رهبران و مقام‌های ارشد کشورهای مختلف، به توافق‌نامه ايران و گروه ۱+۵ درباره پرونده اتمی جمهوری اسلامی، واکنش نشان داده‌اند.
 

روزنامه شهروند در ارزیابی اظهارات «زنجیره‌ای» شماری از چهرهای تندروی اصول‌گرایان علیه میرحسین موسوی و مهدی کروبی، نوشته است که اصولگرایان تندرو «قصد بالابردن هزینه رفع‌حصر موسوی و کروبی» را دارند. این روزنامه درعین حال خبر داده است که علی مطهری به رغم اظهارات روز گذشته احمد جنتی امام جمعه تهران درباره تداوم حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی، از امکان رفع حصر خبر داده و گفته است: «مصوبه شورای عالی امنیت ملی «به همان سادگی که ایجاد شده، با توجه به شرایط جدید کشور و عدم ضرورت آن قابل لغو است.»

روزنامه شرق با تیتر «یک گام تا توافق هسته‌ای» در شماره شنبه دوم آذرماه گزارش داده است که «دستیابی به توافقی با ایران، انگیزه‌ای شد تا وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ برای بار دوم راهی مذاکرات هسته‌ای ژنو شوند.»

محمدعلی سبحانی سفیر اسبق ایران در اردن و لبنان طی یادداشتی در روزنامه آرمان، تداوم مذاکرات هسته‌ای در ژنو را «بازگشت قطار هسته‌ﺍی به ریل ﺍصلی» توصیف کرده است.

علی بیگلی، کارشناس بین‌الملل، در سرمقاله روزنامه آفتاب یزد نوشته است برخلاف اخبار منتشرشده در ایران «از گفته‌های منابع رسمی از جمله محمدجواد ظریف این نکته بر نمی‌آید که غرب حق غنی‌سازی ایران را پذیرفته است.»
سرمقاله‌نویس روزنامه آفتاب یزد نوشته است که غربی‌ها به دنبال آن هستند که مذاکره‌کنندگان هسته‌ای جمهوری اسلامی را «به خستگی و ناامیدی رسانده» و پس از آن «پکیج مشکلات خود با ایران را روی میز بگذارند.»

روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی منتشر می‌شود در سرمقاله شماره شنبه بر «مبارزه با آمریکا» تاکید کرده و نوشته است: «مذاکرات ژنو چه به توافق بینجامد و چه به دور بعدی موکول شود، پایان مصاف ما با استکبار آمریکا نخواهد بود.»

روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، از قول محمدحسین صفار هرندی مشاور فرمانده کل سپاه و عضو «مجمع تشخیص مصلحت نظام» نوشته است: «مدیریت جلسات مجمع برای هاشمی رفسنجانی ۸۰ ساله سخت شده است.»

روزنامه جام جم خبر داده است که حبیب‌الله حقیقی رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با تاکید براینکه «در مبارزه با قاچاق ناگزیر به تغییر شیوه و رویکرد از رویکرد انتظامی به رویکرد اطلاعاتی هستیم»، گفته است: «با رویکرد اطلاعاتی، امکان دسترسی به لایه‌های پنهان در امر قاچاق ممکن خواهد بود.»

به گزارش روزنامه آرمان، دادگاه محمود احمدی‌نژاد روز پنجم آذر ماه با شکایت ۹ شاکی خصوصی برگزار خواهد شد.

یک گام تا توافق هسته‌ای

روزنامه شرق با تیتر «یک گام تا توافق هسته‌ای» در شماره شنبه دوم آذرماه گزارش داده است که «دستیابی به توافقی با ایران، انگیزه‌ای شد تا وزرای خارجه کشورهای ۱+۵ بری بار دوم راهی مذاکرات هسته‌ای ژنو شوند.»

زینب اسماعیلی، خبرنگار اعزامی شرق به ژنو همچنین نوشته است که «برخی شنیده‌ها اواسط بعدازظهر جمعه نشان می‌دهد که مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف در مذاکره، پذیرش حق غنی‌سازی اورانیوم و در مرحله بعد، رآکتور تحقیقاتی اراک است.»

عباس عراقچی، عضو هیئت مذاکره‌کننده به روزنامه شرق گفته است: «هیئت مذاکره‌کننده ایرانی تاکید دارد که در مورد اصل غنی‌سازی اورانیوم ایران مذاکره نمی‌کنند و این موضوع جزو خطوط قرمزشان است»، اما «در مورد ابعاد، اندازه، سطح و مکان آن مذاکره می‌کنند، و اینکه چه تصمیمی گرفته شود، در مذاکره مشخص می‌شود.»

به نوشته این روزنامه، عباس عراقچی همچنین گفته است: «رفع تحریم‌های بانکی و نفتی، بخشی از اقدامات طرف مقابل در گام نخست خواهد بود.»

محمدعلی سبحانی سفیر اسبق ایران در اردن و لبنان طی یادداشتی در روزنامه آرمان، تداوم مذاکرات هسته‌ای در ژنو را «بازگشت قطار هسته ﺍی به ریل ﺍصلی» توصیف کرده است.

به نوشته محمدعلی سبحانی «پرونده هســته ﺍی دوباره به ریل ﺍصلی خود که سال‌ها پیش ﺍز ﺁن دور شده بود بازگشته و ﺍکنون ﺍیرﺍن و ۵+۱ تلاش می‌کنند ﺍز رهاورد مذﺍکره، قطار توﺍفق و تفاهم متقابل رﺍ به ریل ﺍصلی خود بازگردﺍنند.»

یادداشت نویس روزنامه آرمان نوشته است: «هرچند ممکن ﺍست ﺍین روند سختی‌ها و قهر و ﺁشتی‌هایی بین طرفین دﺍشته باشد ﺍما باید دﺍنست تنها مسیر برﺍی رسیدن به منافع ملی و توﺍفق همه جانبه فقط مذﺍکره برﺍساس ﺍحترﺍم متقابل ﺍست.»

علی خرم نماینده پیشین جمهوری اسلامی در مقر اروپایی سازمان ملل، ژنود، نیز طی یادداشتی در روزنامه آرمان نوشته است که اکنون «ﺍرﺍده حاکم بر مذﺍکرﺍت ﺍیـرﺍن و گروه ۵+۱ روی مذﺍکرﺍت برد-برد شکل گرفته لذﺍ طرفین به مذﺍکرﺍت خود پایبند هستند.»

کیهان: توافق احتمالی در ژنو، پایان مبارزه با آمریکا نیست

روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی منتشر می‌شود در تیتر یک ضمن انتشار گزارشی از «بحث‎های داغ در روزهای سرد ژنو»، نوشته است: «همه نگاه‌ها به سمت هتل اینترکانتینانتال محل برگزاری مذاکرات است که آیا دود سفید یا سیاه از آن بلند خواهد شد.»

این روزنامه یادآوری کرده است که «ژنو از روز چهارشنبه ۲۹ آبان ماه به فاصله ۱۰ روز بعد از نشست قبلی و برای سومین بار در دولت یازدهم میزبان مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ بود.»

کیهان همچنین در سرمقاله‌ای با تیتر «قطعیات و ابهامات مذاکره ژنو» با تاکید براینکه «در ساعات پایانی جمعه شب هنوز ابهامات و مجهولات زیادی درباره محتوای مذاکرات ژنو ۳ وجود دارد»، از محرمانه ماندن محتوای مذاکرات انتقاد کرده و نوشته است: «گارد کاملاً بسته هیئت مذاکره‌کننده ایرانی در قبال رسانه‌های خودی و گارد باز طرف غربی در قبال رسانه‌های خودشان، همچنان میدان مانور به مراتب گسترده‌تری را به حریف می‌دهد.»

این روزنامه که تحت نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی منتشر می‌شود همچنین بر «مبارزه با آمریکا» تاکید کرده و نوشته است: «مذاکرات ژنو چه به توافق بینجامد و چه به دور بعدی موکول شود، پایان مصاف ما با استکبار آمریکا نخواهد بود.»

کیهان نوشته است: «ما در قبال استکبار آمریکا در موقعیت مبارزه در یک جبهه بزرگ قرار داریم و نه در موقعیت معامله، چه اینکه اقتضای هر نوع معامله و توافق انسانی دوطرفه، احترام متقابل و صداقت و توازن است و این ویژگی‌ها، ذاتاً در تناقض و تعارض با استکبار آمریکاست.»

تاکید صفار هرندی بر کناره گیری هاشمی رفسنجانی از مجمع تشخیص به دلیل کهولت سن
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، از قول محمدحسین صفار هرندی مشاور فرمانده کل سپاه و عضو «مجمع تشخیص مصلحت نظام» نوشته است: «مدیریت جلسات مجمع برای هاشمی رفسنجانی سخت شده است.»

به نوشته این روزنامه، محمدحسین صفار هرندی در برنامه تلویزیونی شناسنامه که از شبکه سه تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی پخش شد گفته است: «فضای مجمع تشخیص انصافاً خوب است. آقای هاشمی تجربه طولانی در ریاست و اداره کردن جلسه دارند. مخصوصاً تجربه ایشان در اداره کردن مجلس تجربه خاطره‌انگیزی برای ماست و نمی‌توان آن را فراموش کرد» اما «به نظر من مدیریت کردن جلسات الان برای ایشان سخت‌تر از گذشته است. به هرحال بنیه ایشان تحلیل رفته و باید در سن ۸۰ سالگی چنین جلسه‌ای را اداره کنند.»

تاکید محمدحسین صفار هرندی بر «۸۰ سالگی» اکبر هاشمی رفسنجانی و «سخت شدن اداره جلسات مجمع تشخیص نصلحت نظام»، اشاره‌ای ضمنی است به «کهولت سن اکبر هاشمی رفسنجانی» یعنی همان دلیل عنوان شده از سوی شورای نگهبان برای رد صلاحیت اکبرهاشمی رفسنجانی جریان انتخابات ریاست جمهوری است.

به نوشته روزنامه جوان، محمدحسین صفارهرندی درباره موقعیت و تاثیر فعلی هاشمی رفسنجانی بر تصمیمات مجمع تشخیص مصلحت نظام را نیزگفته است: «کسانی که در مجمع هستند تمایلات و گرایشات مختلفی دارند و کار اداره جلسه یک مقدار از این جهت سخت می‌شود» چرا که «اکثر کسانی که آنجا نشسته‌اند نگاه اولشان این است که حرفی بزنند که بر مصالح نظام منطق باشد، و این جا افتاده که اگر گروه بزرگتری به یک مصلحتی رسیده‌اند، آقای هاشمی به عنوان رئیس جلسه نمی‌تواند جمع‌بندی آن‌ها را رد کنند و در نهایت نظری که استواری بیشتری دارد مورد قبول واقع می‌شود.»

محمدحسین صفار هرندی در این گفت‌وگو همچنین رابطه غیرمستقیم خود با انجمن حجتیه و عضویت در «شبکه ضد بهائیان» را تائید کرده است.

درباره چگونگی رسیدن به وزارت در دوره محمود احمدی نژاد نیز محمدحسین صفارهرندی گفته است: «زمانی که آقای احمدی نژاد این ۲-۳ اسم را برای هماهنگی با رهبر انقلاب خدمت ایشان برد، آقا هم فرمود که فلانی خوب است» اما وقتی «وزارت به من پیشنهاد شد از قبول آن امتناع داشتم، به آقای احمدی‌نژاد گفتم انتخاب من به دو جهت باعث حمله به شما می‌شود. اول اینکه من سپاهی بوده‌ام که به شدت به آن افتخار می‌کنم و حاضر به کوتاه آمدن از اعتقادم نیستم. دوم این که کیهانی ام و به آن دلبسته‌ام و نمی‌توانم از کیهان دل بکنم. از طرفی دوست ندارم از سوی کسانی که با کیهان دشمنی ندارند و یا روی سپاه حساسیت دارند به دولت شما لطمه‌ای وارد شود. وقتی این موضوع را مطرح کردم، محمود احمدی‌نژاد گفت که خود ِ من چند برابر تو کیهانی و سپاهی هستم.»

به نوشته روزنامه جوان، محمدحسین صفار هرندی با اشاره به اینکه میرحسین موسوی در  ابتدای تاسیس حزب جمهوری اسلامی وی را در مصاحبه رد کرده، گفته است: «زمانی که حزب جمهوری اسلامی راه افتاد، فکر می‌کردیم همه باید بروند و عضو این حزب شوند. به همین دلیل هم بود که میلیون‌ها نفر اعلام کردند می‌خواهند در این حزب عضویت داشته باشند. من وقتی برای عضویت در حزب جمهوری اسلامی اعلام آمادگی کردم، من را برای مصاحبه فراخواندند. مصاحبه کننده هم آقای میرحسین موسوی بود که بعد از مصاحبه، از دید ایشان پذیرفته نشدم و بعد هم دیگر با من تماس نگرفتند و من هم موضوع را دنبال نکردم.»

اصولگرایان تندرو «قصد بالابردن هزینه رفع حصر موسوی و کروبی» را دارند

روزنامه شهروند خبر داده است که علی مطهری به رغم اظهارات روز گذشته  احمد جنتی امام جمعه تهران درباره تداوم حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی، از امکان رفع حصر خبر داده و گفته است: «مصوبه شورای عالی امنیت ملی «به همان سادگی که ایجاد شده، با توجه به شرایط جدید کشور و عدم ضرورت آن قابل لغو است.»

این روزنامه با اشاره به اینکه «مسئله حصر کاندیداهای معترض به انتخابات سال ۸۸، بار دیگر به کانون توجه محافل خاص در اردوگاه اصولگرایان تبدیل شده و در هفته‌ای که گذشت، برخی از خبرگزاری‌های اصولگرا در گفت‌وگوهای زنجیره‌ای با چهره‌هایی نظیر حجت‌الاسلام ذوالنور جانشین سابق نماینده ولی فقیه در سپاه، حجت‌الاسلام طائب و حجت‌الاسلام مصلحی وزیر اطلاعات دولت احمدی‌نژاد، از عدم امکان رفع حصر خبر دادند»

شهروند همچنین به اظهارات احمد جنتی نیز در نماز جمعه اول آذر ماه اشاره کرده و از قول وی نوشته است: «اگر رأفت فوق‌العاده اسلامی نبود، آنان باید اعدام می‌شدند» و علاوه براین «نظام خیلی منت بر سر این افراد گذاشته و گفته زنده بمانید و در خانه خودتان هم باشید و هروقت خواستید شما را پیش پزشک هم می‌برند و امکانات لازم را در اختیار شما قرار می‌دهند و در عین حال آنان حاضر نیستند اظهار ندامت کنند.»

روزنامه شهروند با اشاره به «همزمانی این اظهارنظرها با پخش مستند تلویزیونی درباره وقایع عاشورای ۸۸، شائبه‌هایی را درباره  بالابردن هزینه رفع حصر دو کاندیدای معترض به انتخابات سال ۸۸ ایجاد کرد.»

این روزنامه تاکید کرده است که «در این بین تنها یک صدای مخالف همچنان به گوش می‌رسد و آن هم متعلق به علی مطهری، نماینده مستقل مردم تهران در مجلس است» که به موضع‌گیری‌های اخیر پاسخ داد و در همین شرایط، خبر احضار وزیر اطلاعات به کمیسیون امنیت ملی، برای پاسخگویی به پرسش مطهری درباره برخورد با دختران میرحسین نیز منتشر شد.

درحالی که حیدر مصلحی وزیر اطلاعات در دولت محمود احمدی نژاد میرحسین موسوی و مهدی کر وبی را «محارب و باغی» خوانده بود، روزنامه شهروند از قول علی مطهری نوشته است: «اگر این منطق درست باشد، نخستین کسی که محارب و باغی است آقای احمدی‌نژاد است که بارها قانون‌شکنی کرد و اگر این منطق آقای مصلحی را مبنا قرار دهیم خیلی افراد محارب می‌شوند. مثلا تکلیف خود آقای مصلحی چه می‌شود که در زیرمجموعه ایشان برخلاف قانون، کارگذاری دستگاه شنود در دفتر کار من اتفاق افتاد. بنابراین کسی را نمی‌توان به آسانی محارب نامید. مشخصه اصلی محارب بودن دست به سلاح بردن است.»

حیدر مصلحی وزیر اطلاعات دولت احمدی‌نژاد همچنین حصر میرحسین موسوی و حجت‌الاسلام کروبی را، مصوبه شورای عالی امنیت ملی دانسته و تاکید کرده بود که این مصوبه به راحتی قابل تغییر نیست»، اما روزنامه شهروند در شماره شنبه از قول علی مطهری نوشته است: «آن مصوبه برای شرایط آن روز و به‌طور موقت بوده و اساسا شأن شورای عالی امنیت ملی این نیست که حکم دائمی صادر کند.»

علی مطهری با تاکید براینکه «حکم دائمی و نهایی را مرجع صالح قضایی صادر می‌کند»، درباره اظهارات حیدر مصلحی گفته است: «ایشان می‌گوید مصوبه‌ای در این سطح را نمی‌توان به این سادگی لغو کرد. پاسخ این است که به همان سادگی که این مصوبه ایجاد شده، با توجه به شرایط جدید کشور و عدم ضرورت آن قابل لغو است.»

23/11/2013

زینب اسماعیلی، خبرنگار اعزامی «شرق» به «ژنو»: دستیابی به توافقی با ایران ، انگیزه ای شد تا وزرای خارجه کشورهای «1+5» بری بار دوم راهی مذاکرات هسته ای «ژنو» شوند. از عصر جمعه خبر آمدن وزرای خارجه به ژنو جدی شد، سرگئی لاوروف به«ژنو» رسید، در زمانی کوتاه پس از آن سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که جان کری وزیر خارجه امریکا نیز به «ژنو» می‌آید. حضور وزرای خارجه انگلیس و فرانسه نیز در محل مذاکرات قطعی شد. اگر چه گفته می‌شود که روز سوم مذاکره (جمعه) به چانه‌زنی در مرحله نگارش تفاهمنامه و تنظیم سند گذشته، اما از متن ومحتوای این تفاهمنامه، اطلاعی به دست خبرنگاران نرسیده است. جواد ظریف شبانگاه جمعه در اظهار‌نظر کوتاهی گفت: «وارد مرحله نگارش چند مورد اختلاف شده‌ایم. مذاکرات وارد مرحله جدی شده است واکنون، امکان رسیدن به نتیجه وجود دارد.» وزیر خارجه ایران در حالی به نتیجه مذاکرات امیدوار است که خبر آمدن وزرای خارجه به «ژنو» نیز  توسط منابع خبری آنها تایید می‌شود. «جن ساکی» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا از سفر «جان کری» وزیر امور خارجه این کشور به «ژنو»  برای پیوستن به مذاکرات هسته‌ای خبر داد. پیش از آن رسانه‌های آمریکایی از احتمال سفر جان کری برای پیوستن به مذاکرات هسته‌ای میان گروه «1+5» و تهران خبر داده بودند. این سخنگو گفته که «هدف جان کری کمک به کاهش اختلاف و تلاش برای دستیابی به توافقی در این زمینه  و نزدیک تر کردن زمان دستیابی به توافق است.» پیش از «ساکی»، «آلن ایر»، سخنگوی فارسی زبان وزرات خارجه امریکا نیز تاکید کرده بود که «در صورت لزوم جان کری به مذاکرات می‌پیوندد.» عصر جمعه یکی از سخنگویان کاخ سفید برای رسیدن به توافق در ژنو ابراز امیدواری کرده بود. در همین حال خبر راهی شدن وزیر خارجه چین به ژنو نیز منتشر شد. در مذاکرات پیشین «ژنو» هم، وزرای خارجه 5 کشور امریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان و روسیه به نشست پیوستند و آخرین نفر نیز قائم مقام وزیر خارجه چین  بود که به جمع مذاکره کنندگان اضافه شد. حضور وزرای خارجه  در مذاکرات، از سوی ناظران به عنوان نشانه ای مهم برای رسیدن  طرفین به توافق، تلقی شده است.

اما اولین وزیر خارجه‌ای که وارد «ژنو» شد ،سرگئی لاوروف بود که عصر جمعه دیداری بیش از نیم ساعت با ظریف داشت اما از دیدار دوجانبه آنها تنها عکس های خندانی منتشر شد. پیش ا زآن ظریف و اشتون در دیداری که بیش از دو ساعت طول کشید با یکدیگر صحبت کردند، قرار بود در این مذاکره آنها به جمع بندی برسند. اما دور دیگری از مذاکره برنامه‌ریزی شد که ساعت 10 به وقت محلی آغاز شد. در خلال این دو دیدار برخی دیدارهای دوجانبه آغاز شد. اگر چه هیات ایرانی قصد داشت که تنها با کاترین اشتون به عنوان هماهنگ کننده سیاست 1+5 مذاکره کند اما دو کشوری که احتمال دارد بازی را به هم بزنند، در اولویت مذاکرات دوجانبه قرار گرفتند؛ امریکا و فرانسه. برای دیدار با وندی شرمن رئیس هیات امریکایی در مذاکرات مجید تخت روانچی و عباس عراقچی دو معاون ظریف راهی اتاق مذاکره شدند و مذاکره دوجانبه بعدی مذاکره عباس عراقچی با هیات فرانسوی و رئیس آن «ژاک او دبیر» بود. عراقچی پیش از مذاکره با نماینده فرانسه گفت: «امروز پیشرفت‌هایی در مذاکرات حاصل شد، اما بعضی از موارد اصلی همچنان باقی مانده است.» همچنین او تاکید کرد که «به میزان خوبی در مذاکرات به توافق نزدیک شده‌ایم.» معاون وزیر امورخارجه که در جمع خبرنگاران حرف می‌زد در پاسخ به این سوال که آیا اظهارنظر یک دیپلمات غربی مبنی بر اینکه 1+5 حق غنی سازی ایران را پذیرفته است را تایید می‌کنید؟ گفت: «از آنجا که مذاکرات هنوز نهایی نشده است؛ نه تکذیب می کنم و نه تایید.» عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا اختلافات زیاد است یا نه؟ گفت: «توافق تا وقتی نهایی نشده است هیچ قسمتی از آن نهایی نیست.» معاون حقوقی و بین المللی وزیر امورخارجه در عین حال افزود: «به میزان خوبی در مذاکرات به توافق نزدیک شده ایم.» سومین روز مذاکره «ژنو 3» با احتمال ورود همه اعضای وزرای خارجه «1+5» به «ژنو» و قوت گرفتن احتمال دستیابی به توافق به ساعات آخرین شب می رسد. هیات های اعزامی همچنان پشت درهای بسته مشغول مذاکره هستند  و خبرنگاران ، مشتاقانه دنبال دستیابی به خبر.
جمعه پرشایعه
 یک قاعده پذیرفته شده؛ «خبر» که نباشد، «شایعه» رشد می‌کند. روز جمعه و به ویژه تا پیش از اعلام سفر وزرای خارجه به «ژنو»، خبر پشت درهای بسته محبوس است و بی‌خبری در میان جست‌وجوگران مشتاق خبر، موج انتظار و دغدغه، برمی‌انگیزاند. این، جدی‌ترین نکته سومین دور مذاکرات است، در میانه چنین هنگامه‌ای، شایعه پیوستن وزرای خارجه «1+5» و مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی دنیا به مذاکرات «ژنو» تمام فضا را می‌نوردد. جمعه، سومین روز، سومین دور مذاکره، مثل روزهای پیشین، به مذاکره «محمدجواد ظریف»، رییس هیات مذاکره‌کننده ایرانی و «کاترین اشتون» به نمایندگی از گروه «1+5» گذشت و البته توقف‌های طولانی در فاصله مذاکره. در مذاکره سوم تصمیم گرفته شد تا مذاکره‌کنندگان ایرانی تنها با کاترین اشتون به‌عنوان نماینده شش‌کشور مذاکره کنند و غیر از مذاکرات دوجانبه کوتاه در روز اول، مذاکره‌کنندگان، مذاکره‌ دوجانبه‌ای با یکدیگر نداشتند. ظریف و اشتون تا ظهر جمعه، چهار دور با یکدیگر مذاکره کردند و در فواصل مذاکره دوجانبه آنها، گروه «1+5» و هیات ایرانی به‌طور جداگانه با یکدیگر مذاکره و مشورت کردند. در این «تایم‌اوت»‌ها، تماس با پایتخت‌ها نیز از بخش‌های جدی مذاکره است تا دیپلمات‌ها به تعیین‌تکلیف نهایی نزدیک‌تر شوند. از مذاکراتی که پشت درهای بسته انجام می‌شود، رابط خبری مذاکرات، تنها، اعلام آغاز و پایان مذاکره را برای خبرنگاران ایرانی «ایمیل» می‌کند خبری که فقط از بی‌خبری بهتر است و نه بیشتر. روند مذاکرات در سومین دور مذاکره «ژنو» تغییر محسوسی یافته است، ایران برای ملاقات‌های دوجانبه با اعضای «1+5» رغبت چندانی نشان نمی‌دهد و به‌جای آن مذاکره با شخص «اشتون» را در پیش گرفته است. روز پنجشنبه، سه‌ساعت مذاکره ظریف و «اشتون» با حضور معاونانشان، در صبح و بعدازظهر نیز بیش از یک‌ساعت مذاکره می‌کنند. روز جمعه نیز یک‌ساعت مذاکره در صبح و ادامه آن در بعدازظهر که زمان نوشتن گزارش حدود دوساعت به طول می‌انجامد. ظریف پیش از دیدار بعدازظهر در پست «فیس‌بوک» خود می‌نویسد: «دیروز و امروز نزدیک شش‌ساعت مذاکره فشرده رسمی با خانم اشتون و ساعت‌ها مذاکرات رسمی و غیررسمی با اعضای 1+5 داشتیم. آنها هم چندین ساعت مذاکره در بین خودشان برای هماهنگ‌کردن مواضع داشته‌اند. مذاکرات خوب پیش می‌رود ولی هنوز در موارد معدودی اختلاف‌نظر داریم.» عباس عراقچی نیز پیرامون مذاکرات دوجانبه می‌گوید: «تصور ما این است که تا وقتی با «اشتون» به نتیجه نرسیم جلسه‌ای با دیگر اعضا نداشته باشیم، زیرا بحث‌کردن درباره‌ جزییات مذاکرات در یک جمع بزرگ مشکل است. آنها به اشتون وکالت داده‌اند و ایشان از طرف سایرین این مذاکرات را دنبال می‌کنند.» تجربه مذاکره پیشین نشان می‌دهد که مذاکرات دوجانبه در این مرحله کمک چندانی نمی‌کند. در حالی‌که همه نگران موضع‌گیری فرانسه به‌عنوان عضو خرابکار مذاکره پیشین هستند، وزیر امور خارجه فرانسه در گفت‌وگو با شبکه دو تلویزیون فرانسه گفته «امیدوار است توافق با ایران این هفته حاصل شود.» البته او تاکید کرده «غرب باید در تعامل با ایران درباره برنامه هسته‌ای‌اش قاطعانه عمل کند.»
توافق؛ کمی دور، کمی نزدیک
تقریبا تا عصر جمعه هیچ‌چیز مشخص نیست، حتی اینکه مذاکره به روز چهارم (یعنی شنبه) کشیده می‌شود. حوالی ظهر جمعه چند اظهارنظر مثبت بحران بی‌خبری را کم‌رنگ می‌کند. «مجید تخت‌روانچی» عضو هیات مذاکره‌کننده ایرانی بعد از مذاکره کمتر از یک‌ساعت صبح به خبرنگاران می‌گوید «جلسه مثبت و مفیدی داشتیم و نظرات به یکدیگر نزدیک‌تر شده است اما هنوز برای قضاوت زود است.» او در همین حال احتمال می‌دهد که مذاکرات به روز چهارم هم کشیده شود. جواد ظریف پس از آن با خبرنگار شبکه خبر گفت‌وگو می‌کند. «ظریف» می‌گوید: «بعضی از هماهنگی‌ها با پایتخت‌ها نتیجه‌بخش بوده است و می‌تواند ما را با نتیجه و توافق نزدیک‌تر کند.» او البته برخی موارد را نیازمند زمان و مذاکره بیشتر می‌داند که «آن‌هم طبیعی است». «مواردی 10سال است که مورد اختلاف ایران و برخی کشورهای گروه 1+5 است میزان پیشرفتمان با توجه به اینکه ما تاکنون سه‌دور مذاکره داشته‌ایم، خوب بوده. اگر اراده سیاسی و تمایل به رسیدن به تفاهم وجود داشته باشد و به شرطی که در موارد اختلافی به نتیجه برسیم، ممکن است مذاکرات امروز (جمعه) تمام شود.» عباس عراقچی در آخرین ساعات پنجشنبه خبر داده بود «ما روی سند (تفاهم) کار می‌کنیم.»
کلمات معجزه‌گر، کلمات اختلاف‌ساز
مذاکره دوم در ژنو که حدود 10روز پیش در همین شهر پاییزی پی گرفته شد، به مرز توافق نزدیک شده بود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که گره اصلی مذاکره بر سر کلمات است و مذاکره‌کنندگان به پیش‌نویس توافقی رسیده بودند که فرانسه به‌عنوان یکی از اعضای هیات «1+5» موارد بیشتری را به آن توافق اضافه کرد. همین موجب شد که ایران نیز مذاکره بر آن پیش‌نویس را ادامه ندهد، اگر‌چه اعضای هیات ایرانی از ابتدای مذاکره «ژنو3» اعلام کردند که متن جدیدی روی میز مطرح نیست و خبری هم از محتوای مذاکرات به بیرون درز نکرد. برخی شنیده‌ها اواسط بعدازظهر جمعه نشان می‌دهد که مهم‌ترین موضوع مورد اختلاف در مذاکره، پذیرش حق غنی‌سازی اورانیوم و در مرحله بعد، رآکتور تحقیقاتی اراک است. هیات مذاکره‌کننده ایرانی تاکید دارد که در مورد اصل غنی‌سازی اورانیوم ایران مذاکره نمی‌کنند و این موضوع جزو خطوط قرمزشان است اما «در مورد ابعاد، اندازه، سطح و مکان آن مذاکره می‌کنند.» این را عباس عراقچی، عضو هیات مذاکره‌کننده به خبرنگار «شرق» می‌گوید و می‌افزاید: «اینکه چه تصمیمی گرفته شود، در مذاکره مشخص می‌شود.» او در عین حال تاکید می‌کند که «رفع تحریم‌های بانکی و نفتی، بخشی از اقدامات طرف مقابل در گام نخست خواهد بود.»حوالی بعدازظهر خبری در خبرگزاری‌های ایرانی به نقل از یک دیپلمات غربی منتشر می‌شود که ««1+5» حق غنی‌سازی ایران را پذیرفته و در حال مذاکره بر سر رآکتور تحقیقاتی اراک هستند.» اما این خبر از سوی خبرگزاری‌های غربی بازنشر نمی‌شود.
امتیاز در مقابل امتیاز
خبرهای دیگری به نقل از هیات‌های مذاکره‌کننده غربی در حال ارایه ارقامی هستند که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها در ازای دریافت چه امتیازی از ایران، حاضر به آزاد‌سازی چه میزانی از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران هستند. فراز و فرود رقم اعلام‌شده در رسانه‌ها از 10 تا 50‌میلیارددلار است. در این بین خبر نسبتا مثبتی اعلام می‌شود: «سنای آمریکا تا ماه میلادی آینده به رییس‌جمهوری آمریکا وقت می‌دهد و پس از آن تحریم‌های جدید علیه ایران را به پیش خواهد برد.»عباس عراقچی در دیدار صبح پنجشنبه‌اش با خبرنگاران ایرانی در مورد اظهارات «وندی شرمن» گفت: «بر سر میز مذاکره تاکید شده است که اقدام‌های دو طرف در گام اول و گام‌های بعدی باید متعادل و متناسب باشد. اگر طرف مقابل در گام اول اقدام‌های کوچکی انجام دهد از جانب ایران هم با گام‌های کوتاه‌تر روبه‌رو خواهد شد.»از سوی دیگر «تخت روانچی» درباره اخبار منتشرشده در رسانه‌ها مبنی بر شروط چهارگانه فرانسه در مذاکرات با ایران و انجام بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران گفت: «نمی‌توانم آنچه که در رسانه‌ها دراین‌باره منتشر شده است را تایید کنم، اما موضع ما درباره بازرسی‌های مکرر این است که ما با آژانس، همکاری‌هایی داریم و اخیرا در تهران هم سندی را امضا کردیم که نشان‌دهنده این است که آمادگی داریم با آژانس فراتر از گذشته همکاری کنیم و این فرآیند را ادامه خواهیم داد.»

90‌درصد پیشرفت
در حالی که شایعه آمدن وزرای خارجه به «ژنو» قوت می‌گیرد، جواد ظریف اگرچه از تناقض خبرها آگاه است، می‌گوید نسبت به شب پنجشنبه احتمال آمدن وزرا بیشتر شده است. ظریف عصر جمعه پس از دیدار با اخضر ابراهیمی، نماینده سازمان ملل در مورد سوریه، می‌گوید: «بالاخره امروز باید معلوم شود در این دور مذاکرات می‌خواهیم به نتیجه برسیم یا به بحث بیشتری نیاز است.» به‌زعم او میزان پیشرفت کار در عدد و رقم 90‌درصد است «اما یکی، دو موضوع باقیمانده از اهمیت زیادی برخوردار است.» ظریف می‌گوید: «اگر ببینیم رسیدن به نتیجه امکان‌پذیر است احتمال آمدن وزیران خارجه وجود دارد.» اما عباس عراقچی ارایه اظهارنظرهای جدی و کمی منفی‌تر را برعهده گرفته. او معتقد است: «مذاکره‌کنندگان در مواضع خود نرمش زیادی ندارند و اگر انعطاف لازم در طرف مقابل وجود داشته باشد، امکان توافق و پیشرفت وجود دارد.»او که همین روزها در شبکه «توییتر» عضو شده در پیامی در روز سوم مذاکرات نوشت: «اراده‌ها جدی است. پیشرفت اندک است، ولی هنوز نمی‌توان قضاوت کرد.»

