فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2024-11-15-02-43-47 ڕابردوو بەردەوام گرووپگەلێک هەبوون لە کوردستان کە بەشێوەیەک لە شێوەکان پەیڕەویان لە خەباتی چەکداریی کردووە وەک ڕێبازێک بۆ گەیشتن بە مافەکانی کوردستانییان. بەڵام هەر...
2024-11-15-02-37-43ناودەبرێت، بۆ کوردەکانیش هێشتا بابەتێکە کە جێی گومان و پرسیارە؟، بەوپێیەی هەموان سیناریۆکانی پرۆسەی ئاشتی و چارەسەریان لەساڵی ٢٠١٢ بۆ ٢٠١٥ لەپێش چاوە، کەچۆن ئەو...
2024-11-15-02-31-50ئەشكەوتەكەیان ئاگر دەدا و كوردەكان دەبونە قەرەبروت. - توركەكان لە ئەستنبوڵ، لەگەڵ تاكسیە كوردەكان سوار نەدەبون، دەیانوت گڵاونسەردەمی تازەش، ئاردۆگان وتی:من ئەو كوردەم خۆشدەوێت كە لە...
2024-10-30-17-57-54شەفەق....تد) کە جوان بیر دەکەنەوە و لەگەڵ برایەتی گەلانن. دەوڵەت باخچەلی کە ئەو قسەیە دەکات لە بیری چووە کە ئەو سەرۆکی پارتێکی نەژادپەرستە، ساڵانی شەستەکان کاتێک...
2024-10-30-15-49-01محمد الماغوط دەنوسێت: من الغباء أن أدافع عن وطن لا أملك فيه بيتاً. گەمژەییە بەرگریی لە نیشتمانێک بکەم کە ماڵێکم نیە تیایدا. نەبونی چەمکی دەوڵەت لە...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

فاروق حاجی مستەفا

ره‌نگه‌‭ ‬خوێنه‌رێك‭ ‬بپرسێت‭: ‬بۆچی‭ ‬سێیه‌مین‭ ‬قیامه‌ت؟