^{سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به تازه‌ترین انتقادهای ترکیه در رابطه با آن‌چه «دامن زدن به احتلافات قومی و مذهبی» از طرف تهران در منطقه عنوان شده، این گفته‌ها را رد کرده‌است.}

^{بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، ۲۹ مهر ماه در واکنش به گفته‌های معاون نخست‌وزیر ترکیه، گفته «فرقه‌گرایی، قومیت‌گرایی و دامن زدن به اختلافات مذهبی در سیاست‌های اصولی منطقه‌ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران هیچ جایگاهی نداشته و ندارد».}

^{نعمان قورتولموش، معاون نخست‌وزیر ترکیه، دو روز پیش از این ایران را متهم کرده بود که به اختلافات مذهبی و قومی و «فرقه‌گرایی در صحنه سیاسی عراق» دامن می‌زند.}

^{این گفته‌ها در ادامه سخنان و انتقادهای اخیر مقام‌های ترکیه است که البته به‌طور عمده به گروه‌های شیعه مورد حمایت ایران در عراق اشاره داشته‌اند.}

^{در ۲۲ مهر ماه وزیر خارجه ترکیه، در حالی‌که در کنفرانسی مشترک با هم‌تای سعودی خود حضور داشت گفت آنکارا مایل نیست مردم موصل مجبور به انتخاب بین شبه‌نظامیان شیعه، یا شبه‌نظامیان گروه موسوم به حکومت اسلامی شوند.}

^{در آن دیدار وزیر خارجه عربستان مستقیما از ایران نام برده و خواستار عدم حضور شبه‌نظامیان مرتبط با تهران در نبردهای موصل شده بود.}

^{چندی پس از آن نیز عملیات بازپس‌گیری موصل آغاز شد. نخست‌وزیر عراق می‌گوید «تنها ارتش و پلیس» در روند نفوذ به داخل شهر شرکت خواهند کرد.}

^{مقام دیگری که به موضوع شبه‌نظامیان شیعه اشاره کرده، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه است. اردوغان با بیان آنچه «مسئولیت تاریخی» ترکیه در قبال عراق و لزوم حمایت از «سنی‌ها» و «ترکمن‌ها» نامیده، گفته «قرار است ۳۰ هزار شبه‌نظامی شیعه بیایند. آن‌ها باید در مقابل چیزی که با آن مواجه می‌شوند آماده باشند».}

^{بهرام قاسمی در واکنش به سخنان معاون نخست‌وزیر ترکیه، می‌گوید نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورها «معنوی» است و « برآمده از حسن نیت توام با احترام به حفظ استقلال و تمامیت ارضی همسایگان، که درک آن نباید برای برخی ناظران سخت باشد».}

^{ایران و ترکیه در شماری از کشورهای منطقه از حامیان اصلی در روند نبردها به شمار می‌روند؛ تهران در سوریه از رئیس‌جمهوری آن کشور و یا در یمن از شورشیان حمایت می‌کند. دولت مرکزی بغداد و شماری از شبه‌نظامیان شیعه آن کشور نیز از حمایت جمهوری اسلامی برخوردار هستند.}

^{در مقابل کشورهایی مانند ترکیه و عربستان نیز از طرف‌های مقابل حمایت می‌کنند؛ برای نمونه در سوریه که ترکیه یکی از مهم‌ترین حامیان شماری از شورشیان است و در ائتلاف علیه «حکومت اسلامی» نیز شرکت دارد. عربستان نیز در سوریه حامی شماری از شورشیان به شمار می‌رود، در یمن نیز ائتلافی که تشکیل داده به شورشیان حوثی حمله می‌کنند. عراق نیز صحنه دیگری از حضور ایران، ترکیه و عربستان سعودی برآورد می‌شود. هر سه کشور تاکید کرده‌اند قصد آن‌ها فرقه‌گرایی یا ایجاد تنش‌های قومی و مذهبی نیست.}

^21/10/2016

^{در حالی که نبرد با گروه حکومت اسلامی، داعش، در شهر موصل عراق برای چهارمین روز متوالی ادامه دارد، چند عضو این گروه روز جمعه، ۳۰ مهرماه، دست به چند حمله انتحاری در شهر نفتی کرکوک زدند که دست‌کم هشت کشته بر جای گذاشت.}

^{به گزارش خبرگزاری رویترز، در پی این حملات که در ساعات آغازین روز جمعه اتفاق افتاد دولت عراق در شهر کرکوک منع آمد و شد اعلام کرد.}