23/11/2013

در حالی‌که وزیران خارجه آمریکا، بریتانیا و -بنا بر گزارش‌ها- فرانسه اعلام کرده‌اند به مذاکرات در ژنو در مورد برنامه اتمی ایران می‌پیوندند، امیدها به رسیدن به توافق میان تهران و کشورهای گروه ۵+۱ افزایش یافته است.

این مذاکرات که از  ۲۹ آبان آغاز شده، به روز شنبه دوم آذر ماه کشیده شده است.

پیشتر و زمانی که اعلام شد جان کری، وزیر خارجه آمریکا، به ژنو می‌رود، سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایالات متحده دلیل آن را «کمک به کاستن اختلاف‌ها و رسیدن به توافق» عنوان کرده بود.

روز جمعه، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز به ژنو رفت. البته بنا بر گزارش‌ها این سفر بر اساس روال معمول به دعوت کاترین اشتون انجام نشده بود و دلیل آن دیدار با اخضر ابراهیمی، نماینده ملل متحد در امور سوریه عنوان شد.

اما آقای لاوروف با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار کرده است. ورود وزیر خارجه روسیه به ژنو، پیش از دیگر وزرا، خود سبب شده بود که رسانه‌های از «افزایش امیدها» برای رسیدن به توافق میان طرف‌ها خبر دهند.

امیدها برای رسیدن به توافق احتمالی در ساعات آینده در گفته‌های عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، نیز به شکلی بازتاب پیدا کرده است.

آقای عراقچی، روز جمعه گفت پیشرفت‌هایی در مذاکرات حاصل شده، اما برخی موارد اصلی همچنان باقی مانده است.

او در عین حال گفته است «به میزان خوبی در مذاکرات به توافق نزدیک شده‌ایم».

به گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی معاون وزیر خارجه ایران در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا اظهارنظر یک دیپلمات غربی در مورد اینکه گروه ۱+۵ «حق غنی‌سازی» ایران را پذیرفته است را تایید می‌کنید؟ گفته است: «از آنجا که مذاکرات هنوز نهایی نشده است نه تکذیب می‌کنم و نه تایید.»

غنی‌سازی اورانیوم از حساس‌ترین موضوعات مذاکرات به شمار می‌رود و مقام‌های ایرانی بارهای بر حق داشتن آن در خود خاک ایران تاکید کرده‌اند.

در آخرین ساعات

به نظر می‌رسد کشیده شدن مذاکرات به ‌شنبه و اعلام سفر وزیران خارجه به ژنو تا ساعات پایانی روز شنبه نامشخص بود.

هانا کاویانی، خبرنگاری اعزامی رادیو فردا به ژنو، پیشتر در توئیتر خود در ساعت هشت شب به وقت محلی نوشته بود هنوز کسی نمی‌داند که روز دیگری از مذاکرات نیز وجود خواهد داشت یا نه.

گزارش از ژنو: توئیتر هانا کاویانی خبرنگاری اعزامی رادیو فردا به ژنو

هانا کاویانی در نیمه‌شب جمعه گزارش داده بود که مذاکرات هرچند به شکلی رسمی به روز شنبه کشیده شده است، اما در این مورد اعلام رسمی مقام‌ها صورت نگرفت.

شش دیدار در سه روز

طی روزهای گذشته کاترین اشتون، نماینده گروه ۵+۱ و محمدجواد ظریف، رئیس هیئت مذاکره‌کننده ایرانی، ساعت‌ها و طی چندین جلسه، پشت درهای بسته با یگدیگر گفت‌وگو کردند.

گفت‌وگوهایی که آخرین آنها تا بامداد روز یک‌شنبه ادامه داشته است.

وزیر خارجه ایران پیشتر در صفحه فیس‌بوک خود نوشته بود «دیروز و امروز نزدیک شش ساعت مذاکره فشرده رسمی با خانم اشتون و ساعت‌ها مذاکرات رسمی و غیررسمی با اعضای ۵+۱ داشتیم. آنها هم چندین ساعت مذاکره بین خودشان برای هماهنگ کردن مواضع داشته‌اند. مذاکرات خوب پیش می‌رود ولی هنوز در موارد معدودی اختلاف نظر داریم.»

