احسان مهرابی
سخنان کوتاه رهبر جمهوری اسلامی درباره حمله نسبتا بزرگ اسراییل، نشان از آن دارد که جمهوری اسلامی درحالحاضر تصمیمی برای ادامه درگیری ندارد، اما در عین حال منتظر اقدامات واسطهها برای توقف درگیری در لبنان، یا اتفاقات دیگری چون انتخابات آمریکا است.
«علی خامنهای» در سخنان خود خواستار آن شد که درباره حمله اسراییل نه بزرگنمایی شود و نه کوچکانگاری. او در عین حال، پاسخ احتمالی جمهوری اسلامی به این حمله را در تعلیق قرار داد و توپ را در زمین دیگر مقامات انداخت.
***
نه بزرگنمایی و نه کوچکنمایی
رهبر جمهوری اسلامی در سخنان خود، خواستار آن شد که درباره حمله اسراییل «نه بزرگنمایی شود، نه کوچکانگاری.»
او گفت: «حرکت شرورانهای دو شب پیش انجام دادند. خب، یک غلطی کرد، خودشان هم البته بزرگنمایی میکنند. بزرگنمایی آنها غلط است، اما توجه داشته باشید کوچکانگاری آن هم غلط است. اینکه ما بگوییم نه. چیزی نبود، اهمیتی نداشت؛ این هم غلط است.»
این بخش از سخنان رهبر جمهوری اسلامی با هدف راضی نگه داشتن همه جریانات سیاسی بیان شده است. آن بخش از سخنان او که نباید این حمله را کوچکانگاری کرد، گروههایی که بر طبل حمله دوباره به اسراییل و «وعده صادق۳» میکوبند را میتواند راضی کند تا این روند تبلیغی را ادامه دهند.
این سخنان برخلاف سیاست اولیه رسانههای جمهوری اسلامی بود که این حمله را به تمسخر گرفتند. در کنار آن، گروهی از حامیان حکومت اما خواستار پاسخگویی به این حمله شدند. در این میان، خامنهای بهنوعی میانه را گرفت تا همه را راضی نگه دارد.
از سوی دیگر پذیرش مسوولیت این حمله توسط اسراییل در یک اقدام بیسابقه، باعث شده که رهبر جمهوری اسلامی احساس کند کوچک جلوه دادن آن تبعات زیادی دارد. همچنین گستردگی حمله به گونهای بوده که امکان پنهان کردن آن وجود ندارد.
خامنهای تاکید کرد: «باید خطای محاسباتی اسراییل به هم بخورد. آنها دچار خطای محاسباتی هستند، ملت ایران، جوانان ایران را خوب نمیشناسند.»
او در عین حال درباره واکنش احتمالی جمهوری اسلامی گفت که «کیفیت کار را باید مسوولان باید درست بفهمند و تشخیص دهند.»
این سخنان به این معنا است که جمهوری اسلامی قصد حمله جدید را ندارد و منتظر رایزنیهای پشت پرده است. پیش از حمله نیز «عباس عراقچی»، سفرهای متعددی به کشورهای مختلف داشت و مقامات جمهوری اسلامی بهنوعی از روز حمله اسراییل خبر داشته و برای آن آماده بودند.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین توپ را به زمین دیگر مقامات انداخت. در این میان، مقامهای جمهوری اسلامی نیز موضعی نگرفته اند که مشخصکننده تصمیم حکومت باشد.
«محمد باقر قالیباف»، رییس مجلس، گفت که «پاسخ به این تجاوزگری قطعی با رعایت اقتضائات خواهد بود.»
«مسعود پزشکیان»، رییسجمهور نیز گفت که «طالب جنگ نیستیم، اما از حقوق خود دفاع خواهیم کرد» و «پاسخ مناسبی به تجاوز» خواهیم داد.
«حسین شریعتمداری»، نماینده خامنهای در روزنامه «کیهان»، در سرمقاله این روزنامه پیشنهاد کرده برای پاسخگویی به این حمله، «باید منافع و منابع و نظامیان آمریکا را نیز در فهرست اهداف مشروع و قانونی خود جای دهیم.»
این سخنان حکایت از آن دارد که مقامات نیز هنوز تمایلی به تاکید بر حمله جدید به اسراییل و گسترش درگیری ندارند.
جمهوری اسلامی بهدلیل دو حمله قبلی به اسراییل برای مصرف داخلی، نیاز جدی به حمله جدید به اسراییل ندارد و با دو حمله قبلی توانسته در جامعه قدرتنمایی کرده و حامیانش را راضی کند. از سوی دیگر مقامات جمهوری اسلامی میدانند که تکرار چرخه کنش و واکنش در نهایت ممکن است به درگیری جدی منجر شود. هرچند که از نظر آنان اسراییل بهتنهایی امکان پیاده کردن نیرو در ایران و تصرف زمین را ندارد و باید آمریکا پای کار باشد.
ازاینرو مقامهای جمهوری اسلامی در عین حفظ توازن در تبلیغات، قصد دارند به سمتی نروند که کار از دستشان در برود.
در روزهای گذشته، برخی از مقامات سابق جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که ادامه وضعیت فعلی ممکن است به جنگ تمام عیار منجر شود و برای جلوگیری از آن، باید به یک توافق بزرگ دست یافت.
جمهوری اسلامی اما هنوز برای توافق بزرگ آماده نیست و به توافق محدود نیز راضی است.
سکوت درباره حمله اول اسراییل
رهبر و مقامات جمهوری اسلامی درباره حمله ۳۱فروردین اسراییل سکوت کردند و اعلام شده بود که پدافند هوایی اصفهان چند «ریزپرنده و شیء مشکوک» را هدف قرار داد.
در این میان اما سخنان اخیر «محمدعلی جعفری»، فرمانده سابق سپاه پاسداران، اذعان به این حمله بود. او گفته بود که اسراییل با استفاده از «هواپیماهای پیشرفته» آمریکایی، «یکی-دو موشک» به پایگاه اصفهان زد.
این سخنان مقدمهای نیز برای سخنان خامنهای درباره کوچک انگاری نکردن حمله روز شنبه شد.
قوت قلب برای حامیان حکومت
حضور رهبر جمهوری اسلامی در نمازجمعه پس از حمله دوم به اسراییل و در کوران مطرح شدن احتمال هدف قرار دادن مقامات جمهوری اسلامی، قوت قلبی برای حامیان حکومت بود.
او گفت: «کاری که نیروهای مسلح ما کردند کمترین کاری بود که در برابر اسراییل انجام دادند. ما در انجام این وظیفه نه تعلل میکنیم و نه شتاب. آنچه که منطقی و معقول است، به نظر تصمیمگیران نظامی و سیاسی، در وقت خود انجام میگیرد و در آینده هم اگر لازم شد، باز هم انجام میگیرد.»
رهبر جمهوری اسلامی روز روز چهارشنبه۲۴مرداد و پیشاز این حمله نیز گفته بود که «عقبنشینی غیرتاکتیکی» چه در عرصه نظامی و چه میدان سیاست، «غضب الهی را بهدنبال دارد.»
خامنهای درباره حمله اول به اسراییل موسوم به «وعده صادق»، موضوع تعداد موشکهای شلیک شده و یا موشکهای به هدف اصابت کرده را «موضوع دست دوم و فرعی» خوانده و افزود بود: «موضوع اصلی، ظهور قدرت اراده ملت ایران و نیروهای مسلح در عرصه بینالمللی و اثبات آن است، که ناراحتی طرف مقابل نیز از همین موضوع است.»
منبع: ایران وایر
1/11/2024