در آستانه برگزاری مسابقات فرمول یک در بحرین، به رغم تدابیر شدید امنیتی، هزاران نفر از مردم این کشور دست به تظاهرات زده‌اند. پلیس بحرین برای ممانعت از ایجاد اختلال توسط مخالفان حضور گسترده‌ای در مناطق نزدیک به محل برگزاری مسابقات دارد. پلیس برای متفرق کردن معترضان به سوی آنها گاز اشک آور پرتاب کرده و در مقابل معترضان نیز به سوی نیروهای امنیتی کوکتل مولوتوف پرتاب کرده‌اند. تنش‌ها در این کشور با مرگ یکی از معترضان که مخالفان می‌گویند توسط نیروهای امنیتی کشته شده، افزایش یافته است.

'مرگ یک تظاهرکننده'

مخالفان دولت بحرین امروز گفتند که یک تظاهرکننده به ضرب گلوله نیروهای دولتی کشته شده است. این فرد شب گذشته در تظاهرات ضد دولتی شرکت کرده بود. جسد او در روستای شیعه نشین شاخوره در نزدیکی منامه، پایتخت بحرین کشف شده است. وزارت کشور بحرین کشف یک جسد در روستای شاخوره را تائید کرده‌ و گفته که پلیس در حال تحقیق در این باره است.

مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک قرار است فردا، یکشنبه در بحرین برگزار شود و سیاستمداران و سازمان‌های مدافع حقوق بشر خواهان لغو آن شده‌اند. گروه‌های حقوق بشری خواهان لغو مسابقات فرمول یک در بحرین شده‌اند ده‌ها هزار تظاهرکننده در روز جمعه در تظاهراتی که در برخی مواقع به خشونت کشیده شد، شرکت کردند. پلیس برای متفرق کردن جمعیت و ممانعت از پیشروی آنها به سوی میدان لوءلوء، از گاز اشک آور و نارنجک صوتی استفاده کرد. آنها خواهان پایان سرکوب مخالفان شدند. نبیل رجب، از مرکز حقوق بشر بحرین به بی بی سی گفته است که در تظاهرات روز گذشته چند نفر از فاصله نزدیک هدف تیراندازی قرار گرفتند. خودروهای نظامی امروز در خیابان‌های بحرین به گشت‌زنی مشغولند و پلیس در خیابان‌ها مستقر است.

دولت بحرین از ورود گروهی از خبرنگاران به بحرین جلوگیری کرده و تنها به خبرنگارانی اجازه ورود به این کشور را داده که سابقه پوشش خبرهای مسابقات فرمول یک را دارند. جمعیت وفاق، بزرگ ترین گروه شیعه بحرین گفته است که نیروهای امنیتی با استفاده از ابزار و آلات و سلاح، معترضان در روستای شاخوره را مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند. ده‌ها هزار تظاهرکننده در روز جمعه در تظاهراتی که در برخی مواقع به خشونت کشیده شد، شرکت کردند وفاق اعلام کرده که ۷۰ نفر از معترضان در خشونت‌های دو روز گذشته آسیب دیده و ۸۰ نفر هم زخمی شده‌اند. در همین حال دختر عبدالهادی خواجه، فعال حقوق بشر بحرینی که از هفتاد روز پیش دست به اعتصاب غذا زده، پس از این که برای ملاقات با پدرش به بیمارستان رفت، برای مدت کوتاهی بازداشت شد. نبیل رجب گفته است که ماموران امنیتی به او اجازه ندادند با پدرش ملاقات کند. این فعال حقوق بشر بحرینی به دلیل نقشش در ناآرامی‌های سال گذشته، در دادگاه نظامی به حبس ابد محکوم شد و در اعتراض به این حکم دست به اعتصاب غذا زد.

به گفته زینب دختر آقای خواجه، او از روز پنجشنبه از آشامیدن آب هم خودداری کرده و از وکیلش خواسته تا وصیت‌نامه‌اش را تنظیم کند. اعتراضات سیاسی در بحرین از فوریه سال پیش و با تجمع معترضان در یکی از میدان‌های شهر منامه، پایتخت، و درخواست از خاندان حکومتی آل خلیفه برای اصلاحات سیاسی، پیشبرد نظام مشروطه سلطنتی و مبارزه با فساد آغاز شد. به دنبال تشدید ناآرامی ها، نیروهای امنیتی به سرکوب گسترده مخالفان روی آوردند که در جریان آن بیش از سی نفر کشته شدند. خاندان حاکم بحرین از مذهب تسنن پیروی می‌کند اما اکثر مردم این کشور را شیعیان تشکیل می‌دهند. شیعیان بحرین خواهان مشارکت در قدرت هستند اما سال‌هاست که از تبعیض توسط خاندان اقلیت سنی شکایت می کنند.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد اوضاع سوریه را به شدت متزلزل خوانده است.