‭ ‬ڕووداوه‌كه‌‭ ‬به‌ڕێكه‌وت‭ ‬بووه‌،‭ ‬ده‌یان‭ ‬خێزان‭ ‬هه‌ن‭ ‬منداڵه‌كانیان‭ ‬له‌‭ ‬كۆڵ‭ ‬ده‌گرن‭ ‬و‭ ‬ڕێی‭ ‬ئه‌وروپا‭ ‬ده‌گرنه‌‭ ‬به‌ر،‭ ‬حاڵه‌تی‭ ‬خنكانی‭ ‬هاوشێوه‌ی‭ ‬ئه‌وه‌ش‭ ‬ڕوو‭ ‬ده‌دات،‭ ‬ڕووداوه‌كه‌ش‭ ‬نه‌گه‌یشتووه‌ته‌‭ ‬ئاستی‭ ‬اقیامه‌تب‭. ‬تۆش‭ ‬كه‌‭ ‬باسی‭ ‬قیامه‌تی‭ ‬سێیه‌م‭ ‬ده‌كه‌یت،‭ ‬ئه‌دی‭ ‬كوانێ‭ ‬قیامه‌تی‭ ‬دووه‌م،‭ ‬تا‭ ‬باسی‭ ‬قیامه‌تی‭ ‬سێیه‌م‭ ‬بكه‌ین؟‭ ‬ڕه‌نگه‌‭ ‬وه‌ڵامی‭ ‬ئه‌مه‌‭ ‬ئاسان‭ ‬بێت‭. ‬یه‌كه‌مین‭ ‬قیامه‌ت‭ ‬ساته‌وه‌ختی‭ ‬شاڵاوه‌كه‌ی‭ ‬داعش‭ ‬بوو،‭ ‬كه‌‭ ‬كۆبانێی‭ ‬خاپوور‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬خه‌ڵكه‌كه‌شی‭ ‬ده‌ربه‌ده‌ر‭ ‬كرد،‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬ئێمه‌‭ ‬ده‌توانین‭ ‬بڵێین،‭ ‬كۆبانێ‭ ‬ته‌فر‭ ‬و‭ ‬توونا‭ ‬كرا‭. ‬كاتێك‭ ‬خه‌ڵكه‌كه‌‭ ‬دوای‭ ‬ئازادكردنی‭ ‬گه‌ڕانه‌وه‌،‭ ‬له‌‭ ‬ماڵه‌كانی‭ ‬خۆیاندا‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬سه‌لكه‌‭ ‬پیازێكیان‭ ‬نه‌دۆزییه‌وه‌،‭ ‬سه‌رباری‭ ‬زیانی‭ ‬زۆر‭ ‬له‌‭ ‬سه‌ر‭ ‬و‭ ‬ماڵیان‭. ‬قیامه‌تی‭ ‬دووه‌میش‭ ‬ساته‌وه‌ختی‭ ‬دزه‌كردنی‭ ‬ده‌یان‭ ‬داعش‭ ‬بوو‭ ‬به‌‭ ‬جلوبه‌رگی‭ (‬ی‭ ‬پ‭ ‬گ‭) ‬و‭ ‬سوپای‭ ‬ئازاده‌وه‌‭ ‬بۆ‭ ‬نێو‭ ‬شاره‌كه‌،‭ ‬سه‌دان‭ ‬كه‌سی‭ ‬بێتاوانیان‭ ‬له‌‭ ‬شیرینیی‭ ‬خه‌ودا‭ ‬كوشت،‭ ‬هه‌ندێكیان‭ ‬له‌سه‌ر‭ ‬به‌رماڵ‭ ‬بوون،

‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬كچێكیان‭ ‬له‌‭ ‬كاتی‭ ‬قورئان‭ ‬خوێندندا‭ ‬كوشت،‭ ‬ئیدی‭ ‬خه‌ڵكه‌كه‌‭ ‬تووشی‭ ‬ترس‭ ‬و‭ ‬تۆقان‭ ‬هاتن،‭ ‬هه‌رایه‌ك‭ ‬به‌رپا‭ ‬بوو‭ ‬له‌‭ ‬عه‌رد‭ ‬و‭ ‬ئاسمان‭ ‬ده‌نگی‭ ‬دایه‌وه‌‭. ‬قیامه‌تی‭ ‬سێیه‌میش‭ ‬ئه‌وه‌‭ (‬ئالان‭)‬ـه‌،‭ ‬ئه‌و‭ ‬منداڵه‌ی‭ ‬له‌‭ ‬كه‌ناری‭ ‬ده‌ریای‭ ‬ئیجه‌دا‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ (‬غالیب‭)‬ی‭ ‬برای‭ ‬و‭ (‬ره‌یحان‭)‬ی‭ ‬دایكی‭ ‬به‌‭ ‬خنكاوی‭ ‬دۆزرانه‌وه‌‭. ‬سه‌ره‌تا‭ ‬وێنه‌كه‌‭ ‬له‌‭ ‬تۆڕه‌كانی‭ ‬كۆمه‌ڵایه‌تیدا،‭ ‬به‌‭ ‬به‌رچاوی‭ ‬گه‌لێك‭ ‬كه‌سدا‭ ‬تێپه‌ڕی،‭ ‬زۆربه‌ی‭ ‬كه‌س‭ ‬پێیان‭ ‬وابوو‭ ‬فه‌له‌ستینییه‌‭ ‬و‭ ‬له‌گه‌ڵیدا‭ ‬هاوسۆز‭ ‬بوون‭. ‬هه‌رچه‌نده‌‭ ‬وێنه‌كه‌‭ ‬وه‌ك‭ ‬گرته‌یه‌كی‭ ‬نایابی‭ ‬سینه‌مایی‭ ‬وابوو،‭ ‬ده‌موچاوی‭ ‬منداڵه‌كه‌‭ ‬به‌‭ ‬لم‭ ‬داپۆشرا‭ ‬بوو،‭ ‬قاچه‌كانیشی‭ ‬ڕوو‭ ‬له‌‭ ‬خه‌ڵك‭ ‬بوو‭. ‬هاوسۆزییه‌كه‌‭ ‬سه‌ره‌تا‭ ‬له‌‭ ‬چێوه‌ی‭ ‬مرۆییدا‭ ‬بوو،‭ ‬هێدی‭ ‬هێدی‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬ڕوونبوونه‌وه‌ی‭ ‬ناسنامه‌ی‭ ‬منداڵه‌كه‌دا،‭ ‬ئه‌و‭ ‬دیمه‌نه‌‭ ‬سینماییه‌‭ ‬بووه‌‭ ‬كارێكی‭ ‬بێ‭ ‬وێنه‌‭. ‬ده‌ڵێن‭ ‬ئه‌و‭ ‬وێنه‌یه‌‭ ‬له‌‭ ‬ڕووی‭ ‬بینین‭ ‬و‭ ‬هه‌ڕمێنه‌وه‌‭ ‬له‌‭ ‬ئاستی‭ ‬جیهاندا‭ ‬یه‌كه‌مینه‌‭. ‬هه‌رچه‌نده‌‭ ‬هه‌ندێك‭ ‬له‌‭ ‬چالاكوانانی‭ ‬عه‌ره‌ب‭ ‬نه‌یانتوانی‭ ‬له‌‭ ‬قاوغی‭ ‬ڕه‌گه‌زپه‌رستی‭ ‬ده‌ربچن،‭ ‬به‌ڵام‭ (‬ئالان‭) ‬له‌‭ ‬هه‌موو‭ ‬هه‌را‭ ‬و‭ ‬زه‌نایه‌ك‭ ‬به‌هێزتر‭ ‬بوو،‭ ‬بازنه‌ی‭ ‬هاوسۆزی‭ ‬و‭ ‬هاوكاری‭ ‬فراوانتر‭ ‬بوو،‭ ‬ته‌نانه‌ت‭ ‬له‌‭ ‬ڕووی‭ ‬سیاسیشه‌وه‌‭ ‬خرایه‌‭ ‬گه‌ڕ‭. ‬چه‌ندین‭ ‬سه‌رۆك‭ ‬قسه‌ی‭ ‬خۆیان‭ ‬له‌باره‌ی‭ ‬ڕووداوه‌كه‌وه‌‭ ‬كرد،‭ ‬هه‌ر‭ ‬یه‌كه‌یان‭ ‬لایه‌نی‭ ‬مرۆیی‭ ‬ڕووداوه‌كه‌ی‭ ‬خسته‌‭ ‬ڕوو،‭ ‬یه‌كیان‭ ‬گوتی‭: ‬به‌‭ ‬خۆم‭ ‬و‭ ‬نه‌وه‌كانمه‌وه‌‭ ‬گریاین،‭ ‬یه‌كێكی‭ ‬دی‭ ‬گوتی،‭ ‬كه‌‭ ‬زۆر‭ ‬پێی‭ ‬ناڕه‌حه‌ت‭ ‬بووه‌،‭ ‬سه‌رمایه‌دارێكیش‭ ‬ته‌له‌فۆنی‭ ‬كرد‭ ‬و‭ ‬گوتی‭ ‬به‌‭ ‬دارایی‭ ‬ئاماده‌م،‭ ‬پتر‭ ‬له‌‭ ‬سه‌رۆك‭ ‬وه‌زیرانێك‭ ‬به‌‭ ‬ته‌له‌فۆن‭ ‬قسه‌یان‭ ‬له‌گه‌ڵ‭ ‬باوكی‭ ‬ئالاندا‭ ‬كرد،‭ ‬هه‌رچه‌نده‌‭ ‬مانگ‭ ‬و‭ ‬نیوێك‭ ‬به‌ر‭ ‬له‌‭ ‬ئێستا‭ ‬سێ‭ ‬منداڵی‭ ‬برا‭ ‬له‌‭ ‬هه‌مان‭ ‬شوێندا‭ ‬خنكان،‭ ‬دایك‭ ‬و‭ ‬باوكیان‭ ‬هه‌رسێ‭ ‬منداڵه‌كه‌یان‭ ‬له‌‭ ‬گوندی‭ (‬جقالا‭) ‬له‌‭ ‬عه‌فرین‭ ‬ناشت‭. ‬هه‌ڵبه‌ت‭ (‬ئالان‭) ‬جومگه‌یه‌كی‭ ‬تراژیدی‭ ‬بوو،‭ ‬بۆ‭ ‬ئێمه‌‭ ‬و‭ ‬بۆ‭ ‬جیهانیش‭ ‬وا‭ ‬هاته‌‭ ‬پێش‭ ‬چاو‭. ‬ئه‌مه‌ش‭ ‬واتای‭ ‬ئه‌وه‌یه‌،‭ ‬كه‌‭ ‬كۆبانێ‭ ‬بایه‌خی‭ ‬خۆی‭ ‬هه‌یه‌،‭ ‬گه‌لێ‭ ‬كه‌سیش‭ ‬شته‌كه‌‭ ‬ده‌ده‌نه‌‭ ‬پاڵ‭ ‬ئه‌و‭ ‬وێنه‌‭ ‬سه‌رنجڕاكێشه‌وه‌،‭ ‬هه‌روه‌ها‭ ‬پێكه‌وه‌هاتنی‭ ‬ناوی‭ ‬ئالان‭ ‬و‭ ‬كۆبانێ‭. ‬سه‌رباری‭ ‬ئه‌وه‌ی‭ ‬هه‌ندێ‭ ‬پێیانوایه‌‭ ‬گه‌لێ‭ ‬هۆ‭ ‬له‌پشت‭ ‬ئه‌و‭ ‬هه‌ڕمێن‭ ‬په‌یداكردنه‌‭ ‬هه‌یه‌،‭ ‬له‌وانه‌‭ ‬به‌ر‭ ‬له‌‭ ‬هه‌موویان‭: ‬لایه‌ن‭ ‬هه‌ن‭ ‬ویستیان‭ ‬به‌‭ ‬ڕووداوه‌كه‌ی‭ (‬ئالان‭) ‬ڕووداوی‭ (‬كامیۆنی‭ ‬مه‌رگه‌كه‌‭) ‬داپۆشرێ،‭ ‬ڕه‌نگه‌‭ ‬باندی‭ ‬ئه‌وتۆ‭ ‬له‌پشتی‭ ‬ئه‌و‭ ‬ڕووداوه‌ی‭ ‬كامیۆنه‌كه‌وه‌‭ ‬بن،‭ ‬كه‌‭ ‬كاریگه‌رییان‭ ‬هه‌یه‌‭ ‬به‌سه‌ر‭ ‬بڕیاری‭ ‬سیاسی‭ ‬له‌‭ ‬چه‌ندین‭ ‬ده‌وڵه‌تی‭ ‬ئه‌وروپادا،‭ ‬هه‌شه‌‭ ‬ئه‌و‭ ‬شته‌‭ ‬به‌‭ ‬په‌یوه‌ندیی‭ ‬نێوان‭ ‬ئه‌مریكا‭ ‬و‭ ‬ئه‌وروپاوه‌‭ ‬گرێ‭ ‬ده‌دا،‭ ‬هه‌شه‌‭ ‬ده‌ڵێ‭ ‬له‌به‌رئه‌وه‌یه‌‭ ‬چونكه‌‭ ‬توركیا‭ ‬چاوپۆشی‭ ‬له‌‭ ‬به‌قاچاخبردنی‭ ‬په‌نابه‌ران‭ ‬ده‌كات‭.‬

