فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-12-15-08-33 زیانی یەکجار زۆری پێکەتووە و دەبێت چاوەڕوان بکات لە یەمەن و عێراقیش هەمان زیان و خراپتریشی پێ بکرێت. لەهەمان کاتدا نایشارنەوە "ئەوان دژی گفتوگۆ لەگەڵ...
2025-04-04-11-24-39قۆڵی لەنێوان (ئێران و تورکیاو رووسیا)، بۆ کۆتایهێنان بەشەڕی ناوخۆ لەسوریا سازدرا. کە ڕۆژێک پێشتر لە (١٢/٦ )هێزەکانی دەستەی تەحریری شام، شاری (حەمایان ) کۆنترۆڵ کردبوو. بەمانایەکی...
2025-04-04-11-19-41هەڵبژاردوە. هیوادارم لە داهاتوودا بتوانم هەموو کتێبەکە تەرجومە بکەمەوە .خوێندنەوەی ئەم کتێبە بۆ هەر مرۆڤێکی ڕادیکاڵ و عەدالەتخواز پێویستە. ئێمە تورک نین، ئێمە کوردین! جواهیر لال نەیهرۆ*...
2025-03-31-05-08-32حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی بۆ کوردستانی ڕۆژهەڵات چێ بکات و دەگەل گەلانی دیکەی مووسلمانی ئێران بە هاوژینی بەئاشتی و باش بژیویی‌ گشت ڕەهەندی بژێت، و...
2025-03-30-02-45-13 زەفەریان پێ نەبات و هەموو کات پێکەوە بن تا بتوانن سەرکەوتوو بن "" ئەوانەی دەیانەوێ کورد لە مافە نەتەوەیەکان پاشگەز بکەنەوە خەیاڵیان خاوە، ئەوانەش...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

خۆشەویستان!‏logo fainistani kurd

بەمجۆرە ویستمان ئاگادارتان کەینەوە کە ماڵپەڕی "تریبونی فێمینیستانی کورد. ‏www.kurdishfeminists.com
. ‏دەست بەوەشان دەکات. ئەم ماڵپەڕە هەر وەک لە ناوەکەیەوە دەردەکەوێت، خۆی بۆ پرسی فێمینیستی تەرخان ‏دەکات و هەول دەدات، سەکۆ و تریبوونێک بێت بۆ هەموو ئەو کەسانەی کە کێشەی نایەکسانی جنسی و ‏لاسەنگی جێندەری بە کێشەی خۆیان دەزانن. ئێمە بوونی تریبوونێکی فێمینیستی بە پێویست دەزانین، چونکو ‏پێمان وایە ئەم پرسە، یەکێکە لەم ئەجێندایانە کە دەبوایە زۆر بەرفرەوانتر و چڕتر سەرنجی بدرێتێ و بێتە بەر باس ‏و یەکێک بێ لە ڕەهەندە گرینگەکانی جووڵانەوەی نەتەوەیی. بەداخەوە ئەم پرسە هەنوکە، یان ون و نادیارە ‏یانیش بەگشتی کەوتۆتە ژێر سێبەری پرسەکانی دیکەوە. ئێمە لەم بڕوایە داین کە بەئامێتەکردنی ڕوانگەیەکی ‏جێندەری و بەرجەستەکردنەوەی پرسی یەکسانی جنسی لەگەڵ پرسی نەتەوەیی، پێشمەرجێکە بۆ ئەوەی ‏جووڵانەوەی نەتەوەیی کورد ڕوخسار و ناوەرۆکێکی پێشکەوتنخوازانە، دادپەروەرانە و سەردەمیانەی هەبێت. بۆیەش ‏پێمان وایە مەرج و ئەجێنداکانی ژنان دەبێ بکەوێتە سەرووی رۆژەڤی سیاسیی کورد. ئێمە ڕادەی وەفاداری بە ‏بیرۆکەی یەکسانی مافی ژن و پیاو بە یەکێک لە پێوەرە سەرەکییانە دەزانین کە سیاسەتێکی دادپەروەرانە و ‏پێشکەوتنخوازانە پێناسەدەکات.‏

تریبونی فێمینیستانی کورد تەنیا تریبوونی ئێمە چەند کەسێک نییە. ئەمە تەنیا تریبوونی ژنانی کوردیش نییە، ‏بەڵکو ئەم تریبونە دەیەوێ سەکۆیەک بێت بۆ فێمینیستانی کورد و هەموو ئەوانەی لە دژی نایەکسانی جنسی و ‏نایەکسانی کۆمەڵایەتی و نەهێشتنی هەڵاواردنی جنسی و لە پێناو مافی یەکسانی جنسیدا خەبات دەکەن. ‏دیارە ئەم ماڵپەڕە بە یارمەتی و دەستپێشخەری ڕێکخراوی مافی ژنی کورد (کۆمیتەی ستۆکهۆلم) دامەزراوە، ‏بەڵام هەر لەسەرەتاوە جەخت لەسەر ئەوە کراوە کە ئەم ڕێکخراوە مەبەستی سەرەکی، کردنەوەی دەرفەت و ‏بوارێکی دیکەیە بۆ کاری فکری و چالاکییەکی گشتگرتر، نەک دەست بەسەرداگرتن بەسەر ئەم ماڵپەرە. هەر ‏بۆیەش ئێستا ئەم ماڵپەرە لە لایەن دەستەیەکی کاتییەوە بەڕێوە دەچێت، بۆ ئەوەی لە ئایندەیەکی نزیکدا، بە ‏پێکهێنانی سیمینارێکی بەرفرەوان، هەم شێوەکاری ماڵپەرەکە بخرێتە بەر باس و هەمیش، دەستەیەکی نوێی بۆ ‏هەڵبژێردرێت.‏

ئەم تریبونە هی هەموو ئەو فێمینیستە کوردانەیە کە لە ڕێگەی ڕزگاری نەتەوەیی و سەروەری کورددا خەبات و ‏چالاکی دەکەن، بەڵام پێیان وایە ئەم جووڵانەوەیە دەبێ ناوەرۆکی یەکسانیخوازانەی تۆختر و بەرجەستەتر بێت. ‏دیارە خەباتی ئێمە راستایەکی یەکسانیخوازانەی هەیە و بەم مانایە، ئێمە تەنیا نایەکسانی جنسی وەک تاکە ‏گرفت نابینین، بەڵکو پێمان وایە ئەم ستەم و لاسەنگییە جێندەرییە خۆی لە خۆیدا پەیوەستە بە کۆمەڵی ستەمی ‏دیکە کە بە یەکەوە ئەم لاسەنگییە پێکدێنن کە ئێمڕۆ ئێمە بەڕەوڕووین. لە هەمان کاتدا، ئەوەش بە ڕاشکاوی ‏دەڵێین کە ئیمە لەم تریبوونەدا کار و چالاکی ناوەندی و سەرەکی خۆمان بۆ ئەو پرسانە تەرخان دەکەین کە لە ‏چوارچیوەی جووڵانەوەی نەتەوەییدا ڕاستەوخۆ پەیوەندییان بە لاسەنگی هاوکێشە جێندەرییەوە هەیە. هۆی ئەم ‏بژاردەشمان ئاشکرایە. ئێمڕۆ ڕۆژ نییە هەواڵی کوشتن و سوتانی ژنە کوردێک نەیەت. ڕۆژ نییە ئێمە شایەدی ‏زەبروزەنگی ئاشکرا دژی ژنان و پێشێلکردنی مافەکانیان نەبین. سەڕەڕای ئەم راستییەش و وێڕای ئەوەی کە ‏پرسی یەکسانی جنسی لە بەرنامەی زۆربەی لایەنە سیاسییەکاندا هەیە، بەڵام ئەم پرسە لە کردەوەدا بە هیچ ‏چەشنێ وەک پرسێکی سەرەکی سەیری نەکراوە، سەرنجێ نەدراوەتێ و نەکەوتۆتە سەرەوەی خشتەی رۆژەڤی ‏سیاسی کورد. پرسی یەکسانی تا ئێستاش بەداخەوە وەک پرسی "ژنان" سەیری دەکرێت و بە پرسێکی ‏کۆمەڵایەتی دەزاندرێ تا پرسێکی گرینگی سیاسی و، وەک کێشەی هەموو کۆمەڵگا.‏

ئەرکە دیاریکراوەکانی تریبون
ئێمە بە کردنەوەی ئەم ماڵپەرە دوو ئەرکی سەرەکیمان بۆ خۆمان داناوە. یەکەمیان، دەمانەوێ لە سەر هەندێ ‏پرس و کێشە سەرەکییانی جووڵانەوەی ژنان بنووسین، بابەت کۆ بکەینەوە و ببینە دەنگ و تریبوونێک بۆ ئەزموونی ‏ژنانی کورد و سەکۆیەک بۆ فێمینیستەکانی کورد. جووڵانەوەی فێمینیستی کورد تەمەنێکی درێژی نییە، بەڵام ‏سەرەڕای ئەمەش، خاوەنی کۆمەڵی ئەزموون و تاقیکردنەوەیە کە بەداخەوە لە مەیدانی سیاسەتی کوردیدا، ون و ‏بێسەرشوێنە. هۆکارێکی سەرەکی ئەم بێدەنگییە لە ئاست ئەزموونی ژنان، دەگەڕێتەوە بۆ دەرک و تێگەیشتنێکی ‏تایبەتی ئێمە لە سیاسەت و لە خەباتی سیاسی کە مۆرکێکی بەرچاوی پیاوانەی پێوە دیارە. بۆ بەربەرەکانی لە ‏گەڵ ئەم تێگەیشتنە و بۆ بەرجەستەکردنەوەی تاقیکردنەوە و ئەزموونی ژنانی کورد و بەهێزترکردنی جووڵانەوەی ‏ژنان و خەباتی فێمینیستی، ئێمە ئێمڕۆ لە هەموو کاتێک زیاتر پێویستی و نیازمان بە کاری فکری هەیە. هەر ‏بۆیەش، بە گوێرەی توانامان، وزەی خۆمان لە پێناوی پەرەپێدان و گەشەپێدان بەم بوارە تەرخان دەکەین. ئێمە ‏پێمان وایە کە جووڵانەوەی نەتەوەیی کورد بە ئامادەیی چالاکانەتر و سەربەخۆتری جووڵانەوەیەکی فێمینیستی ‏تەنیا بەهێزتر و پێشکەوتنخوازتر دەبێت.‏

ئەرک و ئامانجی دووهەممان سەبر و پشوودرێژی زیاتری گەرەکە و ئەویش بریتییە لە کۆکردنەوەی بەرهەم و ‏بابەتی ژنان و فێمینیستانی کورد سەبارەت بەو پرسانەی کە پەیوەندییان بە جووڵانەوەی ژنان و بە پرس و کێشەی ‏یەکسانی جنسیییەوە هەیە. واتە بە پێی توانامان هەوڵمان ئەوە دەبێت کە بەرەبەرە داتابەیسێک ‏database‏ ‏ساز بکەین بۆ کۆکردنەوە و رێکخستنی ئەو بابەت و شوێنەوارانەی کە بەرهەمی ژنانی کورد و بەتایبەت ‏فێمینیستانی کوردن. لەوانەیە لەم داتابەیسەدا ئاوڕی سەرەکی لە کتێب و نووسراوەکان بدرێتەوە، بەڵام هەوڵی ‏جددیمان ئەوە دەبێت کە بەرهەمەکانی دیکە پشتگوێ نەخەین. هاوکات، هەم هەوڵی ناساندنی ئەو کەسانە ‏بدەین کە خۆیان بە خەباتی فێمینیستی تەرخان کردووە و لەم پێناوەدا، ئەزموون و دەستکەوتێکیان هەبووە. ‏هەمیش ئەو نموونانە زەق بکەینەوە کە بە کار و چالاکی و بە سەرکەوتووییان لە بواری جیاوازدا دەتوانن ‏نموونەیەک بین بۆ کەسانی دیکە، بەبێ ئەوەی ئەوان خۆیان بە فێمینیست بزانن یان چالاکی ئەم جووڵانەوەیە ‏بن. ‏

کاتێک ئێمە باسی ئەو ئەرک و ئامانجانە دەکەین، باش دەزانین کە بەجێگەیاندی ئەم ئەرکانە و گەیشتن بەم ‏ئامانجانە بە کاری چەند کەس و چەند دەست و مێشک دەستەبەر نابێت. ئەم ئەرک و داخوازییانە تەنیا کاتێک ‏دەتوانن بە شێوەیەکی شیاو بەدی بێن، کە ئێمە، چالاکانی ژن و فێمینیست، پشتی یەک بگرین و بە یەکەوە کار و ‏چالاکی بکەین و توانست و وزەمان یەک بخەین.‏ ئێمە دەزانین کە بەتەنیا لە ئۆدەی ئەم کارە نایەین، بەڵام بۆ هاسانکاری هەولمان داوە، بنەماکانی ئەم پلاتفۆرمە دابمەزرێنین تا بەمجۆرە لە سەر ئەساسی سەکۆیەکی تا ڕادەیەک ئامادە، هێز  و وزە بۆ کار هاوبەش کۆ بکەینەوە.


ئەم تریبونە ماڵی هیچ حیزب و رێکخراوێک نییە. هەموو کەسێکیش کە بڕوای بە یەکسانی و مافی یەکسانی ژن ‏و پیاو هەبێ، دەتوانێ خۆی تێدا ببینێتەوە. هەر بۆیەش هەر لە ئێستاوە داوا لە هەموو لایەک دەکەین کە لە ‏ڕاپەڕاندن و بەجێگەیاندنی ئەم ئەرکانە لەگەڵمان بن، یارمەتیمان بدەن، دەستمان بگرن، بابەت بنووسن و بنێرن. ‏خەڵکمان پێ بناسێنن؛ بە خەڵکمان بناسێنن؛ پێشنیارمان بۆ بنێرن و رەخنەمان لێ بگرن.‏

دەستەی بەڕێوەبەری کاتی تریبونی فێمینیستانی کورد

‏١٧
مارسی ٢٠١٢‏

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان