چ بۆ شەڕ و چ بۆ ئاشتی باڵانسی هێز گرنگە
ئازاد محەممەدزادە
ئابووری، لۆجستیک، زانست و داهێنان، هێزی جەماوەری و خۆبەدامەزراوەیی کردن.کوردی رۆژهەڵات و حیزبەکانی پێویستە کە لەسەر بنەمای مافی قایم بەزات کە خۆی هەڵگری هێزی دەسەڵات سازە، بە سوود وەرگرتن لە نەخشە رێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازانی رۆژهەڵاتی کوردستان، گرنگە کە هەوڵ بدەن ئەسڵی سەروەری سیاسی لە یەکێک لەچوار شکلی مومکین دا بە سیستەمی دیفاکتۆ و ئۆرگانیزە بکەن تا پارسەنگی ھێز بەسوودی کورد بشکێتەوە و کوردی رۆژهەڵات ببێت بە فاکتەری و تێکەڵ بە هاوکێشە ناوخۆیی ئیران و ناوجە و جیهانییەکان بێت.
لە چوارچێوەی حکومەتی دیفاکتۆی تەوافقی و ئینتقاڵی لە تەبعییدایە کە کورد لە ئێران دەبێتە خاوەنی ئادرەسێکی موحەد و موشەخەس و دیار و کاریگەر، هەروەها خاوەن ساختار و دامەزراوەیی نەتەوەیی، سەندوقی ماڵی نەتەوەیی، میدیایی نەتەوەیی، دیپڵۆماسی و لابی نەتەوەیی، هێزی پێشمەرگەی نەتەوەیی، مودیریەتی شۆرشی جەماوەری لەناوخۆی وڵاتدا، دەیان سەکۆی فکری، ناوەندی توێژینەوە و لێکۆلینەوە کە بە هەزاران پسپۆر و شارەزا و ئاکادیمیای تێیدا چالاکی بکەن.
حکومەتی دیفاکتۆ بە پێی توانا و زەرفیەتەکانی بەردەستی کورد لە ئاستی ناوخۆیی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران و دەرەوە دا دەتوانێ لە یەکێک لەم چوار شکلەی مومکین دا ( خودگەردانی، خودموختاری، فیدراڵی، سەربەخۆیی) دابمەزرێت.
مادام هێزە سەرەکییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان داوای دەسەڵاتی کۆمارێکی فیدراڵی کوردی لە چوارچێوەی ئێرانێکی دیموکراتیک و فیدراڵ و سیکۆلار دا دەکەن. کەواتە زەروورە کە لە ئێستادا شکل و هەیکەلی حکومەتداری کوردی بە شێوەی دیفاکتۆی فیدراڵی بۆ دوارۆژی ناو چوارچێوەی ئێران دا دابرژێن. کەواتە حکومەتی دیفاکتۆ نەک لەگەڵ دروشمی سەرەکی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان دژایەتی نییە بەڵکوو تەواو هاوتەریبە.
وە کوردی رۆژهەڵاتی کوردستان وەک حکومەتێکی دیفاکتۆی تەوافقی ناوماڵی کورد و ئینتقاڵی لە دوارۆژ و ئێستا لە تەبعیددا لە لەگەڵ دەسەڵاتی ئێستای زاڵ بەسەر ئێران بۆشەڕ و ئاشتی ، هاوپەیمانی لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی ئێرانی و دیپڵۆماسی کوردی لە جیهانی دەرەوە دا تەعامول بکات.
کە دواتر لە قۆناغی گواستنەوە دا حکومەتی دیفاکتۆ هەوڵ دەدات مەشرووعیەتی یاسایی و دەستووری لە ئاستی ئێران و جیهانی دەرەوە بەدەست بخات.
دیفاکتۆ: واتە بالفعل، امری واقع، لە کاردا، بەکردەوە، هەوڵدان بۆ دەست هێنانی مەشروعیەت.
دێژوور: رەسمی و فەرمی لە ئاستی جیهانی دا، دانپێدانراوی یاسایی، پێبەندی پرۆتۆکۆلییەکان.
٦/١٢/٢٠٢٠
لینکی نەخشەرێگای بزووتنەوەی کۆماریخوازان
نەقشەی رێگا لە پێناو دەستبەرکردنی سەروەری سیاسی بۆ کوردی رۆژهەلاتی کوردستان