این دیدارها در کنار دیگر مذاکرات دوجانبه و چند چانبه‌ای قرار می‌گید که از جمله آنها گفت‌وگوهای عباس عراقچی، عضو ارشد هیئت ایرانی و معاون وزیر خارجه ایران با وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکاست.

خبرگزاری ایسنا در عین حال از دیدار جداگانه مجید تخت روانچی، دیگر عضو عالی‌رتبه هیئت ایرانی با وندی شرمن خبر داده است.

شبکه خبر بعد از ظهر روز جمعه از قول وزیر خارجه ایران نوشته بود که طرف‌ها «وارد مرحله نوشتن متن (توافق‌نامه)» شده‌اند.

مذاکراتی که به «ژنو ۳» موسوم شده است، سومین دور از دیدارها و گفت‌وگوهای رسمی میان هیئت مذاکراه‌کننده ایرانی در دولت حسن روحانی و گروه ۵+۱ است.

دو هفته پیش در دومین دیدار از این دست وزیران خارجه پنج کشور (اعضای هر شش کشور به جز چین) به‌طور غیرمنتظره‌ای به ژنو سفر کردند.

اما در نهایت در آن دور توافقی میان طرف‌ها امضا نشد، هر چند روند مذاکرات مثبت ارزیابی و دور تازه آن به چهارشنبه گذشته موکول شد که هنوز ادامه دارد.

طی این زمان بارک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا شخصا با سناتورهای آن کشور دیدار کرد تا بررسی تحریم‌های جدید علیه ایران را عقب بیاندازد تا به گفته او «بخت دیپلماسی» با تهران گرفته نشود.

در نهایت کنگره آمریکا بررسی تازه‌ترین تحریم‌ها را عقب انداخت.

23/11/2013

ز دوم مذاکرات اتمی در ژنو در حالی به پایان رسید که سخنگوی کاترین اشتون، نماینده گروه ۵+۱، می‌گوید شرایط گفت‌و‌گو نسبت به گذشته «بسیار بهتر» شده٬ اما تاکید کرده است که معجزه٬ یک شبه رخ نمی‌دهد.

طرف ایرانی در مقابل از برخی اختلاف‌نظرها بر سر «موارد اصلی» گفته است.

مایکل مان روز پنجشنبه٬ ۳۰ آذرماه٬ در گفت‌و‌گو با هانا کاویانی٬ خبرنگار اعزامی رادیو فردا به ژنو٬ گفت: «مذاکرات بسیار فشرده بود. در این مذاکرات وارد جزئیات ریز شدیم و راجع به مسائل مهمی بحث کردیم؛ به راستی به مسائل اصلی پرداختیم.»

روز دوم مذاکرات ژنو ۳ صبح پنجشنبه در ژنو آغاز شد. قرار است مذاکرات روز جمعه٬ اول آذرماه ادامه داشته باشد.

مایکل مان در ارزیابی مذکرات ژنو ۳ تا کنون٬ به رادیو فردا گفت: «اگر به مذاکرات پیشین٬ به ویژه مذاکرات هسته‌ای در دوران دولت قبلی نگاه کنید می‌بینید که آن زمان ساعت‌ها گفت‌و‌گو انجام می‌شد اما این گفت‌و‌گوها٬ مذاکره واقعی نبود. این‌بار٬ در سه دوره دیدارهای ژنو٬ آن‌چه رخ داد مذاکره واقعی بود. وارد جزئیات شدیم و آنچه باید انجام شد. بنابراین با مقایسه با آن‌چه قبلا وجود داشت٬ شرایط بسیار بهتر شده است.»

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه و رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران در گفت‌و‌گو با تلویزیون دولتی ایران٬ این مذاکرات را «مهم٬ مفصل و مو به مو» خوانده٬ اما افزوده است که هنوز بر سر موارد اصلی٬ اختلاف نظر وجود دارد.

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی٬ ایرنا٬ عباس عراقچی٬ عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران گفته است: «هنوز در موارد مورد اختلاف پیشرفتی نداشتیم ولی در خود سند با توجه به بحث‌هایی که از قبل داشتیم٬ پیشرفت حاصل شده٬ ولی موارد اختلافی هنوز باقی مانده است.»

مایکل مان در واکنش به این اظهارات آقای عراقچی  به رادیو فردا گفت: «مسئله هسته‌ای ایران ۱۰ سال است که مطرح است و نمی‌توان آن را یک شبه حل کرد. البته که حل این مسئله زمان زیادی می‌برد… این یک مسئله بسیار پیچیده است. معجزه یک شبه اتفاق نمی‌افتد٬ بنابراین باید به سختی کار کنیم تا اختلافات را از میان برداشته و فاصله‌ها را کم کنیم.»

او در مورد این‌که آیا به نظرش مذاکرات هسته‌ای با ایران با پیشرفت همراه بوده یا نه٬ گفت: «واقعیت این است که ما درباره مسائل بسیار کلیدی وارد صحبت شده‌ایم و زمانی که این را با دور پیشین گفت‌و‌گوها که درباره هیچ چیز اساسی مذاکره نمی‌شد مقایسه کنیم٬ البته که پیشرفت داشته‌ایم.»

به گفته مایکل مان قرار است مذاکرات هسته‌ای ساعت ۹ صبح روز جمعه میان کاترین اشتون و محمدجواد ظریف٬ وزیر خارجه ایران و رئیس تیم مذاکره کننده ایران٬ از سر گرفته شود.

طبق گزارش‌ها محور این دور از مذاکرات ژنو، تلاش برای تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای ایران به مدت شش ماه، در مقابل لغو محدود برخی تحریم ها از سوی غرب است.