فه‌رهه‌نگ‌ و هونه‌ر

2025-04-12-15-08-33 زیانی یەکجار زۆری پێکەتووە و دەبێت چاوەڕوان بکات لە یەمەن و عێراقیش هەمان زیان و خراپتریشی پێ بکرێت. لەهەمان کاتدا نایشارنەوە "ئەوان دژی گفتوگۆ لەگەڵ...
2025-04-04-11-24-39قۆڵی لەنێوان (ئێران و تورکیاو رووسیا)، بۆ کۆتایهێنان بەشەڕی ناوخۆ لەسوریا سازدرا. کە ڕۆژێک پێشتر لە (١٢/٦ )هێزەکانی دەستەی تەحریری شام، شاری (حەمایان ) کۆنترۆڵ کردبوو. بەمانایەکی...
2025-04-04-11-19-41هەڵبژاردوە. هیوادارم لە داهاتوودا بتوانم هەموو کتێبەکە تەرجومە بکەمەوە .خوێندنەوەی ئەم کتێبە بۆ هەر مرۆڤێکی ڕادیکاڵ و عەدالەتخواز پێویستە. ئێمە تورک نین، ئێمە کوردین! جواهیر لال نەیهرۆ*...
2025-03-31-05-08-32حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی بۆ کوردستانی ڕۆژهەڵات چێ بکات و دەگەل گەلانی دیکەی مووسلمانی ئێران بە هاوژینی بەئاشتی و باش بژیویی‌ گشت ڕەهەندی بژێت، و...
2025-03-30-02-45-13 زەفەریان پێ نەبات و هەموو کات پێکەوە بن تا بتوانن سەرکەوتوو بن "" ئەوانەی دەیانەوێ کورد لە مافە نەتەوەیەکان پاشگەز بکەنەوە خەیاڵیان خاوە، ئەوانەش...

په‌یوه‌ندی راسته‌وخۆ

گه‌ڕان

 

عەلی حەمە

ئێوارەی هەینی رێککەوتی ۳٠ی تەموزی ۲٠۲۱ خێزانێکی کورد لەشاری کۆنیای تورکیا لەلایەن کۆمەڵێ چەکداری تورکی نەتەوەپەرستی توندرەوە هێرشیان ئەکرێتە سەر و ۷ حەوت کەس لەئەندامانی ئەو خێزانە ۳ژن و ٤پیاو تیرۆر ئەکەن .
ئەمە یەکەم جار نیە کە هێرش و پەلاماری فاشیانە و نەژادپەرستانەی تورک بەرامبەر دانشتوانە رەسەنەکەی کوردستانی باکور ئەنجام ئەدرێت بەڵکو
لەچەند ساڵی رابردوشدا هێرش و پەلاماری تورکە نەژاد پەرستە توندرەوەکان هەر هەبوە و رق و کینەی تورک بەرامبەر بەکورد رەگێکی مێژوویی قوڵی هەیە و لاپەرەکانی مێژوو گەواهی ئەم دیاردە فاشیانە و نەژاد پەرستیە تورانیە ئەدەن..
بەپێی راپۆرتی کۆمەڵەی مافەکانی مرۆڤی تورکیا زیاد لە دەیان جار لەم ساڵدا تورکە نەتەوەپەرستە توندرەوەکان هێرش و پەلاماریان کردۆتە سەر هاوڵاتیە کوردەکان و زەروزیانی گیانی و مادیان پێ گەیاندون لەوانە کەدەس لیژنەی کۆمەڵەی مافەکانی مرۆڤ کەوتون بەم جۆرە یە :

