنی پرۆژەی بەئاشتیکردنی کەێسی کورد لە رۆژهەلاتی کوردستان، کە بزووتنەوەمان پێ‌هەستاوە، چالاکوانانی بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان، هاۆکاری سەمیمانە و کارسازانە بکەن. تابەلکوو بتوانرێت بەم‌چەشنە و لەئەنجامی هاریکاری سەمیمانە و پر لە دیالۆگی گشتگیرانە، سالی نوێ بە سالی دیالۆگ و دانوستاندن و لەئەنجامدا جێژنی داهاتوو، بە جێژنی سەرکەۆتن،و وەدیهاتنی ئامانجە لەمێژینەکانی نەتەوەکەمان لەم بەشە لە کوردستان‌دا، تەبدیل بکردرێت.}

^{نەۆرۆزتان پیرۆز و هەموو رۆژتان نەۆرۆز}

^{د. مستەفا شەمامی}

^{رێکخەری گشتی/ بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەلاتی کوردستان}

^{١٩/٣/٢٠١٨}