فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...
2024-11-15-02-31-50ئەشكەوتەكەیان ئاگر دەدا و كوردەكان دەبونە قەرەبروت. - توركەكان لە ئەستنبوڵ، لەگەڵ تاكسیە كوردەكان سوار نەدەبون، دەیانوت گڵاونسەردەمی تازەش، ئاردۆگان وتی:من ئەو كوردەم خۆشدەوێت كە لە...
2024-10-30-17-57-54شەفەق....تد) کە جوان بیر دەکەنەوە و لەگەڵ برایەتی گەلانن. دەوڵەت باخچەلی کە ئەو قسەیە دەکات لە بیری چووە کە ئەو سەرۆکی پارتێکی نەژادپەرستە، ساڵانی شەستەکان کاتێک...
2024-10-30-15-49-01محمد الماغوط دەنوسێت: من الغباء أن أدافع عن وطن لا أملك فيه بيتاً. گەمژەییە بەرگریی لە نیشتمانێک بکەم کە ماڵێکم نیە تیایدا. نەبونی چەمکی دەوڵەت لە...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

فاروق حه‌جی مسته‌فا


كورد‭ ‬جێی‭ ‬گله‌یی‭ ‬نییه‌،‭ ‬مافی‭ ‬خۆشیانه‌‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ر‭ ‬دیدارێكی‭ ‬نێوده‌وڵه‌تی‭ ‬بترسن،‭ ‬كه‌‭ ‬پرسه‌كه‌ی‭ ‬ئه‌وان‭ ‬به‌شێك‭ ‬بێت‭ ‬له‌و‭ ‬دیداره‌‭. ‬مافی‭ ‬كوردیشه‌‭ ‬كه‌‭ ‬گومان‭ ‬له‌‭ ‬راده‌ی‭ ‬راستگۆیی‭ ‬ئه‌و‭ ‬لایه‌نانه‌‭ ‬بكات،‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬هاتنه‌‭ ‬پێشیان‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬پرسه‌كه‌یان‭. ‬پێشتر‭ ‬هیچ‭ ‬لایه‌نێك‭ ‬بایه‌خی‭ ‬به‌و‭ ‬به‌ڵێنانه‌‭ ‬نه‌دا،‭ ‬كه‌‭ ‬به‌‭ ‬كورد‭ ‬درابوون،‭ ‬پێشتر‭ ‬كورد‭ ‬به‌‭ ‬دڵپاكیی‭ ‬خۆی‭ ‬ته‌فره‌‭ ‬دراوه‌،‭ ‬ئیدی‭ ‬بۆیه‌‭ ‬ئه‌وان‭ ‬نیگه‌رانن‭. ‬نه‌ك‭ ‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‭ ‬نزیك‭ ‬له‌‭ ‬نه‌ته‌وه‌‭ ‬یه‌كگرتووه‌كان‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬هه‌ر‭ ‬به‌یاننامه‌یه‌ك‭ ‬كه‌‭ ‬ئه‌مینداری‭ ‬گشتیی‭ ‬تایبه‌ت‭ ‬به‌‭ ‬لایه‌نی‭ ‬به‌یاننامه‌كه‌‭ ‬ده‌ری‭ ‬ده‌كات،‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬په‌رسه‌ندنه‌كان،‭ ‬نیگه‌رانی‭ ‬ده‌رده‌بڕێ‭. ‬كه‌واته‌‭ ‬نیگه‌رانیی‭ ‬كورد‭ ‬له‌‭ ‬بانگهێشته‌كه‌ی‭ ‬ئه‌مینداری‭ ‬گشتی‭ ‬نییه‌،‭ ‬هێنده‌ی‭ ‬كه‌‭ ‬شوێنی‭ ‬گرێدانی‭ ‬دانوستانی‭ ‬نێوان‭ ‬لایه‌نانی‭ ‬سووریا‭ ‬بۆ‭ ‬چاره‌سه‌ركردنی‭ ‬قه‌یرانی‭ ‬وڵاته‌كه‌،‭ ‬مایه‌ی‭ ‬ترس‭ ‬و‭ ‬نیگه‌رانییه‌‭ ‬بۆ‭ ‬كورد‭. ‬یادگه‌ی‭ ‬كورد‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬لۆزان‭ ‬بارگاوییه‌،‭ ‬لۆزان،‭ ‬یان‭ ‬با‭ ‬بڵێین‭ ‬رێككه‌وتننامه‌ی‭ ‬لۆزان‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ره‌تای‭ ‬بیسته‌كانی‭ ‬سه‌ده‌ی‭ ‬رابردوودا،‭ ‬رێككه‌وتننامه‌ی‭ ‬سیڤه‌ری‭ ‬له‌‭ ‬گۆڕ‭ ‬نا،‭ ‬سه‌رباری‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬خه‌ونی‭ ‬ئه‌وانی‭ ‬له‌‭ ‬گۆڕ‭ ‬نا‭. ‬ جا‭ ‬بۆیه‌‭ ‬كورد‭ ‬هه‌میشه‌‭ ‬ده‌ڵێن‭: ‬الۆزان‭ ‬گۆڕستانی‭ ‬سیڤه‌ره‌ب‭. ‬له‌‭ ‬سیڤه‌ردا‭ ‬به‌ردی‭ ‬بناغه‌ی‭ ‬قه‌واره‌یه‌كی‭ ‬كورد‭ ‬دانرا،‭ ‬هێنده‌ی‭ ‬نه‌برد‭ ‬ئه‌و‭ ‬واقیعه‌‭ ‬مایه‌پووچ‭ ‬بوو‭. ‬گله‌یی‭ ‬له‌‭ ‬كورد‭ ‬ناكرێ،‭ ‬چونكه‌‭ ‬ئه‌وانه‌ی‭ ‬لۆزانیان‭ ‬داڕشت‭ ‬له‌‭ ‬ژنێڤدا‭ ‬ده‌ستڕۆیشتوون‭. ‬له‌وه‌شدا‭ ‬پتر‭ ‬گله‌ییان‭ ‬لێ‭ ‬ناكرێت،‭ ‬چونكه‌‭ ‬له‌‭ ‬رووی‭ ‬سیاسییه‌وه‌‭ ‬له‌‭ ‬دووبه‌ره‌كیدان،‭ ‬كێ‭ ‬ده‌زانێ،‭ ‬خۆ‭ ‬ره‌نگه‌‭ ‬وه‌ك‭ ‬لۆزانی‭ ‬بیسته‌كان،‭ ‬كورد‭ ‬له‌پڕ‭ ‬بێ‭ ‬به‌هره‌‭ ‬و‭ ‬بێ‭ ‬مایه‌‭ ‬بكرێت،‭ ‬پرۆژه‌‭ ‬و‭ ‬به‌رنامه‌یان‭ ‬دیزه‌‭ ‬به‌ده‌رخۆنه‌‭ ‬بكرێ،‭ ‬نه‌مازه‌‭ ‬كه‌‭ ‬ململانێی‭ ‬سه‌ر‭ ‬شه‌رعیه‌ت‭ ‬له‌نێو‭ ‬خۆبه‌خۆی‭ ‬كورددا‭ ‬له‌و‭ ‬په‌ڕیدایه‌‭. ‬گرووپه‌كه‌ی‭ ‬یه‌كێتیی‭ ‬دیموكرات‭ (‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭) ‬ده‌ڵێن‭ ‬ئه‌وان‭ ‬نوێنه‌رایه‌تیی‭ ‬كورد‭ ‬ده‌كه‌ن،‭ ‬خۆ‭ ‬ئه‌وان‭ ‬چه‌ندین‭ ‬جار‭ ‬ئه‌و‭ ‬راپۆرتانه‌شیان‭ ‬به‌ر‭ ‬گوێ‭ ‬كه‌وتووه‌،‭ ‬كه‌‭ ‬ئاخۆ‭ ‬كێ‭ ‬له‌‭ ‬ژنێڤدا‭ ‬ئاماده‌‭ ‬ده‌بێت‭. ‬كورد‭ ‬ئاماده‌‭ ‬نابن‭ ‬چونكه‌‭ ‬تورك‭ ‬ئاماده‌بوونی‭ ‬ئه‌وان‭ ‬ره‌ت‭ ‬ده‌كاته‌وه‌،‭ ‬ئه‌وان‭ (‬واته‌‭ ‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭)‬،‭ ‬پێیان‭ ‬وایه‌‭ ‬خۆیان‭ ‬به‌‭ ‬ته‌نیا‭ ‬نوێنه‌رایه‌تیی‭ ‬كورد‭ ‬ده‌كه‌ن‭. ‬له‌‭ ‬به‌رانبه‌ردا‭ ‬ئه‌نجومه‌نی‭ ‬نیشتیمانیی‭ ‬كوردیش‭ ‬سووره‌‭ ‬له‌سه‌ر‭ ‬ئه‌وه‌ی،‭ ‬كه‌‭ ‬ئه‌وان‭ ‬له‌‭ ‬ژنێڤدا‭ ‬نوێنه‌رایه‌تیی‭ ‬كورد‭ ‬ده‌كه‌ن،‭ ‬به‌وه‌ی‭ (‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭) ‬له‌‭ ‬رژێمه‌وه‌‭ ‬نزیكه‌،‭ ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬ده‌یانه‌وێ‭ ‬ئاماده‌‭ ‬بن،‭ ‬ئه‌وا‭ ‬ده‌بێ‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬رژێمدا‭ ‬ئاماده‌‭ ‬بن،‭ ‬واته‌‭ ‬هه‌مان‭ ‬گوتاری‭ ‬ئیئتیلافه‌‭. ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬به‌ر‭ ‬له‌‭ ‬ده‌ستپێكردنی‭ ‬دانوستانی‭ (‬ژنێڤ‭)‬یش،‭ ‬ململانێی‭ ‬نوێنه‌رایه‌تیكردنی‭ ‬كورد‭ ‬گه‌رم‭ ‬بوو،‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬ئاشكرابوونی‭ ‬خواستی‭ ‬دیمیستۆرا‭ ‬به‌‭ ‬بانگهێشت‭ ‬نه‌كردنی‭ ‬ساڵح‭ ‬موسلیم‭ (‬هاوسه‌رۆكی‭ ‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭)‬،‭ ‬ئه‌نجومه‌ن‭ ‬پێی‭ ‬وابوو‭ ‬ئه‌و‭ ‬سه‌ركه‌وتوو‭ ‬بووه‌،‭ ‬ئه‌وه‌یان‭ ‬له‌بیر‭ ‬چوو‭ ‬كه‌‭ ‬ئاماده‌نه‌بوونی‭ ‬ساڵح‭ ‬موسلیم‭ ‬ئه‌ركی‭ ‬ئه‌وان‭ ‬له‌و‭ ‬دیداره‌‭ ‬نێوده‌وڵه‌تییه‌‭ ‬گرنگه‌دا‭ ‬قورستر‭ ‬ده‌كات،‭ ‬جا‭ ‬ئیدی‭ ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬مێژوو‭ ‬خۆی‭ ‬دووباره‌‭ ‬بكاته‌وه‌‭ ‬و‭ ‬ئه‌زموونه‌كه‌ی‭ ‬لۆزان‭ ‬دووباره‌‭ ‬بووه‌وه‌،‭ ‬ئه‌وا‭ ‬ئه‌نجومه‌نی‭ ‬نیشتمانیی‭ ‬كورد‭ ‬تۆمه‌تبار‭ ‬ده‌كرێت،‭ ‬خۆ‭ ‬ره‌تكردنه‌وه‌ی‭ ‬ئاماده‌بوونی‭ (‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭)‬ش‭ ‬به‌‭ ‬هۆی‭ ‬ئه‌وه‌وه‌‭ ‬بوو‭ ‬كه‌‭ ‬توركیا‭ ‬رازی‭ ‬نه‌بووه‌‭ ‬ئاماده‌‭ ‬بێت‭. ‬له‌به‌رئه‌وه‌ی‭ ‬دیمیستۆراش‭ ‬ویستوویه‌تی‭ ‬دیداره‌كه‌‭ ‬بێ‭ ‬گرێ‭ ‬و‭ ‬له‌‭ ‬واده‌ی‭ ‬خۆی‭ ‬و‭ ‬بێ‭ ‬كێشمه‌كێش،‭ ‬گرێ‭ ‬بدرێ،‭ ‬ئیدی‭ ‬ساڵح‭ ‬موسلیمی‭ ‬ره‌ت‭ ‬كرده‌وه‌‭ ‬و‭ ‬نامه‌كه‌ی‭ ‬هه‌یسه‌م‭ ‬مه‌نناع‭ ‬سه‌رۆكی‭ ‬ئه‌نجومه‌نی‭ ‬دیموكراتی‭ ‬سووریای‭ ‬پشتگوێ‭ ‬خست،‭ ‬كه‌‭ ‬تێیدا‭ ‬گوتبووی‭ ‬ئه‌و‭ ‬ئاماده‌‭ ‬نییه‌‭ ‬به‌شداری‭ ‬بكات‭ ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬ساڵح‭ ‬موسلیمی‭ ‬هاوپه‌یمانی‭ ‬ئاماده‌‭ ‬نه‌بێت‭. ‬ئه‌مه‌ش‭ ‬وا‭ ‬ده‌كات‭ ‬بڵێین‭ ‬به‌رپرسیاریی‭ ‬ئه‌نجومه‌نی‭ ‬نیشمانی‭ ‬چه‌ندپات‭ ‬بووه‌وه‌،‭ ‬به‌وه‌ی‭ ‬پشتی‭ (‬پ‭ ‬ی‭ ‬د‭)‬ی‭ ‬نه‌گرت،‭ ‬به‌وه‌ی‭ ‬به‌‭ ‬ته‌نیا‭ ‬ئاماده‌ی‭ ‬دانوستانه‌كه‌‭ ‬ده‌بێت،‭ ‬ئه‌وه‌ش‭ ‬ده‌یخاته‌‭ ‬دۆخێكی‭ ‬زه‌حمه‌ته‌وه‌‭.‬
مه‌به‌ستمه‌‭ ‬بڵێم،‭ (‬ژنێڤ3‭) ‬لۆزانێكی‭ ‬كوردان‭ ‬نییه‌،‭ ‬ئه‌و‭ ‬شوێنێكه‌‭ ‬سوورییه‌كان‭ ‬دانوستانی‭ ‬خۆیانی‭ ‬تێدا‭ ‬ده‌كه‌ن،‭ ‬باسی‭ ‬قه‌یرانه‌كه‌‭ ‬و‭ ‬هۆیه‌كانی‭ ‬و‭ ‬چۆنیه‌تیی‭ ‬چاره‌سه‌ركردنیشی‭ ‬ده‌كه‌ن‭. ‬هه‌روه‌ها‭ ‬باس‭ ‬له‌‭ ‬میكانیزمی‭ ‬دامه‌زراندنی‭ ‬هاوبه‌شایه‌تی‭ ‬له‌نێوانی‭ ‬رژێم‭ ‬و‭ ‬ئۆپۆزسیۆن‭ ‬ده‌كه‌ن،‭ ‬له‌پێناو‭ ‬ئاساییكردنه‌وه‌ی‭ ‬ره‌وشه‌كه‌‭ ‬به‌‭ ‬ئامانجی‭ ‬رێخۆشكردن‭ ‬بۆ‭ ‬دیالۆگی‭ ‬سیاسی‭ ‬له‌نێوان‭ ‬پێكهاته‌گه‌لی‭ ‬سیاسیی‭ ‬وڵاته‌كه‌،‭ ‬بۆ‭ ‬گه‌یشتن‭ ‬به‌‭ ‬شاڕێچكه‌یه‌ك‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬جۆری‭ ‬سیسته‌می‭ ‬حوكمڕانی،​‭ ‬بۆ‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬دواتر‭ ‬ده‌ستوورێك‭ ‬بۆ‭ ‬وڵات‭ ‬دابندرێ،‭ ‬كه‌‭ ‬زۆر‭ ‬جار‭ ‬هه‌مووانی‭ ‬نقومی‭ ‬نێو‭ ‬لیته‌‭ ‬كردووه‌‭. ‬ئه‌مه‌ش‭ ‬واته‌‭ ‬پێویست‭ ‬به‌‭ ‬نیگه‌رانی‭ ‬ناكات‭.‬

12/2/2016

 

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان