فريد زکريا، تحليلگر مسائل بينالمللی، در واکنش به اظهارات اخير سفير عربستان سعودی در لندن مطلبی نوشته و گفته است، عربستان قادر به ساخت سلاح هسته ای نيست، چرا که اين کشور تاکنون نتوانسته است حتی يک اتومبيل بسازد. محمد بن نواف بن عبدالعزير السعود، سفير رياض در لندن، چهار روز پيش در مصاحبه با روزنامه «دیلی تلگراف» هشدار داده بود، در صورت شکست مذاکرات هستهای بين ايران و گروه ۱+۵ برای حل مناقشه هستهای جمهوری اسلامی،«همه گزينه روی ميز قرار دارد». سفير عربستان در بريتانيا ابراز اميدواری کرده بود که تلاشهای باراک اوباما، رييس جمهوری آمريکا، برای جلوگيری از دستيابی ايران به سلاح هستهای نتيجه بخش باشد. با اين حال، وی تهديد کرده بود در صورتی که چنين مهمی تحقق نيابد آن هنگام تمام گزينههای عربستان سعودی روی ميز خواهد بود.
در واکنش به اين اظهارات، فريد زکريا در مطلبی در روز پنجشنه ۱۱ ژوئن در روزنامه آمريکايی «واشينگتن پست» نوشته است: «عربستان سعودی بمب اتمی نخواهد ساخت. عربستان سعودی قادر به ساخت بمب اتمی نيست. عربستان سعودی تاکنون نتوانسته است يک خودرو بسازد (بلکه انتظار می رود در سال ۲۰۱۷ پس از تلاشهای بسيار نخستين اتومبيل را بسازد)».
به گزارش سايت «عربيان بيزنس»، عربستان قرار است با مشارکت شرکتهای مالزيايی نخستين خودروی سواری مشترک را در سال ۲۰۱۷ در «دمام» توليد کند.
اين تحليلگر آمريکايی در ادامه نوشته است: «عربستان قادر نيست کاری بيشتر از سوراخ کردن زمين (حفاری) و استخراج نفت بکند».
فريد زکريا تصريح کرده است که حدود ۹۰ درصد درآمد دولت عربستان از فروش نفت به دست میآید و حتی به رغم چندين دهه سرمايهگذاری گسترده دولتی، و ارائه انرژی ارزان، محصولات صنعتی تنها ۱۰ درصد از توليد ناخالص عربستان سعودی را تشکيل میدهند.
در بخش ديگری از اين مطلب، فريد زکريا در مورد توانايی نظام آموزش پرورش و آموزش عالی عربستان برای تربيت دانشمندان هستهای ابراز ترديد کرده است.
اين تحليلگر آمريکايی در ادامه به بررسی احتمال خريد بمب اتمی توسط عربستان سعودی پرداخته و نوشته است: «اما آيا عربستان نمیتواند يک بمب اتم بخرد؟ احتمال چنين اقدامی بسيار کم است. چرا که چنين تلاشی میبايست مخفيانه صورت گيرد، زير تهديد تحريم دست به چنين اقدامی بزند که هر لحظه میتواند واکنش غرب را در پی داشته باشد يا مانع آن شود».
فريد زکريا میگويد عربستان به دليل وابستگی شديد به درآمدهای نفتی، در مقابل تحريمهای احتمالی برای خريد بمب هستهای بسیار آسيبپذير است.
وی احتمال اينکه پاکستان بمب اتم در اختيار عربستان قرار دهد را نیز بسيار کم دانسته و گفته است: به رغم کمکهای مالی عربستان به پاکستان، اسلامآباد به پيامدهای احتمالی فروش بمب اتم به عربستان کاملا واقف است.
اين تحليلگر آمريکايی، خودداری پاکستان در مشارکت برای حملات هوايی به مواضع شبه نظاميان حوثی و طرفداران علی عبدالله صالح، رييس جمهوری پيشين يمن، را نمونهای از رويکردهای پاکستان میداند که در آن سياستمداران اين کشور پيامدها و ريسک همکاری با عربستان را به خوبی ارزيابی میکنند.
فريد زکريا در پايان اين مقاله پيش بينی کرده است که بدون در نظر گرفتن هرآنچه که بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی در آينده بيايد، عربستان از امروز تا ۱۰ سال ديگر بمب اتمی نخواهد داشت چرا که «نمیتواند».
ايران، آمريکا، بريتانيا، فرانسه، چين و روسيه همراه با آلمان (گروه ۱+۵) در حال مذاکره برای دستيابی به توافق جامع و نهايی در خصوص برنامه هستهای تهران هستند.
دسترسی و بازرسی از تاسيسات نظامی ايران از جمله مسائل مهم حل نشده بين ايران و گروه ۱+۵ است. ايران نيز پيشتر خواهان لغو کليه تحريمها همزمان با دستيابی به توافق نهايی شده بود.
ايران و گروه ۱+۵ تا نهم تيرماه (۳۰ ژوئن) مهلت دارند تا به توافقی جامع و نهايی برای حل مناقشه هستهای تهران دست يابند.
13/6/2015