گرنگ‭ ‬ئه‌وه‌یه‌،‭ ‬جگه‌‭ ‬له‌وه‌ی‭ ‬كه‌‭ ‬ئالان‭ ‬شایانی‭ ‬ئه‌وه‌یه‌‭ ‬هه‌زاران‭ ‬جار‭ ‬باوكه‌ڕۆی‭ ‬بۆ‭ ‬بكه‌ین،‭ ‬ئه‌و‭ ‬بایه‌خه‌‭ ‬زۆره‌ش‭ ‬ده‌هێنێ،‭ ‬باوكیشی‭ ‬ڕه‌نگه‌‭ ‬ویستبێتی‭ ‬به‌‭ ‬سایه‌ی‭ ‬ئه‌و‭ ‬ڕووداوه‌وه‌‭ ‬ڕوانگه‌ی‭ ‬جیهان‭ ‬سه‌باره‌ت‭ ‬به‌‭ ‬وڵاته‌كه‌ی‭ ‬و‭ ‬ڕه‌وشی‭ ‬په‌نابه‌ران‭ ‬بگۆڕێ،‭ ‬هه‌مووان‭ ‬هاوسۆز‭ ‬بوون‭ ‬و‭ ‬به‌‭ ‬شێوه‌یه‌ك‭ ‬له‌‭ ‬شێوه‌كان‭ ‬ویستیان‭ ‬سوودی‭ ‬لێ‭ ‬وه‌ربگرن،‭ ‬ته‌نیا‭ ‬كورد‭ ‬نه‌بێ‭. ‬ئه‌گه‌ر‭ ‬نامه‌كه‌ی‭ ‬سه‌رۆك‭ ‬بارزانی‭ ‬و‭ ‬ته‌له‌فۆنه‌كه‌ی‭ ‬كاك‭ ‬نێچیرڤان‭ ‬سه‌رۆك‭ ‬وه‌زیران‭ ‬بخه‌ینه‌‭ ‬لاوه‌،‭ ‬ئه‌وا‭ ‬كورد‭ ‬ده‌سته‌پاچه‌‭ ‬بوون‭ ‬له‌وه‌ی‭ ‬بتوانن‭ ‬شتێك‭ ‬بۆ‭ (‬ئالان‭)‬ی‭ ‬شه‌هید‭ ‬و‭ ‬براكه‌ی‭ ‬و‭ ‬دایكی‭ ‬و‭ ‬بۆ‭ ‬خۆشیان‭ ‬بكه‌ن‭. ‬كورد‭ ‬ناتوانا‭ ‬هاته‌‭ ‬پێش،‭ ‬كه‌چی‭ ‬وێنه‌كه‌ی‭ ‬ئالان‭ ‬له‌‭ ‬كۆشگی‭ ‬هه‌موو‭ ‬سه‌رۆكه‌كاندا‭ ‬ده‌بیندرێ،‭ ‬زۆربه‌ی‭ ‬ڕۆژنامه‌كانیش‭ ‬باسیان‭ ‬كرد،‭ ‬ئه‌ویش‭ ‬به‌‭ ‬وێنه‌‭ ‬و‭ ‬هاواره‌وه‌‭ ‬به‌‭ ‬هه‌مووانی‭ ‬گوت‭: ‬ئیدی‭ ‬به‌سه‌،‭ ‬ئازاری‭ ‬ئێمه‌​‭ ‬به‌‭ ‬وێنه‌‭ ‬ناگات،‭ ‬هه‌رچه‌نده‌‭ ‬ئه‌و‭ ‬وێنه‌یه‌‭ ‬له‌‭ ‬هه‌موو‭ ‬هاواره‌كان‭ ‬به‌تینرتر‭ ‬بوو‭.‬

13/9/2015

 

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان