دەیڤد رۆمانۆ

^{ئێستا سەرنجم راكێشان بۆ بابەتەكە، لەڕاستیدا ڤلادیمێر پوتین هیچ پشتگیرییەكی بۆ دەوڵەتی یەكگرتووی كورد رانەگەیاندووە. ئەو جیهانەی تێیدا دەژین پڕە لە نادادپەروەری بەرامبەر گرووپ و نەتەوەی جیاواز. لەڕاستیدا ئەوەی پوتین گوتی لە دوای رووخانی یەكێتی سۆڤیەتی جارانەوە ئەمە بوو: "نەتەوەی رووسیا بووە گەورەترین نەتەوە لە جیهاندا كە سنوورەكان جیای كردبێتەوە". بوونی 27 ملیۆن رووسی لە دەرەوەی رووسیا، بەوانەشەوە كە لە ئەمریكا و رۆژئاوای ئەوروپا دەژین، وادەكات كە قسەكەی پوتین راست بێت كاتێك دەڵێت لەدوای ساڵی 1991ەوە نەتەوەی رووسی بووە بە گەورەترین نەتەوە كە سنوورەكان جیای كردبێتەوە. بەڵام ئەگەر باس لە ژمارەیەك لە خەڵك بكەین كە لە وڵاتی خۆیان دابڕێندراون بەهۆی گۆڕانكاری لە سنوورەكاندا، ئەوا نەتەوەی رووسی گەورەترین نەتەوە نین لە جیهاندا. بوونی 30 تا 40 ملیۆن كورد لە جیهاندا بەبێ بوونی دەوڵەتێكی سەربەخۆ لە هیچ شوێنێكی جیهاندا، ئەو شەرەفە نەخوازراوە بە كورد دەدات. پاش ئەوەی ئۆكرانیا لەساڵی 1991 سەربەخۆیی وەرگرت، كورد بوونە گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەت لە جیهاندا}

^{. لە پاش ریفراندۆمەكەی هەرێمی كریمیا و لكاندنی ئەو هەرێمە بە وڵاتەكەیەوە، وادەردەكەوێ كە پوتین بڕوایەكی بەهێزی هەبێت بە مافی بڕیاردانی چارەنووس بۆ نەتەوەكان. زۆرینەی بە رەگەز رووسیەكانی هەرێمی كریمیا خوازیاربوون هەرێمەكەیان ببێتە بەشێك لە دەوڵەتی رووسیا، وەك دەبینن، پوتین خۆی ناچار بینی بۆ بەدیهێنانی خەونی رووسەكانی ئەو هەرێمە. بەپێی وتەی رووسەكان، لكاندنی كریمیا بە ئۆكرانیاوە لەساڵی 1954 هەڵەیەكی مێژوویی بوو، بۆیە وا دەردەكەوێ ئەو‌ هەڵەیە پێویستی بە راستكردنەوە هەبێت. دەزانم كە زۆرینەی كورد حەزدەكەن ئەم جۆرە شتانە لە جیهاندا رووبدات}

^{. هۆكارەكەشی ئەوەیە هەتا سنوورە دیاریكراوەكانی جیهان بایەخیان كەمتر ببێتەوە باشترە. باوەڕیان وایە، هەتا زیاتر خەڵك باس لە مافی بڕیاردانی چارەنووسی نەتەوەكان بكەن، چانسی ئەوە زیاترە كە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە كۆتاییدا دان بەو مافەدا بنێ بۆ كوردیش}

^{. هەروەها بەهیوان كە ناعەدالەتییەكان لە كێشانی سنوورە سیاسییەكانی پاش جەنگی یەكەمی جیهانی راستبكرێتەوە. كریمیا، باشووری سوودان، رۆژهەڵاتی تەیموور و كۆسۆڤۆ، ئەمانە هەموو مۆسیقان بۆ گوێی كورد. بەڵام ناتەواویەك لە ئاوازی ئەو مۆسیقایەدا هەیە: ئەویش دووڕوویی جیهان و دەنگی زوڵاڵی ئەو ناعەدالەتیانەن كە بەرامبەر گرووپ و نەتەوەیەكی دیاریكراو دەكرێ. بۆ نموونە كاتێك دێتە سەر مەسەلەی سووریا، پوتین باس لە سەروەریی خاك و دەستێوەرنەدان لە كاروباری ناوخۆی وڵاتان دەكات. گرنگ نییە كوردی سووریا چەندە ریفراندۆم دەكەن و چەند هەڵبژاردن سازدەكەن، هیچكام لە وڵاتە زلهێزەكانی جیهان بە رووسیای داكۆكیكەر لە مافی بڕیاردانی چارەنووسیشەوە دان بەماف و كۆششی كوردی سووریادا نانێن. ئەمریكا و هاوپەیمانەكانی لە رۆژئاوای ئەوروپا بەهەموو شێوەیەك پشتگیرییان لە مافی بڕیاردانی چارەنووس بۆ كۆسۆڤۆییەكان و دروستكردنی كۆماری كۆسۆڤۆ دەكرد، هیچ بەلایانەوە گرنگ نەبوو ئەگەر دروستكردنی ئەو قەوارەیە پێشێلكاری مافی سربیەكان بووایە. تەنانەت كەوتنە بۆردومانی سربیا لە كاتێكدا كە رووسیای هاوپەیمانی سربیا لاوازتر بوو لەوەی هیچ كاردانەوەیەكی هەبێت. ئێستا كە یەكێك لە هاوپەیمان و هاوڕێكانیان هەرێمێكی لەدەست دەدات، لە پڕێكدا بابەتی وەك "ئەمە پێشێلكاریی تەواوی سەروەریی ئۆكرانیایە" دەبێتە جێی گرنگی بۆیان.}

^{بۆیە هەر بەشێك لە بەشەكانی كوردستان ئەگەر بڕیاری راگەیاندنی دەوڵەتی سەربەخۆی دا، باشترە زۆر پشت نەبەستێ بە یاساو پرەنسیپ و رووداوە هاوشێوەكانی پێشوو. تەنها ئەو نەتەوانەی كە وڵاتە زلهێزەكانیان لە پشتە سوود لەم دوو رووییە وەردەگرن.} 

^6/4/2014