سهمیهبندی بنزین و افزایش قیمت ناگهانی آن در ایران مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قواست. چند هفته پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای برجام، شورایی به خواست آیتالله علی خامنهای تشکیل شد که اسم آن شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قواست. این شورا با حضور رئیس جمهور، رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه رسمیت پیدا می کند و مصوبات آن از قبل دارای تایید رهبر جمهوری اسلامی ایران است برای همین به سرعت اجرایی می شود.
هدف از تاسیس این شورا چیست؟
هدف شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا رسیدگی به بحران های اقتصادی با هدف مقابله با تاثیر تحریم های ایالات متحده علیه ایران است.
اعضای شورای چه کسانی هستند؟
رئیس جمهور، رئیس قوه قضائیه، رئیس مجلس شورای اسلامی به طور مشترک ریاست این شورا را بر عهده دارند.
اعضای شورا عبارتند از: معاون اول رئیس جمهور، رئیس دفتر رئیس جمهور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، معاون امور اقتصادی رئیس جمهور، وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر امور خارجه، وزیر نفت، رئیس کل بانک مرکزی، معاون اول قوه قضائیه، دادستان کل کشور، رئیس مرکز پژوهش های مجلس، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی.
حق نشر عکسKHAMENEI.IR
Image caption
آیت الله علی خامنه ای اختیارات خود را به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تفویض کرده و مصوبات آن را ابلاغ می کند
تصمیمات شورا به تایید نیاز دارد؟
به دلیل اینکه تاسیس این شورا بر اساس مصوبه قانونی نبوده و در ردیف قوانین موضوعه ایران قرار ندارد، رویه کاری مدون، مشخص و قابل دسترسی هم ندارد و معلوم نیست مصوبات آن طی چه فرایندی در دستور کار قرار می گیرد و پس از تصویب به چه صورتی برای اجرا ابلاغ می شود.
آنچه مشخص است این که آیت الله خامنه ای اختیارات خود را برای تایید مصوبات شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا به طور مشترک به رئیس جمهور، رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه تفویض کرده است برای همین مصوبات این شورا مورد تایید آیت الله علی خامنه ای تلقی می شود و از لحظه تصمیم گیری قابل اجراست اما در ابلاغ مصوبات برای اجرا دو روایت یا دو روش وجود دارد که نشان می دهد برخی از مصوبات راسا و برخی از سوی آقای خامنه ای انجام می شود.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران در توضیح درباره شکل تایید مصوبات این شورا گفته بود "مصوبات شورای هماهنگی اقتصادی ظرف ۴۸ ساعت با دستور مقام معظم رهبری ابلاغ میشود".
مسئولیت تصمیم های شورا با کیست؟
آیت الله خامنه ای اختیارات خود را به شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تفویض کرده اما بر اساس رویه ای که آیت الله خامنه ای در سی سال دوره رهبری اش نشان داده بعید است ابلاغ مصوبه های مهمی همچون سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین بدون تایید نهایی او وارد مرحله اجرا شود. به هر صورت شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا از سوی آیت الله خامنه ای تاسیس شده و مطابق اختیارات ولایت مطلقه فقیه فعالیت می کند. مصوبات هرچند با رای سران قوا تصویب می شود اما مسئولیت آن متوجه رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
آیا دولت با تشکیل این ستاد موافق است؟
حسن روحانی پیشتر به وضعیت زمان جنگ ایران و عراق و نحوه مدیریت جنگ توسط آیت الله خمینی اشاره کرده و خواستاراختیارات ویژهای شده بود تا دولت بتواند در شرایط تحریم های بی سابقه آمریکا، کشور را اداره کند. پس از طرح این درخواست البته اختیاراتی را که حسن روحانی خواستار آن شده بود، دریافت نکرد اما روابط عمومی ریاست جمهوری در بیانیه ای اعلام کرد که شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با پیشنهاد رئیسجمهور به رهبری تشکیل نشده بلکه آیت الله خامنه ای شخصا در مورد ایجاد چنین تشکیلات جدیدی تصمیم گیری کرد. از مجموع اظهار نظرهای رئیس دولت به نظر نمی رسد که تشکیل این شورا مطلوب رئیس جمهور ایران بوده است.
نظر مجلس درباره تشکیل شورا چیست؟
شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تندی از تشکیل این شورا انتقاد کرده و شکل گیری آن را نفی اختیارات و فلسفه وجودی مجلس عنوان کردهاند.
مصطفی کواکبیان گفته در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه تصمیماتی اخذ میشود که نمایندگان مردم از آن اطلاعی ندارند و مهرداد لاهوتی هم در واکنش به تصمیمات این شورا گفته "بهتر است درب مجلس را ببندیم و بودجه آن را به شورای هماهنگی سران قوا بدهیم".
پس از جنجالی ترین تصمیم شورا که سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین بوده، پروانه سلحشوی گفته "هموطنان عزیز، مدتهاست مجلس در رأس امور نیست. این موضوع در جلسه سران سه قوه تصمیمگیری شده. همین یک رکن دموکراسی را نیمبند داشتیم که فاتحه آن هم خوانده شد. مجلس بعدی را تعطیل کنید، خودش اقتصاد مقاومتی است".
قوه قضائیه چه می گوید؟
قوه قضائیه در فرایند تصمیم سازی و قانونگذاری، کمترین نقش را در مقایسه با دولت و مجلس دارد. اما تاسیس شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، باعث ورود قوه قضائیه جمهوری اسلامی به امور قانونگذاری و اجرا شده. مقام های قوه قضائیه جمهوری اسلامی از حضور در این شورا یا نحوه تصمیم گیری آن در امور کشور ابراز گلایهای نداشته و به نظر می رسد از وارد شدن به امور اجرایی خرسند است.
18/11/2019