^{در گزارش این خبرگزاری همچنین آمده است که گروه داعش در بیانیه‌هایی آن‌لاین مسئولیت این حملات انتحاری را بر عهده گرفته است.}

^{در این حملات شش مامور امنیتی و دو ایرانی جان خود را از دست داده‌اند. شهروندان ایرانی عضو تیمی بودند که در نیروگاهی خارج از کرکوک مشغول به کار است.}

^{رویترز به نقل از منابع امنیتی عراق می‌گوید که در جریان این حملات همچنین هشت عضو داعش نیز کشته شده‌اند.}

^{در همین حال خبرگزاری فرانسه گزارش می‌دهد که اعضای داعش چندین ساختمان دولتی را در کرکوک هدف قرار داده‌ و «۱۶ نفر» را در نیروگاه ایرانی شمال شهر کشته‌اند.}

^{بعضی رسانه‌ها این ساختمان‌ها را «مراکز امنیتی از جمله استانداری و مراکز پلیس» توصیف کرده‌اند.}

^{خبرگزاری فرانسه توضیح داده است که سه بمب‌گذار انتحاری با ورود به این نیروگاه در شهر دبس که شرکتی ایرانی در حال ساخت آن است موفق به انجام حمله خود شده‌اند.}

^{حملات انتحاری روز جمعه چهار روز پس از آن رخ می‌دهد که نیروهای کرد و عراقی با حمایت ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده حمله‌ای گسترده را با هدف بازپس‌گیری شهر موصل از نیروهای داعشی آغاز کردند.}

^{شهر موصل در تابستان سال ۱۳۹۳ به شکلی غافلگیرانه به تصرف داعش درآمد و سکوی پرتابی شد برای حضور این گروه در صحنه جهانی.}

^21/10/2016

^{سومین و اخرین مناظره هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ چهارشنبه در لاس وگاس برگزار شد. در این مناظره حساس دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری جدل‌های پرتنشی بر سر سیاست خارجی، اشتغال، مهاجران غیر قانونی و قوه قضائیه داشتند.}

^{رسانه‌ها می‌گویند، مهم‌ترین نکته سومین مناظره دو نامزد اصلی انتخابات ریاست جمهوری زمانی بود که دونالد ترامپ از تایید نتیجه انتخابات آتی بدون توجه به اینکه چه کسی پیروز شود خودداری کرد.}

^{دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه در پاسخ مجری در خصوص اینکه بدون توجه به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری را خواهد پذیرفت، گفت: «در آن زمان به شما خواهم گفت. شما را در تعلیق نگه خواهم داشت.»}

^{دونالد ترامپ طی هفته‌های اخیر نسبت به احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری در ۸ نوامبر ابراز نگرانی کرده بود.}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ گفت، این موضع دونالد ترامپ «هولناک» است.}

^{خانم کلینتون اظهار داشت: بگذارید آنچه که دونالد ترامپ می‌گوید را برای شما روشن کنم آنچه که او می‌گوید دمکراسی در کشور ما را به زیر می‌کشد، این من را به وحشت می‌اندازد که یکی از نامزد‌های دو حزب اصلی کشور ما چنین موضعی را اتخاذ می‌کند.}

^{عراق و سوریه}

^{یکی دیگر از محورهای پرتنش مناظره سوم هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ در خصوص سیاست خارجی و به ویژه تحولات عراق و سوریه بود.}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ پرسشی در خصوص عملیات موصل و حضوراحتمالی دوباره نیروهای آمریکایی در منطقه گفت که نیروهای آمریکایی را به منطقه عملیاتی عراق و سوریه نمی‌فرستد اما از تلاش‌ها دولت عراق و پیشمرگه‌های کرد برای از بین بردن داعش حمایت می‌کند.}

^{در مقابل دونالد ترامپ گفت: چرا از فرصت غافلگیری استفاده نشد. ما چند ماه است داریم می‌گوییم می‌خواهیم به موصل حمله کنیم.}

^{دونالد ترامپ اضافه کرد: این عملیات برای کمک به پیروزی هیلاری کلینتون آغاز شده است تا نشان دهند که آدم محکمی است.}