اظهارنظر بان کی مون در حالی صورت گرفته که سازمان ملل و دولت سوریه امروز بر سر نحوه فعالیت ناظران صلح به توافق رسیدند. قای بان گفت به رغم آتش بس ظاهری، شواهد "نگران کننده‌ای" از ادامه خشونت‌ها در سوریه وجود دارد. دبیرکل سازمان ملل بر مسئولیت دولت سوریه برای ارائه "دسترسی بدون محدود" به ناظران و استفاده آنها از هلیکوپتر تاکید کرده است. پیشتر، دبیرکل سازمان ملل از کوتاهی ارتش سوریه در اجرای کامل طرح صلح این سازمان سخن گفته بود. روز پنجشنبه، ۳۱ فروردین (۱۹ آوریل)، احمد فوزی، سخنگوی کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه، اعلام کرد دولت سوریه و سازمان ملل بر سر "قواعد" فعالیت اولین گروه از ناظران بین المللی به توافق دست یافته اند. در بیانیه آقای فوزی آمده است که این توافقنامه شامل نحوه فعالیت سی ناظر صلح است که طبق طرح صلح شش ماده ای آقای عنان "بر چگونگی توقف خشونت مسلحانه در تمامی اشکال و توسط تمامی طرف های درگیر نظارت خواهند کرد." براساس این بیانیه، کوفی عنان هم جهت دستیابی به توافقی مشابه با گروه های مسلح مخالف حکومت سوریه، "مذاکرات مشابهی" را با شخصیت های مخالف آغاز کرده است.

نخستین گروه از ناظران صلح سازمان ملل در روزهای اخیر به تدریج وارد سوریه شده اند اما تا کنون، چگونگی فعالیت آنان مشخص نبوده است. در حالی که سازمان ملل انتظار داشته است که این افراد از آزادی عمل کامل برای بازدید از نقاط مختلف سوریه برخوردار باشند، دولت سوریه گفته بود که تنها در صورتی می تواند امنیت آنان را تضمین کند که با هماهنگی و اطلاع کامل دستگاه های امنیتی ماموریت خود را انجام دهند. در مقابل، منتقدان حکومت سوریه هشدار داده بودند که هدف مقامات این است که قبل از عزیمت ناظران به هر ماموریتی، شرایط محل مورد بازدید را به نحو دلخواه خود تغییر دهند و مانع از آن شوند که ناظران از واقعیات آگاه شوند. طرح کوفی عنان شامل اعزام دویست و پنجاه ناظر صلح بین المللی به سوریه است تا بر اجرای کامل توافقنامه آتش بس توسط ارتش سوریه و مخالفان مسلح حکومت نظارت کنند. احتمالا سازمان ملل انتظار دارد توافقنامه مربوط به فعالیت سی ناظر اعزامی، زمینه ساز اعزام شمار بیشتری از صلحبانان بین المللی به سوریه شود. خبر توافق مربوط به فعالیت ناظران صلح ساعاتی پس از آن انتشار یافت که بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، در نامه ای به شورای امنیت خواستار اعزام دست کم سیصد ناظر صلح به سوریه شد. آقای بان در نامه خود گفته است که دولت سوریه به طور کامل به تعهدات خود در چارچوب موافقتنامه صلح پیشنهادی عمل نکرده و افزوده است که "آمار تلفات بار دیگر در روزهای اخیر رو به افزایش گذاشته و مواردی از ادامه آتشباری به سوی مناطق غیرنظامی و آزار مردم توسط نیروهای دولتی گزارش شده است و منابع دولتی هم از اقدامات خشونت آمیز توسط گروه های مسلح خبر داده اند."

"پیشرفت" در اجرای طرح عنان

طرح پیشنهادی کوفی عنان برای پایان دادن به خشونت سیاسی در سوریه شامل شش ماده از جمله برقراری آتش بس تحت نظارت سازمان ملل، دسترسی گروه های امدادرسانی به غیرنظامیان، خروج واحدهای ارتش سوریه از مناطق شهری، آزادی برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز و لغو ممنوعیت فعالیت خبرنگاران و آزادی عمل آنان جهت انتقال اخبار داخلی سوریه است. دبیرکل سازمان ملل در تشریح شرایط کنونی سوریه، ضمن تاکید بر اینکه در مقایسه با شرایط قبل از برقراری آتش بس، از میزان خشونت علیه غیرنظامیان کاسته شده، گفته است که گروه کوچک ناظران سازمان ملل توانسته است از برخی نقاط سوریه در روز چهارشنبه دیدن کند. ناظران طی بازدید خود، شاهد حضور نیروهای ارتش در داخل شهرها بودند و در یک مورد نیز مشاهده کردند که یک دستگاه نفربر زرهی، ظاهرا با هدف پنهان ماندن از دید ناظران، زیر یک صفحه نایلونی استتار شده بود. به گفته آقای بان، ناظران همچنین شاهد تجمع مخالفان دولت در یکی از نقاط حومه دمشق بودند که با شروع تیراندازی، متفرق شدند هر چند امکان تعیین دقیق منشاء تیراندازی وجود نداشته است. دبیرکل سازمان ملل افزوده است که مقامات سوریه با سفر ناظران به شهر حمص، که طی چند هفته اخیر زیر آتش سنگین ارتش سوریه قرار داشته، موافقت نکردند و "مدعی شدند که نسبت به امنیت این هیات در حمص نگران هستند." به گفته آقای بان، "وضعیت هزاران تن از بازداشت شدگان در سراسر سوریه نیز همچنان مبهم است و در مورد بدرفتاری با آنان نگرانی واقعی وجود دارد."

