^{شیوع کرونا در ایران در حالی برای بسیاری از زندانیان فرصت مرخصی و رفتن به خانه را ایجاد کرد که بسیاری از زندانیان سیاسی همچنان در بند به سر می‌برند.}

^{برخی گزارش‌ها از به مرخصی رفتن هزاران زندانی در ایران برای پیشگیری از ابتلا به کرونا حاکی بود اما همچنان هفت فعال محیط‌زیستی، دراویش گنابادی و تعداد قابل توجهی از زندانیان بند نسوان در زندانند.}

^{خانواده یکی از بازداشتیان محیط‌زیستی در این باره به خبرگزاری ایرنا گفت: «دادیار زندان اسامی را درآورده و به دادستان تهران ارائه کرده و دادستان هم تایید کرده است. اما این لیست را کسی ندیده و هیچ کس نمی‌داند چه کسانی هستند».}

^{بر اساس این گزارش، به دنبال شیوع ویروس کرونا در ایران، آنچه بیش از پیش، مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت، وضعیت بهداشت و درمان زندان و زندانیان بود. از گذشته گزارشهایی درباره شرایط بهداشتی برخی زندان‌ها منتشر شده‌ بود و با شیوع ویروس کرونا، شایعاتی درباره چندین مورد تست کرونای مثبت در زندان‌ها منتشر و موجب نگرانی شدید خانواده و اطرافیان این زندانیان شد.}

^{در تاریخ 10 اسفندماه ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه ایران، بخشنامه‌ای صادر و اعلام کرد که به‌ دلیل «شرایط کشور و همچنین نزدیکی نوروز» به زندانیان مرخصی داده می‌شود. البته در این بخشنامه زندانیان دارای محکومیت امنیتی بالای پنج سال، مستثنی شدند، این تبعیض در کار دستگاه قضا، مورد انتقاد زیادی قرار گرفت.}

^{محمد کاظمی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز در گفت‌وگو با ایرنا از رئیس دستگاه قضا خواست تا محکومان امنیتی که در بخشنامه اخیر مستثنی شده‌ بودند نیز اجازه مرخصی پیدا کنند. در این میان اعتراض‌هایی نسبت به چرایی عدم اجازه مرخصی به فعالان محیط زیستی و برخی دراویش گنابادی که بیش از دو سال است بدون مرخصی در زندان به سر می‌برند، شکل گرفت.}

^{ایرنا در ادامه گزارش خود نامه خانواده‌های زندانیان پرونده محیط زیست در تاریخ 14 اسفندماه را یادآور شد که در آن خطاب به رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه احتمال بیمار شدن زندانیان در شرایط شیوع بیماری ارتباطی به «نوع جرم» و «میزان محکومیت» آنها ندارد، خواستار اعطای مرخصی به متهمان پرونده‌های امنیتی شدند. همچنین جمعی از خانواده زندانیان در نامه‌ای دیگر خواستار اجازه مرخصی به زندانیان تا پایان بحران کرونا شدند.}

^{چهار نماینده عضو فراکسیون امید در مجلس ایران نیز در نامه‌ای از وزیر بهداشت درخواست کردند با قوه قضاییه برای اعطای مرخصی به زندانیان زن، مادر و محیط‌زیستی رایزنی کند.}

^{بالاخره حدود یک هفته قبل محمد کریمیایی از دروایش گنابادی پس از دو سال به مرخصی آمد. همچنین عبدالرضا کوهپایه از فعالان محیط زیستی نیز به مرخصی آمد اما همچنان هفت فعال محیط زیستی دیگر در بازداشت به‌سر می‌برند. ندا ناجی، شهناز اکملی، هنگامه شهیدی، محمد کریمی، محمود بهشتی لنگرودی، مسعود کاظمی، لیلا حسین‌زاده و ... همگی با قید وثیقه تا 15 فروردین ماه به مرخصی آمدند.}

^{این در حالی است که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه ایران ادعا کرد که 54 هزار زندانی به دلیل شرایط جدید در این کشور، به مرخصی رفته‌اند. با این حال همچنان نرگس محمدی، محمد حبیبی، محمد شریفی مقدم، کسری نوری، مجید آذرپی، نسرین ستوده، سپیده فرهان، مریم اکبری منفرد، مرجان داووی، ریحانه فرهان، آتنا دائمی، افشین حسین پناهی، امیرسالار داوودی، هومن جوکار، سپیده کاشانی، نیلوفر بیانی، طاهر قدیریان، سام رجبی، امیرحسین خالقی، طاهباز و ... از جمله زندانیانی هستند که در بازداشت به‌ سر می‌برند و از قرار معلوم هنوز با اعطای مرخصی به آنان موافقت نشده است.}

^{کتی رجبی، خواهر سام رجبی از فعالان محیط زیستی درباره وضعیت مرخصی این زندانیان به ایرنا گفت: «دادیار زندان اسامی را در آورده و به دادستان تهران ارائه کرده و دادستان تایید کرده است. اما این لیست را کسی ندیده و هیچ کس نمی‌داند چه کسانی هستند. روزانه لیستی بیرون می‌آید و به‌ تدریج افراد به مرخصی فرستاده می‌شوند. دستورالعمل قوه قضاییه این است که فقط زندانیانی که تا پنج سال محکومیت بیشتر ندارند، می‌توانند تقاضای مرخصی بدهند که به جز عبدالرضا کوهپایه که محکومیتش چهار سال است و به مرخصی فرستاده شد، به بقیه پاسخی داده نشد.}

^{او در ادامه گفت: «ما هیچ گونه اطلاعی نداریم که آیا هفت نفر باقی مانده به مرخصی فرستاده می‌شوند یا نه و اگر هم مرخصی ندادند از علتش بی‌اطلاع خواهیم ماند. می‌دانم که همه خانواده‌ها تلاش کرده‌اند مرخصی بگیرند اما به‌ دلیل درگیری دادیار ناظر زندان برای مرخصی دادن به زندانیان هنوز موفق به دیدار نشده‌اند و فعلا کسی جواب آنها را نمی دهد».}

^{او درباره وضعیت سام رجبی در زندان توضیح داد: «برادرم به ‌دلیل ناراحتی‌هایی که داشت چند بار به بیمارستان خارج از زندان فرستاده شد اما دیگر به علت شیوع کرونا و برای پیشگیری از ابتلا تا 15 فروردین قرار شد به بیمارستان اعزام نشود».}

^{کیمیا کوروس، وکیل مجید آذرپی هم درباره اعطای مرخصی موکلش« گفت: به ما گفتند که بروید و منتظر باشید. این درحالی است که او یک سال است که به مرخصی نیامده. هیچ توضیحی به ما داده نمی‌شود حتی خودشان هم می‌گویند ما هم نمی‌دانیم! لیستی تهیه کرده‌ایم و در دست دادستان است و او باید بگوید که به چه کسی مرخصی تعلق می‌گیرد».}

^{این وکیل دادگستری از انتقال معتادان توسط بهداری زندان به این مکان خبر داد که باعث شده وضعیت زندان برای حضور سایر زندانیان نامناسب شود.}

15/3/2020