کاوان سلامی
22 آوریل هر سال روز روزنامەنگاری کردی است و شرق کردستان در این زمینه سابقه طولانی دارد.
چهارده سال پس از انتشار اولین روزنامه کردی توسط مقداد مدحت بدرخان، اولین روزنامه کردی در ایران و شرق کردستان به نام (رۆژی کورد) روز کرد در سال 1912 توسط محمد تورجانی زاده در ارومیه منتشر شد که مالک امتیاز آن سمکو شکاک بود.
با تأسیس انجمن احیای کردها، این انجمن مجلەای به نام نیشتیمان منتشر کرد. در دوران جمهوری کردستان، روزنامه کردستان، رادیو و چند مجله کردی دیگر در مهاباد منتشر شد.
پس از کودتای 28 مرداد 1332 در ایران، تمامی نشریات شرق کردستان توقیف شد و تنها چهار نشریه جدید به زبان های کردی و فارسی در شرق کردستان منتشر شد.
جنبش روزنامەنگاری کرد در شرق کردستان را می توان به سه مرحله تقسیم کرد: مرحله اول از آغاز قرن بیستم تا سال 1945، مرحله دوم از سال 1945 تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 و مرحله سوم از سال 1979 تا کنون.
پس از انقلاب اسلامی مدتی فضای آزاد برای کار نشر و کار رسانەای وجود داشت که طی آن چند نشریه کردی منتشر شد. مجلات امانج و اوین توسط سازمان تبلیغات اسلامی و مجله گرشە کردستان توسط محمدصالح ابراهیمی در تهران و علاوه بر مجله کودک گروگال کرمانشاه به زبان کردی منتشر می شد.
در اوایل دهه 1980 مجلەای به نام سروه توسط شاعر کرد هیمن موکریانی منتشر شد که بعدها توسط احمد قاضی سردبیری شد و بیش از 200 شماره از آن منتشر شد. علاوه بر این در همین دهه مجله کردی دیگری در مهاباد منتشر شد.
نشریات کردی در شرق کردستان در سالهای 1991 و 2001 رشد کردند، اما از آن زمان به بعد کاهش چشمگیری داشتهاند.
در حال حاضر موسسات رسانه ای کردی در ایران به دو بخش تقسیم شده اند، برخی در داخل کشور فعالیت می کنند، برخی در مخالفت با رژیم ایران فعالیت می کنند و کارهای خود را در خارج از کشور منیشر می کنند.
٢٣/٤/٢٠٢٥