مخالفان حکومت سوریه گفته اند که با وجود اعلام برقراری آتش بس، نیروهای دولتی به گلوله باران مناطق مسکونی شهر حمص و چند نقطه دیگر ادامه می‌دهند که تلفاتی برجای گذاشته، هر چند تایید مستقل این گزارش ها امکانپذیر نبوده است. دبیرکل سازمان ملل در مورد آزادی برگزاری تظاهرات گفته است که از زمان اعلام توافق آتش بس در روز ۱۳ آوریل، خشونت علیه تظاهرکنندگان به طرز قابل توجهی کاهش یافته اما همچنان گزارش های متعددی از عملیات ماموران امنیتی و افراد لباس شخصی وابسته به حکومت برای ارعاب معترضان، و همچنین تیراندازی نظامیان به سوی مردم در دست است. دولت سوریه تا کنون برای پنجاه و سه روزنامه نگار عرب و غیر عرب خارجی ویزا صادر کرده اما دبیرکل سازمان ملل تاکید کرده که باید تمامی روزنامه‌نگاران از آزادی عمل و سفر برای تهیه گزارش برخوردار باشند. در نامه دبیرکل سازمان ملل آمده است که در زمینه دسترسی سازمان های امدادرسانی به "میلیون ها غیرنظامی نیازمند کمک در مناطق درگیری نیز هنوز پیشرفت چندانی دیده نشده است." بان کی مون در نامه خود افزوده است که "تحولاتی که از روز ۱۲ آوریل تا کنون در سوریه رخ داده به منزله تاکید بر لزوم ارسال پیامی روشن به مقامات سوری است با این مضمون که باید توافقنامه قطع خشونت مسلحانه به طور کامل به اجرا درآید و تمامی مفاد طرح صلح شش ماده ای عملی شود."

روزنامه «وال استريت ژورنال» بر اساس گفت و گو با شماری از افسران عاليرتبه ارتش آمريکا و کارشناسان امور نظامی به بررسی شرايط و تاکتيک های دو طرف در صورت وقوع جنگ بين ايران و آمريکا پرداخته و می نويسد که با توجه به ضعف فاحش نيروهای منظم ارتش ايران به احتمال قوی، موثرترين روش اين کشور در مقابله با قدرت نظامی آمريکا استفاده از روش های چريکی و جنگ نامنظم خواهد بود.
در مقدمه اين تحليل از گزارش اخير دريادار «جاناتان گرينرت» فرمانده عملياتی نيروی دريايی آمريکا به مجلس سنای آمريکا نقل می شود که در برابر ايران علاوه بر استفاده از برتری قدرت آتش و تجهيزات متعارف بايد روش هايی را در نظر گرفت که بتواند شيوه های جنگ نامنظم را خنثی نمود. اشاره مشخص وی به احتمال استفاده ايران از قايق های تندرو و سبک برای حمله به ناوگان نيروی دريايی آمريکا در آب های خليج فارس بود.
به گفته کارشناسان امور دفاعی، توان نيروهای منظم ارتش ايران را بايد در حد يک ارتش مجهز به برخی از سلاح های آمريکايی محصول دهه ۱۹۷۰ ميلادی ارزيابی کرد. آمريکا به سادگی می تواند نيروی هوايی و دفاع ضد هوايی ايران را منهدم کرده و با انجام حملات متمرکز از طريق هوا مراکز مهم هسته ای و نظامی ايران را هدف قرار دهد.  برای افزايش ميزان کارایی اين حملات به مراکز هسته ای ايران که در عمق زمين ساخته شده اند پنتاگون با سرعت در حال روزآمد کردن بزرگترين بمب های متعارف خود است تا بتواند به عمق بيشتری در درون اين استحکامات نفوذ کند.
وال استريت ژورنال از قول افسران عاليرتبه نيروی دريايی آمريکا نقل می کند که ايران مسلما با استفاده از روش های جنگ نامنظم سعی خواهد کرد که در آب های خليج فارس به ناوگان دريايی آمريکا ضربه بزند. چنين روش هايی می تواند به اندازه روش بمبگذاری کنار جاده ها که طی سال های اخير در افغانستان و عراق رواج يافته است برای نظاميان آمريکايی خطر ايجاد کند. ايران در تمام مقاطعی که تنش در سطح منطقه افزايش يافته تهديد کرده است که تنگه هرمز و مسير کشتيرانی مهم برای انتقال نفت را مسدود خواهد کرد.
کارشناسان امور دفاعی ارزيابی می کنند که احتمالا ايران تاکنون پنج هزار مين ضد کشتی انبار کرده است. اين مين ها از ابزارهای انفجاری بسيار ساده که بر اثر برخورد منفجر خواهند شد تا مين های بسيار پيشرفته که می توان در بستر دريا کار گذاشت، را شامل می شوند. کشف و خنثی کردن اين مين ها می تواند برای نيروی دريايی آمريکا يک دردسر بزرگ ايجاد کند. در سال ۱۹۸۸ يکی از ناوهای ترابری نيروی دريايی آمريکا با يکی از همين مين ها برخورد کرد و در معرض غرق شدن قرار گرفت. آمريکا به تلافی اين اقدام دو پايانه نفتی ايران را عملا نابود و چند کشتی را نيز غرق کرد.
يک مورد ديگر از تسليحات ايران که می تواند خطرناک باشد اژدرهايی است که ايران از روسيه خريداری کرده و آنها را می توان از عرشه هر نوع کشتی شليک کرد. بنابر اين کشف موقعيت و رديابی آنها برای آمريکا دشوار خواهد بود. علاوه بر اين، چنين اژدرهايی را می توان از زيردريايی ها نيز شليک کرد. ايران سه زيردريايی روسی مدل «کيلو» و احتمال چهار زيردريايی ساخت کره شمالی از مدل « يونو» دارد که قادر به حمل اين اژدرها هستند. وسيله ديگری که ايران با استفاده از آن می تواند روش های جنگ نامنظم در آبهای خليج فارس را پيش ببرد قايق های سبک و تندرو هستند. استفاده از تعداد بسيار زيادی از اين قايق های سبک وتوپدار می تواند امنيت يک ناو جنگی را به خطر بياندازد. در اوايل سال ۲۰۰۸ تعداد بسيار زيادی از اين قايق های نيروی دريايی ايران، خود را به ناوگان دريايی آمريکا نزديک کردند. هيچ حادثه ای روی نداد ولی اين اقدام تحريک آميز برای نشان دادن خطر اين قايق ها صورت گرفت.

روزنامه «وال استريت ژورنال» سپس می افزايد که ايران علاوه بر نيروی دريايی آمريکا مسلما کشتی های غيرنظامی و باربری را نيز هدف خواهد گرفت. کشف و خنثی کردن تمام تهديدهای ايران برای اين کشتی ها در آبراه دريايی پر رفت و امدی نظير تنگه هرمز تقريبا غيرممکن است. ده سال پيش در دوران رياست دونالد رامسفلد بر وزارت دفاع آمريکا يک تمرين جنگی بر اساس شرايط احتمالی وقوع جنگ در آب های خليج فارس انجام شد. نتايج اين تمرين زنگ خطر جدی برای ارتش آمريکا بود چون در پايان آن مشخص شد که اگر نيروهای مسلح ايران بتوانند به طور موثر از تمام روش های جنگ نامنظم استفاده کنند ضربات بسيار سنگينی به نيروی دريايی آمريکا خواهند زد. نيروی دريايی آمريکا در سال های اخير روش های پيچيده و دقيق تری برای مين روبی بستر درياها ابداع کرده است و همزمان تجهيزات جديدی برای مقابله با موشک های زمين به دريا و اژدرهايی که ايران در اختيار دارد توليد شده است. نيروی دريايی آمريکا از ماهها پيش واحدهای مين روبی بيشتری به ناوگان مستقر در آب های خليج فارس افزوده است. نگرانی نيروی دريايی آمريکا بيش از آنکه موشک های دوربرد ايران باشد موشک های با برد کوتاه و سبک از نوع « اسکادز» است که آنها را می توان روی هر سکوی در حال حرکتی نصب کرد و از کنترل رادارها گريخت.

از تهران گزارش می شود که خوش بینی نسبت به مذاکرات اتمی ایران و قدرت های جهانی باعث رشد قابل توجه ارزش سهام در بازار بورس شده است.

بنا بر این گزارش ها، شاخص بورس تهران در طی هفته گذشته ۴۵۷ واحد رشد کرده و از مرز ۲۷ هزار واحد گذشته است. دور تازه مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ که دیروز در استانبول از سر گرفته شد قرار است چند هفته دیگر در بغداد ادامه یابد. دو طرف مذاکرات استانبول را مثبت و سازنده ارزیابی کردند.

شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشست امروز ( شنبه ۱۴ آوریل) با تصویب قطعنامه ای موافقت خود را با اعزام گروهی از ناظران به سوریه برای نظارت بر روند برقراری آتش بس در این کشور اعلام کرد. درجریان این نشست، شورای امنیت همچنین نقض حقوق بشر توسط نیروهای سوری و اعمال خشونت توسط گروههای مسلح را محکوم کرد.ه این قطعنامه با اکثریت آرا به تصویب رسید.

فرستادن ناظران به سوریه دومین مرحله از طرح صلح کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب است. مرحله اول این طرح صلح، آتش بس بود که وارد سومین روز شده اما شکنندگی آن همچنان حس می‌شود.

براساس گزارش های دریافتی، روز گذشته (جمعه ۲۵ فروردین ماه) پیش نویس این قطعنامه پس از ایجاد اصلاحاتی که به درخواست روسیه صورت گرفت، به تصویب رسید. رای گیری نهایی این قطعنامه در حالی صورت گرفته که جیم میور خبرنگار بی بی سی در بیروت که اوضاع سوریه را دنبال می کند از در خطر بودن آتش بس در بعضی از نواحی سوریه خبر داده است. خبرنگار بی بی سی تاکید کرده که باید قبل از نقض آتش بس، اقدامی در این باره انجام شود. در همین حال گزارش ها از گلوله باران سنگین شهر حمص، سومین شهر بزرگ سوریه حکایت دارد. فعالان مخالف می گویند دست کم ۱۷ نفر در جریان درگیری های امروز شنبه ۱۴ آوریل ( ۲۶ فروردین) کشته شدند. گزارش ها همچنین حاکی از کشته شدن چندین نفر توسط نیروهای امنیتی درمراسم تشیع جنازه در شهر حلب است. طرح صلح پیشنهادی آقای عنان با هدف خاتمه دادن به ناآرامی ها در سوریه ارائه شده است.

با پایان یافتن دور اول مذاکرات ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک در استانبول ترکیه، سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران از روند "موفقیت آمیز" مذاکرات ابراز رضایت کرده و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات هسته ای با ایران را مفید و سودمند توصیف کرده است. خانم اشتون گفت که دور بعدی مذاکرات در ۲۳ ماه می (سوم خرداد) در بغداد برگزار می شود. خانم اشتون با تاکید بر این نکته که گفتگوهای من با آقای جلیلی بسیار صریح بود، گفت که آقای جلیلی موافقت کرد دور بعدی دیدارها با هدف "پیشرفت واقعی" در روند مذاکرات انجام شود و البته موفقیت آمیز بودن این روند نیاز به ثبات قدم دارد.

سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی و سرپرست گروه مذاکره کننده هسته ای ایران در کنفرانس مطبوعاتی ضمن ابراز رضایت از مذاکرات گفت این طور نبود که ما نقاط اختلاف نداشتیم اما نکاتی که مورد توافق قرار گرفت قابل توجه بود. آقای جلیلی گفت که رفتار آینده باید مبتنی بر جلب اعتماد ایران باشد و ما توافق کردیم که با رویکرد "مثبت و سازنده" مذاکرات را ادامه بدهیم. مذاکره کننده ارشد ایران گفت که فرآیند همکاری باید بر اساس رویکرد گام به گام و متقابل و هر گونه همکاری هم باید بر اساس ان پی تی باشد. آقای جلیلی گفت که ایران در زمینه انرژی هسته ای صلح آمیز توانمندی های پیدا کرده است و الگوی موفق "سلاح هسته ای برای هیچ کس و انرژی هسته ای برای همه" است.

نفیسه کوهنور خبرنگار بی بی سی فارسی که در محل مذاکرات حضور داشت، گفت که برخلاف اجلاس قبلی، با آنکه مذاکره کنندگان خسته به نظر می رسیدند اما در صورتشان لبخندی حاکی از رضایت از روند مذاکرات دیده می شد. دور اول مذاکرات ایران با کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه یازده ساعت ادامه داشت. این مذاکرات در ۲ نوبت صبح و عصر دنبال شد و بنابر گزارشها، دیدارهای جداگانه ای نیز بین مذاکره کنندگان ایران و مقامات برخی اعضای گروه پنج بعلاوه یک صورت گرفته است.

مذاکرات جدی

پیش پایان مذاکرات هسته ای یکی از سخنگویان کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، این دور از گفتگوها را "مثبت و سازنده" خوانده بود. نفیسه کوهنورد، خبرنگار بی بی سی فارسی از قول یکی از سخنگویان خانم اشتون می گوید که کشورهای پنج بعلاوه یک پیشنهادات قبلی خود را که شامل درخواست برای شفافیت بیشتر از سوی ایران است، با هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی مطرح کرده اند. دور دوم مذاکرات به صورت دوجانبه برگزار شده است. هیات مذاکره کننده ایرانی از علاقه تمام طرف های مذاکره به گفت و گوی دوجانبه خبر داده اما برنامه دیدار با هیات آمریکایی را رد یا تایید نکرده است. دیپلمات های غربی حاضر در مذاکرات امروز به بی بی سی فارسی گفته اند که هیات مذاکره کننده با انتظارات اندکی وارد استانبول شد اما هیات ایرانی بر خلاف دفعات گذشته که به موضوعات حاشیه ای می پرداخت، این بار به روی موضوع اتمی متمرکز است.

خوش بینی به مذاکرات استانبول

به رغم این که مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران تا کنون نتیجه‌ای نداشته اما در جریان مذاکرات برخی منابع خبری و دیپلماتیک نسبت به مذاکرات امروز، اظهار خوش بینی کرده‌ بودند. سعید جلیلی، دبیر شورای امنیت ملی ایران که هدایت مذاکرات اتمی ایران را به عهده دارد پیش از شروع این مذاکرات، با وزیر امور خارجه ترکیه و نمایندگان برخی کشورها از جمله روسیه و چین دیدار کرد. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، این مذاکرات را "آخرین فرصت برای دیپلماسی" خوانده است. سعید جلیلی پیش از سفر به استانبول گفت که "نمایندگان ایران با ابتکارهای جدید در مذاکرات شرکت خواهند کرد و امیدواریم کشورهای ۱+۵ نیز با رویکردهای سازنده وارد گفت‌و‌گو شوند." علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران نیز در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست با تاکید بر این که کشورش خواهان سلاح اتمی نیست گفت ایران متعهد به گفت و گو است. دیپلمات‌ها ابراز امیدواری کرده‌اند که مذاکرات امروز، راه را برای حل و فصل بحران هسته‌ای ایران از راه‌های دیپلماتیک هموار کند. کشورهای غربی ایران را متهم می‌کند که تحت پوشش برنامه هسته‌ای خود درصدد ساخت سلاح هسته‌ای است، اتهامی که ایران آن را همواره رد کرده و تاکید کرده که هدفش از این برنامه، مقاصد صلح‌آمیز هسته‌ای است. آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران اخیرا با تاکید بر این که این کشور در پی تولید سلاح اتمی نیست، گفت "ما به دلایل خودمان به هیچ وجه به دنبال سلاح هسته ای نیستیم. نه تولید کرده ایم و نه تولید خواهیم کرد. این بهانه است".

تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران طی هفته‌های اخیر افزایش یافته و بحث احتمال حمله نظامی اسرائیل علیه تجهیزات هسته‌ای ایران مطرح شده است، که ایران نسبت به انتشار چنین گزارش‌هایی واکنش نشان داده و گفته است در صورت حمله، دست به اقدام متقابل خواهد زد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اخیرا در گزارشی، از برنامه هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرد و گفت با وجود انجام مذاکرات فشرده با مقام‌های ایرانی، ابهامات در مورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران، به قوت خود باقی است.

ضیافت شام

 

پیش از شروع مذاکرات رسمی میان ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران شب گذشته در ضیافت شامی در محل کنسولگری ایران در استانبول با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار کرد. دیدار پیشین این دو، در جریان دور قبل مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در ژانویه سال ۲۰۱۱ میلادی در استانبول صورت گرفت که نتیجه‌ای در بر نداشت. پیش از نشست استانبول منابع دیپلماتیک خبر داده‌ بودند که در صورت موفقیت در این دور از مذاکرات، دور بعدی مذاکرات در بغداد، پایتخت عراق برگزار خواهد شد. چند روز پیش هوشیار زیباری، وزیر امور خارجه عراق گفته بود که ایران پیشنهاد داده تا دور بعدی مذاکرات این کشور با کشورهای پنج بعلاوه یک بر سر برنامه هسته‌ای در بغداد برگزار شود.

در آستانه برگزاری دور تازه گفتگو های هسته ای ایران و گروه۱+ ۵ در استانبول ترکیه، علی اکبر صالحی وزیر خارجه ایران ابراز امیدواری کرده که " اعضای گروه پنج به علاوه یک در مذاکرات استانبول مواضعی مثبت اتخاذ کنند."

به گزارش سایت وزارت خارجه ایران، آقای صالحی در گفتگوی تلفنی با "کارل بیلت" وزیر خارجه سوئد گفته که "با توجه به حسن نیت و ابتکارات سازنده ایران، متقابلا طرف مقابل نیز با اتخاذ مواضع مثبت، زمینه را برای انجام مذاکراتی موفق و رو به جلو فراهم آورد." بنابر گزارشی که وزارت خارجه ایران در وبسایت خود منتشر کرده آقای بیلت از مذاکرات استانبول "حمایت" کرده و در گفتگو با آقای صالحی بر "ضرورت حل و فصل موضوع هسته ای از طریق مذاکرات سیاسی و سازنده" تاکید کرده است.

کلیکدرباره یادداشت علی اکبر صالحی در روزنامه واشنگتن پست

قرار است روز شنبه ۲۶ فروردین (۱۴ آوریل) مذاکرات هسته ای ایران با اعضای گروه پنج به علاوه یک در استانبول برگزار شود. اعضای تیم مذاکره کننده ایران به سرپرستی سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، صبح روز جمعه، ۱۳ آوریل (۲۵ فروردین) وارد استانبول شده اند. آقای جلیلی مذاکره کننده ارشد ایران پیش از سفر به استانبول گفت که "نمایندگان ایران با ابتکارهای جدید در مذاکرات شرکت خواهند کرد و امیدواریم کشورهای ۱+۵ نیز با رویکردهای سازنده وارد گفت‌و‌گو شوند." او توضیح بیشتری درباره این پیشنهادها ارائه نکرده است. بنابر گزارش خبرگزاری های ایران پیش از آغاز گفتگوها، علی باقری، معاون سیاست خارجی و امنیت ملی شورای عالی امنیت ملی که برای شرکت در مذاکرات به استانبول رفته با "ما جائو شو"، معاون وزیر خارجه چین و "سرگئی ریابکوف"، معاون وزیر خارجه روسیه در محل کنسولگری ایران در استانبول دیدار کرد.

گزارشی از محتوی مذاکرات نمایندگان ایران با نمایندگان کشورهای روسیه و چین که همکاری های گسترده ای با ایران دارند، منتشر نشده است اما خبرگزاری دولتی ایران- ایرنا، از استانبول گزارش داده که در این دیدارها در خصوص مذاکرات هسته ای با گروه ۱+۵ "بحث و تبادل نظر" شده است.

پنج کشور عضو دایم شورای امنیت متشکل از آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه - و همچنین آلمان، به عنوان عضو اتحادیه اروپا، در گروه ۱+۵ عضویت دارند و معمولا ریاست هیات مذاکره کننده این گروه را مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عهده می گیرد. بنابر گزارش‌ها، در نشست استانبول کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم حضور خواهد داشت. آخرین باری که این گروه با ایران به پای میز مذاکره رفت، پانزده ماه پیش در استانبول بود که بدون نتیجه به پایان رسید. تا کنون چند دور مذاکرات بین ایران و گروه پنج به علاوه یک صورت گرفته اما به نتیجه ای نرسیده است. در حالی که این گروه تاکید داشته که باید موضوع توقف بخشی از برنامه های اتمی ایران، به خصوص غنی سازی اورانیوم محور چنین مذاکراتی را تشکیل دهد، جمهوری اسلامی خواستار طرح مسایل متنوع جهانی در چنین مذاکراتی بوده و برای مشارکت در حل و فصل این مسایل ابراز آمادگی کرده است.

برخی کشورهای غربی هدف دولت ایران از طرح چنین موضوعاتی را تلاش برای دفع الوقت دانسته و گفته اند که هدف جمهوری اسلامی این است که در فرصتی که به دست می آورد، به برنامه های اتمی خود ادامه دهد و جهان را در برابر کار انجام شده قرار دهد. اصرار ایران بر نادیده گرفتن مصوبات شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد تعلیق بخشی از برنامه های هسته ای این کشور باعث تشدید تحریم های تجاری و مالی خارجی از جمله کاهش صادرات نفت خام و دشواری در دریافت عواید ارزی حاصله از صادرات شده است. علاوه بر تحریم های شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های مصوب آمریکا علیه ایران از روز ۲۸ ژوئن (هشتم تیر) و تحریم های اتحادیه اروپا از ابتدای ماه ژوئیه (یازده تیر) امسال اجرایی می‌شوند و با نزدیک شدن این موعد، تعداد کشورهایی که اعلام کرده‌اند به تبعیت از این تحریم‌ها واردات نفت ایران را متوقف می‌کنند، در حال افزایش است. همزمان با تنگ تر شدن حلقه تحریم های بین المللی، در آستانه برگزاری نشست تازه هسته ای ایران در استانبول، باراک اوباما و نیکلا سارکوزی، رؤسای جمهوری آمریکا و فرانسه، در تماسی ویدئویی، از ایران خواسته اند دور جدید گفتگوها را جدی بگیرد. آنها همچنین درخواست کردند ایران فعالیت های "حساس" هسته ای را متوقف کند.

در بیانیه ای که دفتر آقای سارکوزی منتشر کرده است، آمده: "هر دو رییس جمهوری بر این موضوع تاکید کردند تا زمانی که ایران به تعهدات بین المللی خود، مخصوصا آنچه مربوط به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص فعالیت های نظامی هسته ای اش است جامعه عمل نپوشد، این کشورها فشار بیشتری از طریق تحریم ها ایجاد خواهند کرد." قدرت‌های غربی می‌گویند که نگران ابعاد نظامی احتمالی برنامه اتمی ایران هستند. آنها ایران را متهم می‌کنند که در پی دست یافتن به توانایی تولید سلاح اتمی است، اما ایران همواره تأکید می‌کند که این برنامه تنها اهداف صلح‌آمیز را دنبال می‌کند. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران در نخستین روز فروردین ماه در مشهد گفت: "ما به دلایل خودمان به هیچ‌وجه به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم. نه تولید کرده‌ایم و نه تولید خواهیم کرد."

هزاران مصری در میدان تحریر، در مرکز قاهره، در حال تظاهرات علیه عمر سلیمان، رییس سابق سازمان اطلاعات مصر، هستند.

تظاهرکنندگان به اعلام نامزدی آقای سلیمان اعتراض دارند. این تظاهرات در پی فراخوان اخوان‌المسلمین، با حمایت گروه‌های سیاسی هم‌فکر و با شعار "پاسداری از انقلاب" انجام می‌پذیرد. تظاهرکنندگان از تلاش هواداران رژیم سابق برای بازگشت به قدرت بیم دارند. در پی اعلام نامزدی آقای سلیمان، مجلس مصر روز پنج‌شنبه قانونی را به تصویب رساند که نامزدی مقامات دولت حسنی مبارک برای ریاست‌جمهوری را ممنوع می‌کند. البته تحلیلگران بر این باورند که شورای نظامی حاکم با این مصوبه مخالفت خواهد کرد.

با فرا رسیدن ضرب الاجل جدید برقراری آتش بس در سوریه، عملیات نظامی طرف های درگیر در این کشور متوقف شده است.

گزارش های رسیده از سوریه حاکی از آن است که از ساعت ۶ بامداد به وقت محلی در روز پنجشنبه، ۲۴ فروردین (۱۲ آوریل)، آتشباری واحدهای ارتش سوریه به سوی مناطق مسکونی شهرهای این کشور متوقف شده و مخالفان مسلح حکومت این کشور نیز دست از تیراندازی به سوی نیروهای دولتی برداشته اند. روز گذشته کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل برای خاتمه دادن به خشونت در سوریه وعده داد که از ساعت ۶ صبح پنجشنبه، "بهبودی مشهودی" در وضعیت سوریه دیده خواهد شد. در ساعات پس از برقراری آتش بس، رسانه های بین المللی با استناد به اظهارات شاهدان عینی و گزارش های منابع خبری وابسته به مخالفان حکومت و رسانه های دولتی، گفتند که "فعلا" در شهرهای حمص، حما و ادلیب، که در هفته های اخیر هدف حملات واحدهای زرهی و توپخانه ارتش قرار داشته، آرامش برقرار است و شهر دمشق، پایتخت نیز، آرام به نظر می رسد. به گفته مخالفان دولت سوریه، آتش بس صبح پنجشنبه پس از آتشباری سنگین ارتش به سوی مناطق مسکونی شهر حمص طی ساعات شب گذشته برقرار شده است اما نشانه ای از خروج یگان های نظامی از مناطق مسکونی این شهر دیده نمی شود.

براساس طرح پیشنهادی آقای عنان، لازم است پس از برقراری آتش بس، واحدهای ارتش همراه با جنگ افزارهای سنگین و تک تیراندازان از مناطق مسکونی خارج شوند تا معترضان بتوانند به برگزاری تظاهرات و ابراز مسالمت آمیز اعتراضات علیه حکومت مبادرت ورزند. وزارت دفاع سوریه روز گذشته با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد که از بامداد پنجشنبه، عملیات نظامی در شهرهای این کشور را متوقف می کند اما به خروج واحدهای ارتشی از مناطق مسکونی اشاره ای نکرد. این اطلاعیه تاکید کرده است که واحدهای نظامی و امنیتی "به حمله گروه های تروریستی به نهادها و نفرات حکومتی، شهروندان و اموال دولتی و خصوصی واکنشی متناسب" نشان خواهند داد. پیشتر سخنگویان مخالفان دولت سوریه گفته بودند که با رعایت آتش بس، عملیات مسلحانه علیه نیروهای ارتشی را متوقف کرده اند اما بر "اجرای کامل" طرح پیشنهادی کوفی عنان از جمله خروج واحدهای ارتشی از مناطق مسکونی نیز تاکید نهادند.

در طرح صلح کوفی عنان، که از حمایت شورای امنیت و اتحادیه عرب برخوردار است، اعزام ناظران بین المللی برای نظارت بر اجرای آتش بس پیش بینی شده و انتظار می رود که در صورت دوام آتش بس، در روزهای آینده اقداماتی در این زمینه صورت گیرد. برخی گزارش ها حاکی از آن بوده است که مقامات سوریه تنها با اعزام ناظران از کشورهایی که مورد تایید آنان باشد موافقت خواهند کرد اما این گزارش ها مورد تایید قرار نگرفته است.

تردید نسبت به تعهد دولت

در همانحال، گروه های مخالف بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، نسبت به نیت واقعی وی در توقف خشونت ابراز تردید کرده و گفته اند که با توجه به سابقه دولت سوریه در زیر پا گذاشتن تعهدات خود، امیدی به حل و فصل مسالمت آمیز بحران کنونی ندارند. به گفته آنان، با توجه به شدت عمل نیروهای نظامی و امنیتی علیه شهروندان غیرنظامی و گسترش دامنه اعتراضات طی یک سال گذشته، بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، مشروعیت سیاسی خود را از دست داده و تنها با ادامه سرکوب شدید خواهد توانست قدرت را حفظ کند و توقف عملیات نظامی تنها به گسترش اعتراضات و مقاومت مدنی منجر می شود و زمینه مساعدتری را برای تضعیف و سقوط وی فراهم می آورد. به همین دلیل، این امکان وجود دارد که ارتش با ادامه حضور در داخل و یا اطراف شهرها، به طور متناوب عملیاتی را علیه مناطق شهری به اجرا بگذارد و آن را با توسل به بهانه های مختلف، از جمله نقض آتش بس از سوی طرف مقابل، توجیه کند. تظاهرات اعتراضی در سوریه از بیش از یک سال پیش با درخواست از آقای اسد برای اصلاحات سیاسی و مبارزه با فساد حکومتی آغاز شد اما برخورد خشونت آمیز واحدهای ارتشی را در پی آورد و گفته می شود طی این مدت، بیش از نه هزار تن کشته و هزاران تن دیگر بازداشت، شکنجه و ناپدید شده اند.

در طول ماه های بعد، گروهی از نظامیان با ترک خدمت، تشکیلاتی را با نام ارتش آزاد سوریه و با هدف حمایت از غیرنظامیان در برابر ارتش ایجاد کردند که اگرچه نفرات آن عمدتا به اسلحه سبک مجهز هستند، اما ظاهرا توانسته اند تاحدودی مانع از تسلط کامل نیروهای دولتی بر مناطق شهری شوند. منابع دولتی از کشته شدن چند صد تن از افراد نظامی و امنیتی در اثر حملات مخالفان مسلح خبر داده و هدف از حملات نظامی به مناطق مسکونی را منهدم کردن آنان اعلام کرده اند. با وجود توافق دولت سوریه با آتش بس، بسیاری از مخالفان بشار اسد و شماری از کشورهای غربی و عربی نسبت به موفقیت طرح کوفی عنان و خاتمه سرکوب مردم سوریه ابراز تردید کرده و گفته اند که لازم است دولت سوریه تحت فشار بین المللی شدید قرار گیرد و برای حفاظت از شهروندان سوری در برابر عملیات نظامی دولت این کشور اقدامات بیشتری انجام شود. از جمله اقدامات مورد نظر این گروه از کشورها، ایجاد منطقه امن تحت حفاظت بین المللی در نواحی مرزی سوریه با ترکیه است تا شهروندان سوری که از برابر حملات ارتش این کشور می گریزند، بتوانند به این مناطق پناه ببرند. پیش از این، تلاش های شورای امنیت سازمان ملل برای وارد کردن فشار بر دولت سوریه به دلیل مخالفت روسیه و چین، از اعضای دارای حق وتو در این شورا، به نتیجه نرسیده است اما دامنه و شدت عملیات ارتش سوریه علیه شهروندان این کشور ظاهرا باعث شده است که مقامات روسی دولت سوریه را برای خاتمه دادن به این عملیات تحت فشار قرار دهند. ساعاتی پیش از انتشار گزارش های مربوط به برقراری آتش بس در سوریه، سرگتی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفت که برخی از کشورهای غربی و عربی طرح کوفی عنان را "پیشاپیش شکست خورده" می دانند، اما باید به این طرح فرصت بیشتری برای موفقیت داده شود. آقای لاوروف گفت که رئیس جمهوری سوریه "به ما اطمینان داده که آماده اجرای طرح شش ماده ای کوفی عنان است" و افزود که لازم است وعده دولت سوریه و همچنین میزان تعهد نیروهای مخالف به توقف خونریزی به آزمایش گذاشته شود.

احمد بن بلا، اولین رئیس جمهوری منتخب الجزایر در سن ۹۶ سالگی به دنبال دوره‌ای بیماری در منزلش در الجزیره، پایتخت این کشور درگذشت.

او از رهبران جنگ استقلال الجزایر علیه فرانسه به شمار می‌رفت. در سال ۱۹۶۲ او اولین نخست وزیر کشور تازه استقلال یافته الجزایر شد اما سه سال بعد دولتش در کودتایی، سرنگون و خود او به زندان انداخته شد. او سپس به سوئیس رفت و برای مدتی به حال تبعید در آنجا زندگی کرد و در سال ۱۹۹۰ به کشورش بازگشت اما نفوذ چندانی بر امور سیاسی کشورش نداشت.