سه روز پس از انهدام بخشی از کارخانجات صنايع نظامی سودان که اين کشور با «اطمينان» آن را به اسرائيل نسبت داد، يک نهاد ناظر ماهواره ای آمريکايی با استناد به تصاوير گرفته شده از ماهواره ها تأييد کرده است که انفجار کارخانه، يقيناً نتيجه بمباران هوايی بوده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، گروه ناظر آمريکايی «سنتينل پروجکت» روز شنبه در بيانيه ای اعلام کرد تصاوير ماهواره ای نشان می دهد که يک انفجارِ ناشی از بمباران هوايی بسيار دقيق و «جراحی شده» عامل انهدام کارخانه در «اليرموک» در جنوب خارطوم بوده است. جاناتان هاتسون، سخنگوی شرکت ماهواره ای يادشده به خبرگزاری آسوشيتدپرس گفته است که تصاوير گرفته شده از سوی کارشناسان نظامی بررسی شده و آنها گفته اند که يقيناً بمباران هوايی صورت گرفته است.
خبرگزاری فرانسه روز پنجشنبه به نقل از يک «ديپلمات غربی» نوشته بود که هرچند ايران و سودان در کارخانه يادشده جنگ افزار برای تحويل به همپيمانان ايران در منطقه مونتاژ می کرده اند، اما اين احتمال نيز مطرح است که يک «حادثه کاری» عامل اين انفجار بوده است.
کارخانجات «اليرموک» که در سال ۱۹۹۶ گشايش يافت، يکی از دو مجتمع مهم صنايع نظامی سودان است. دولت سودان از روز نخست اين حادثه اسرائيل را عامل اين بمباران معرفی کرده بود. سفير سودان در سازمان ملل نيز روز پنجشنبه خواهان نکوهش اسرائيل در شورای امنيت شد. اما واکنش اهود باراک وزير دفاع اسرائيل در پاسخ به پرسش يک شبکه تلويزيونی کشور در مورد مسئوليت اسرائيل در اين بمباران، اين جمله کوتاه بود که «چيزی برای گفتن نداريم». در همين حال، چند وزير ديگر اسرائيلی در دو روز نخست پس از انفجار در سودان گفتند که سودان هم پيمان مهم ايران در منطقه است و به مبدايی برای انتقال جنگ افزار برای همپيمانان ايران مبدل شده است.
به گزارش آسوشيتدپرس، گروه آمريکايی ناظر بر تصاوير ماهواره ها می گويد که مقايسه ميان تصاوير محل کارخانه در روز دوازدهم اکتبر با تصاوير گرفته شده از محل در بيست و پنجم اکتبر، که يک روز پس از انفجار بوده است، نشان می دهد که دستکم ۲۱ کارگاه اين صنايع در محلی به طول حدود ۷۰۰ متراز بين رفته است و يک انبار بزرگ ۶۰ متری همراه با چهل محموله ای که طول هر يک شش و نيم متر بوده، (و ممکن است که حاوی راکت بوده اند)، در بمباران هوايی از بين رفته اند.
به گزارش آسوشيتدپرس، کارشناسان نظامی که مورد مشورت گروه ناظر آمريکايی قرار گرفته اند، استدلال آورده اند که چون هيچ يک از مخازن نفت و گاز در نزديکی اين ساختمان ها از بين نرفته است، اين احتمال را که شليک راکت ها يا موشک هايی باعث انفجار شده باشد، نفی می کند و به گفته آنها، عمل بمباران «به صورت عمل جراحی دقيق» بوده و درست مرکز محل ساختمان ها بمباران شده است. بنابر گزارش آسوشيتدپرس به نقل از روزنامه مصری الاهرام، ژنرال عمر حسن البشير، رییس جمهوی سودان، روز جمعه در جريان نماز عيد قربان در برای نخستين بار در مورد اين حادثه ابراز نظر علنی کرد و گفت: «رفتار غير مسئولانه اسرائيل نشان نگرانی و وحشت اين کشور از تلاطم های سياسی و اجتماعی دو سال اخيرمنطقه و پيشرفت های سودان است».
در همين حال، سودان در گذشته از سوی آمريکا مورد حمله هوايی قرار داشته است؛ در سال ۱۹۹۸ آمريکا کارخانه ای در سودان را که با القاعده در ارتباط بود، منهدم کرد. از سوی ديگر، وب سايت اسرائيلی «وای.نت» به نقل از خبرگزاری کويت شنبه نوشته است که احمد بلال عثمان، وزير اطلاع رسانی سودان، روز شنبه گفت که کشورش گام های قاطع لازم را عليه منافع اسرائيلی، که «به هدف های مشروعی برای سودان مبدل شده اند، برخواهد داشت».
وزير اطلاع رسانی سودان اين را نيز گفت که «هواپيماها و نوع جنگ افزارهای پيشرفته ای که در حمله به کار رفته است، در اختيار هيچ کشور ديگر منطقه، جز اسرائيل، نيست». به گزارش «وای.نت»، احمد بلال عثمان اين را نيز افشا کرد که بامداد روز چهارشنبه که حمله انجام شد، تمامی رادارهای فرودگاه اصلی خارطوم از کار افتاده بود.
در اين ميان، روزنامه مصری «الشروق» روز شنبه مدعی شده است که دولت اسرائيل پس از حمله، مصر را به طور اصولی در جريان اين امر قرار داد تا مصر را نيز ناچار کند که در تلاش خود در مهار کاروان های قاچاق جنگ افزار از سودان به غزه از راه مناطق باديه نشين مصری، قاطعيت بيشتری نشان دهد. اسرائيل مدتهاست که می گويد کاروان های قاچاق جنگ افزار از سودان و از راه مصر به الرفح می رسد و سپس از آنجا از طريق تونل های زيرزمينی در اختيار نيروهای مسلح فلسطينی در غزه قرار می گيرد.
اوپوزيسيون سودان می گويد که کارخانه منهدم شده، از سوی نیروی قدس، شاخه برون مرزی سپاه پاسداران ايران برپا شده بود؛ جمهوری اسلامی ايران اسرائيل را به خاطر این حمله به شدت نکوهش کرد.
راديوی دولتی ايران بعد از ظهر شنبه در تفسيری در مجموعه خبری ساعت ۱۴ خود گفت که حمله هوايی اسرائيل به سودان يقيناً از طريق حريم هوايی يکی از دو کشور مصر يا عربستان سعودی انجام شده و بدون همکاری يک يا هر دو کشور، اسرائيل نمی توانست که اين حمله را انجام دهد. برخی ناظران گفته اند که تأييد تلويحی انجام حمله به سودان از سوی برخی از وزيران اسرائيلی و رضايت آنها از انفجار، نشان می دهد که نبرد ميان ايران و اسرائيل به خاک سودان کشیده شده است.