یەکەم / لەساڵی ۲٠۱۹ لەشاری ترابزۆنی تورکیا لەلایەن نەتەوە پەرستە تورکە تەندرەوەکانەوە هێرش کراوەتە سەر خێزانێکی کوردی باشور ـ عێراقی تەنها لەسەر ئەوەی کە ویستویانە بەئاڵای کوردستانەوە چەند وێنەیەک بگرن .
دووەم / لەساڵی ۲٠۲٠ بارش جاکان کە گەنجێکی کوردستانی باکورە ـ تورکیا تەنها لەبەر ئەوەی گوێی بۆ گۆرانی کوردی گرتوە لەلایەن گەنجە تورکە نەتەوەپەرستەکانەوە پەلاماری ئەدەن و بەچەقۆ سکی هەڵئەدڕن و ئەی کوژن ،لە دەوروبەری نەخۆشخانەکە پۆلیس لەگەڵ ئەوەی سوکایەتی بەکەسوکارەکەی ئەکەن هەرەشەیان لێ ئەکەن کە سکاڵا بەرزنەکەنەوە دژی هیچ کەسێ ئەگینا لەوانەیە خراپتریان بەسەر بێ ..
سێ یەم / لە ۱٤ ـ ٥ ـ ۲٠۲۱ ؛
چەند نەتەوەپەرستێکی تورکی شۆڤینی لە نێوان مێرسین و أنطالیا هەڵئەکوتنە سەر خێزانێکی دانیشتوی شاری هەولێر و زۆر درندانە پەلاماریان ئەدەن و یەکێ لە ئەندامانی ئەو خێزانە لەبەر سەختی برینەکەی ئەگەیەنرێتە نەخۆشخانە .
چوارەم / لە ۱۷ی حوزەیرانی ۲٠۲۱ ؛ کۆمەڵێ چەکداری شۆڤینی نەتەوەپەرستی تورک هێرش ئەکەنە سەر بنکەی پارتی گەلی دیموکراتی کورد لە ئەزمیر و کارمەندێکی ناو بنکەکە بەناوی " دنێز بریزار " تیرۆر ئەکەن و زیانێکی زۆریش بەبارەگاکە ئەگەیەنن .
پێنجەم / لە ۱٠ی تەموزی ۲٠۲۱ ؛
٦٠ شەست شۆڤینی تورکی نەتەوەپەرست لە هەرێم قۆنیا پەلاماری خێزانێکی کوردی ۷ حەوت کەسی ئەدەن و سەرجەمیان بریندار ئەکەن کە ٤ چواریان ژن بون .
شەشەم / لە ۱٤ی تەموزی ۲٠۲۱ ؛ لەلایەن تورکە نەتەوەپەرستەکانەوە هێرش کراوەتە سەر بارەگای پارتی گەلی دیموکراتی کورد لە شاری مرمریس لەهەرێمی موغلا کە زەرەری زۆریان بەبارەگاکە گەیاندوە .
حەوتەم / لە ۱٥ی تەموز ۲٠۲۱ ؛ چەند نەتەوەپەرستێکی تورک هێرشیان کردۆتە سەر ماڵی " شمس الدین دومان " و پەنجەرەی ماڵەکەین شکاندوە و هەر ئەو رۆژە چەندین دروشمی نەژاد پەرستانە و رەگەز پەرستانەیان لەسەر دیواری ماڵی " سزر اوزترک " لە ناوچەی اس یورط لە ئەستنبوڵ نوسیوە هەر لەبەر ئەوەی ناوبراوان کار لەگەڵ پارتە کوردیەکان ئەکەن .
هەشتەم / لە ۱۹ی تەموز ۲٠۲۱ ؛ لە هەرێمی " افیون " خێزانێکی کورد لەناو خۆیاندا بە زمانی کوری قسە ئەکەن و لەسەر ئەوە لەلایەن کۆمەڵێ نەتەوەپەرستی تورکی شۆڤینیەوە پەلامار ئەدرێن و بریندار ئەکرێن و لە نەخۆشخانەش سوکایەتیان پێ ئەکەن و هەرەشەیان لێ ئەکەن کە باسی هیچ نەکەن و سکاڵا دژی هێرشکەرەکان بەرزنەکەنەوە .
هەروەها کۆمەڵەی مافەکانی مرۆڤ لە تورکیا ئەڵێ لەساڵی ۲٠۲٠ زیاتر لە ۱۹ هێرشی نەژادپەرستی لەلایەن توندرەوە نەتەوەپەرستە تورکەکانەوە کراوەتە سەر هاوڵاتیە کوردەکان و لەئەنجامدا ۷ حەوت کەسیان کوژراوە و ۳۲ کەسی تریان بریندار بوە .
هەروەها ئەڵێ ؛ لە ۱٠ دە ساڵی رابردودا ۲۸٠ دووسەد و هەشتا هێرش و پەلامار کراوەتە سەر هاوڵاتیانی کورد کە لەئەنجامی ئەو هێرشانەدا ۱٥ پانزە هاوڵاتی کورد کوژراو و ۱٠۹۷ کەسی تریش بریندار کراوە .!
زۆربەی ئەم روداو و پەلامارە شۆڤینی و کردارە تیرۆرستیانە کەدژی هاوڵاتیانی کورد لە تورکیا ئەنجام دەدرێ بەتایبەت کە لە سەردەمی دەسەڵاتی ئاکپارتی و سەرۆکایەتی رەجەب تەیب ئەردۆغاندا زۆر زیادی کردوە هەموی بۆ سیاسەتی ئەو حزبە و لێدوانە شۆڤینی و جیاکاری و نەژادپەرستی و توندەکانی سەرۆک ئەردۆغان و سەرکردەی پارتە نەتەوەییە توندرەوەکان ئەگەرێتەوە کە بەردەوام لە بۆنە و کۆروکبونەوەکاندا و لەسەر شاشەی تەلەفزیۆنەکانەوە دژایەتی و لێکەوتەی خراپ و لێکدانەوەی نەتەوەپەرستیانە و نەژادپەرستیانە بڵاو ئەکەنەوە و کاریگەری و پەچەکرداری راستەوخۆی بەدوادا دێت وەک ئەوەی کە روویانداوە ، هەروەها زۆر جار لە وتە و کۆبونەوەکاندا بەئاشکرا و بێ سڵەمینەوە زارەوەی خائین و تیرۆرست ئەدەنە پاڵ سەرکردەو بەرپرسەکانی پارتی گەلانی دیموکراتی کوردانی تورکیا و هەمو کەس و کەسایەتە شۆرشگێر و نوسەر و ئازادیخوازەکان ، هەرئەمەشە کە هانی نەتەوەپەرست و نەژادپەرستە تورکەکان ئەدات کەبەردەوام بن لەسەر ئەم کارانە و ئازار و ئەشکەنجەی گیانی و جەستەیی خەڵکی مەدەنی کورد بدەن .
یەکێ لە هۆکارەکانی تری بەردەوامی ئەم کارە شۆڤنی و فاشیانەی تورکەکان بەرامبەر بە هاوڵاتیانی کورد ئەوەیە کە لێپرسینەوە و سزای هیچ کەسیک لەو تاونبار و کارە شۆڤینیانە نەکراوە ،بۆیە نەبونی سزا و لێ نەپرسینەوە رێخۆشکەرە بۆ دەستکرانەو هاندانی زیاتری نەتەوەپەرستەکانە بۆ بەردەوامیان دژی کورد ، کەئەمەش لەوە ئەچێت بەشێک بێ لەسیاسەی قبوڵکراوی پێش وەختەی هەمو حزبە تورکیەکان بەگشتی و ئاکپارتی سەرۆک ئەردۆغان بەتایبەتی .
کاتێ کە ئەفسەری پۆلیسی سپی پێستی ئەمەریکی "دیریک تشوڤین " لە ۲٥ی ئایاری ۲٠۲٠ کەسێکی رەش پێستی ئەفرۆ ـ ئەمریکی بەناوی " جورج فلوید " بەهۆی ئەوەی لەکاتی جێ بەجێکردنی رێکارە یاساییەکانی بە شێوەیەکی نابەجێ و نواندنی هێز کە بوە هۆی خنکانی جورج فلوید ، دەنگی نارەزایی و خپێشاندان دژی کاری رەگەز پەرستی و جیکاری نەک هەر ئەمەریکا بەڵکو تەواوی جیهانی گرتوە و سەرجەم دامودەزگا گرنگ و سەرۆکایەتیەکانی ئەمەریکا بەتوندی دژی ئەم کارە وەستانەوە و بە زەنگێکی مەترسیداریان دانا هەر بۆیە زۆر بەخێرایی رێکاری یاسایی توندیان پەیرەو کرد و لیژنەی سوێندخۆرانی لە دوا دانشتنیاندا نە چونەوە ماڵەوە تاگەیشتنە ئەنجامی ئەوەی کە تاوانەکە لە جۆری دووەمی کوشتنە و سزای ۲۲ ساڵ زیندانیان بۆ تاوانبار دیریک تشوڤین بڕیەوە ، شایانی باسی ئەمساڵ لە ساڵرۆژی ئەم کارە رەگەز پەرستانەیە لە ۲٥ ی ئایاری ۲٠۲۱ دا ، جۆبایدن سەرۆکی ئەمەریکا و جێگرەکەی لە کۆشکی سپی پێشوازیان لە خێزانی قوربانیەکە کردو ستایش و دڵنەوایی و دڵنیایی ئەمەریکیەکانی بە و ئەو خێزانە راگەیاند ، ئەمە خۆی لەخۆیدا جۆرێکە لە ئاراستەی دروست و جەخت کردنەوەیە لەو بنەما سەرەکیە نەگۆر و چسپاوە یاسایی و سیاسیەیە کە ولایەتە یەکگرتوەکانی ئەمەریکای لەسەر بنیاتنراوە و یاسا تیایدا سەروەرە ..
بەڵام لە وڵاتی تورکیا تاوانکاران ، شوڤینست و نەتەوە و نەژاد پەرستەکان دەپارێزرێن و خۆیان پێوە ئەنوێن و خۆیان پێوە هەڵئەکێشن و بەنەمری و سەربەرزی لەسەر خاکیان ئەمێننەوەلە پەراوەکانی مێژودا و مناڵەکانیان بەوە پەروەردە و تەلقین ئەدەن کە ئەوانە پاڵەوان و دامەزرێنەری دەوڵەتی تورکیای نوێن ... جگە لەوە لەتورکیا مناڵەکانیان بەوە پەروەردە ئەکەن کە " کە هیچ شتێک بونی نیە کەناوی کورد بێت "

ئەمەی خوارەوەش گرتە ڤیدیۆیەکی خێزانێکی کوردە کە لە ساڵی ۲٠۲٠ ماردینەوە بۆ پەیدا کردنی بژێوی ژیانیان ئەچن بۆ لای خاوەن کێڵگەیەکی بندق کە بەکرێ بندق لێبکەنەوە لە سنوری پارێزگای صقاریا ، بەڵام دواتر کوڕان و برای خاوەنکارە کە ژمارەیان ۸ هەشت کەسە بەدار بەرئەبنە گیانی ئەو خێزانە کوردە چونکە داوای مافی خۆیان کردبوو

3/8/2021

https://vimeo.com/581580093

دواین هه‌واڵ

به‌رنامه‌ی کۆماریخوازان