^{وی افزود: ایران دارد عراق را تصرف می‌کند و ایران باید نامه تشکر برای ما بفرستد. به نظرم پیروز آن ایران خواهد بود.}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ گفت: این دونالد ترامپ است وقتی در موقعیتی قرارمی گیرد که به نفعش نیست. به تئوری توطئه متوسل می‌شود و اکنون می‌گوید که دولت عراق و همه متحدان ما این عملیات را برای پیروزی من در انتخابات آغاز کردند.}

^{در بخشی دیگر ، مجری از هیلاری کلینتون در خصوص وضعیت حلب پرسید و اینکه از اجرای منطقه پرواز ممنوع دفاع خواهد کرد. مجری پرسید آیا چنین اقدامی باعث رویارویی با روسیه نخواهد شد؟}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ گفت: اعمال منطقه پرواز ممنوع می‌تواند در سوریه جان بسیاری را نجات دهد. اما قبل از آن ما نیازمند مذاکره هستیم و باید به روسیه نشان دهیم که در این موضوع جدی هستیم.}

^{اما در مقابل دونالد ترامپ با انتقاد از سیاست‌های باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا در منطقه و به ویژه سوریه پرداخت و گفت: حلب یک فاجعه است یک کابوس انسانی است. این خیلی غم انگیز است آنچه در این شهر در حال وقوع است.}

^{آقای ترامپ تصریح کرد که بشار اسد، رییس جمهوری سوریه و ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه از باراک اوباما و هیلاری کلینتون قاطع‌تر و سرسخت‌تر هستند.}

^{نامزد حزب جمهوریخواه گفت: ما از شورشیان حمایت می‌کنیم در صورتی که نمی‌دانیم اصلا این شورشیان چه کسانی هستند. اگر آن‌ها بتوانند بشار اسد را سرنگون کنند، احتمالا شما با وضعیتی بد‌تر از اسد مواجه خواهد بود.}

^{بنیادهای کلینتون و ترامپ}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ به پرسش در خصوص بنیاد کلینتون گفت، بسیار خوشحال می‌شود که در خصوص فعالیت‌های این بنیاد خیریه صحبت کند.}

^{دونالد ترامپ در واکنش گفت: چرا بنیاد کلینتون از کشورهای عربی مانند عربستان ۲۵ میلیون دلار دریافت کرد. کشوری که این چنین با زنان رفتار می‌کند. از عربستان و قطر پول گرفته است. آیا حاضر می‌شود این پول‌ها را به آن‌ها پس بدهد؟}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ تصریح کرد: بیناد کلینتون یک نهاد خیریه است که ۹۰ درصد از کمک‌ها را به نیازمندان می‌دهد نه مانند بنیاد ترامپ نیست که از مردم پول بگیرد که خرج عکس تمام قامت ترامپ کند.}

^{پوتین و ویکی لیکس}

^{مجری این مناظره به اسناد منتشر شده توسط ویکی لیکس پرداخت و به موضوع پرداخت ۲۲۵ هزار دلار توسط بانک‌های برزیلی به هیلاری کلینتون برای سخنرانی اشاره کرد.}

^{هیلاری کلینتون با انتقاد از اشاره به موضوع ویکی لیکس گفت، مقام‌های ارشد روسیه برای دخالت در انتخابات ما وب سایت‌های دولتی و حساب‌های شخصی را مورد حمله سایبری قرار داده‌اند.}

^{وی اضافه کرد: آیا دونالد ترامپ روسیه را در این خصوص محکوم می‌کند.}

^{دونالد ترامپ در پاسخ گفت: هیلاری کلینتون، ولادیمیر پوتین را دوست ندارد، چرا که در هر مساله‌ای که در نظر بگیرید از او زرنگ‌تر بوده است. شما نگاهی به خاورمیانه و سوریه بیندازید که پوتین در هرقدمی از کلینتون و اوباما زرنگ‌تر بوده است.}

^{آقای ترامپ اضافه کرد: او حرف‌های خوبی درباره من زده است. اما پوتین احترامی برای رییس جمهوری ما و خانم کلینتون قائل نیست.}

^{هیلاری کلینتون در پاسخ گفت: چنین چیزی به این دلیل است که او ترجیح می‌دهد که عروسک خیمه شب بازی‌اش رییس جمهوری آمریکا شود.}

^{دونالد ترامپ در پاسخ گفت، نه، شما عروسک خیمه شب بازی هستید.}

^{در حالی مناظره دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به پایان رسید که این دو از دست دادن با یکدیگر خودداری کردند.}

^{ستاد‌های انتخاباتی این دو نامزد هردو مدعی پیروزی در این مناظره شده‌اند.}

^20/10/2016

<sup>مرکل میزبان گفت‌وگوها بوده است

فرانسه و آلمان در دیداری با رئیس‌جمهوری روسیه خواسته‌اند آتش‌بسی طولانی‌تر و پایدارتر در سوریه برقرار کرده و از بمباران بی‌وقفه مناطقی مانند حلب دست بردارد. صدر اعظم آلمان گفته مذاکرات اخیر سران، مذاکرات «سختی» بوده‌است.</sup>

^{آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری فرانسه، و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، و نیز رئیس‌جمهوری اوکراین، ۲۸ مهر ماه در برلین دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند. موضوعات اصلی این گفت‌وگوها را بحران اوکراین و جنگ داخلی سوریه تشکیل می‌داد. روسیه در اوکراین متهم به حمایت از شورشیان و جدایی‌طلبان است، و در سوریه، در حمایت از رئیس‌جمهوری آن در برابر شورشیان، اقدام به انجام حملات هوایی گسترده کرده‌است.}

^{فرانسوا اولاند، و آنگلا مرکل پس از دیدار روز چهارشنبه در یک کنفرانس خبری مشترک شرکت کرده و از وضعیت حلب و شرایط پیش‌آمده برای غیرنظامیان در سوریه انتقاد کردند.}

^{آقای اولاند گفته است ترک حملات برای مدت تنها چند ساعت «هیچ فایده‌ای ندارد».}

^{اشاره او به اعلامیه روز دوشنبه روسیه است، که گفته بود در روز پنج‌شنبه یک آتش‌بس هشت ساعته را، به صورت یک‌جانبه، در حلب به اجرا می‌گذارد. بخش شرقی حلب، محل حضور شورشیان و محور اصلی حملات هوایی و نبردهای نیروهای بشار اسد و متحدان او -از شبه‌نظامیان سازمان‌یافته به وسیله ایران تا ارتش روسیه- است.}

^{سخنگوی سازمان ملل پیش از این گفته بود آتش‌بس یک‌طرفه کافی نیست و همه طرف‌ها باید برای ترک خشونت و درگیری تضمین بدهند.}

^{آنگلا مرکل نیز در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اولاند می‌گوید «مسئله اصلی این است که غیرنظامیان در حلب، قادر به ادامه زندگی در شرایط طاقت‌فرسای فعلی نیستند».}

^{خانم مرکل می‌گوید «ما داریم درباره اقداماتی مجرمانه صحبت می‌کنیم. اقدامات مجرمانه علیه غیرنظامیان».}

^{رئیس‌جمهوری فرانسه اما از این فراتر رفته و گفته آنچه در سوریه رخ می‌دهد «جنایت جنگی» است.}

^{هر دو نفر در عین حال از «حملات» روسیه به اجتماعات غیرنظامی، «به بهانه مبارزه با تروریسم»، انتقاد کرده‌اند.}

^{ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، پس از مذاکرات با سران دو کشور اروپایی و هم‌تای اوکراینی خود در برلین، در کنفرانس خبری مجزایی شرکت کرد. آقای پوتین گفته مسکو پیشنهاد داده تا روند تدوین و تصویب قانون اساسی جدید در سوریه سرعت بیشتری بگیرد و در عین حال می‌گوید روسیه برای آنکه زمان بیشتری دست از حملات هوایی بردارد، آمادگی دارد.}

^{رهبران روسیه و اوکراین، همراه فرانسه و آلمان در مورد مسائل میان کی‌یف و مسکو نیز مذاکراتی انجام داده‌اند. سران کشورها گفته‌اند مذاکرات در این مورد، از جمله بر سر عمل به نقشه راهی، که هدف نهایی آن اجرایی کردن توافق صلح مینسک است، پیشرفت‌هایی داشته‌است.}

^20/10/2016

^{فرمانده عملیات زمینی ارتش آمریکا در عراق، در نخستین گفت‌وگوی مطبوعاتی خود پس از آغاز عملیات برای بازپس‌گیری موصل، از روند این عملیات، احتمالات پیش‌رو و شمار شبه‌نظامیان گروه «حکومت اسلامی» در این شهر سخن گفته‌است.}

^{ژنرال گری وُلسکی، ۲۷ مهر ماه به شبکه خبری ان‌بی‌سی گفته است آزادسازی شهر موصل، به معنی سقوط خلافت خودخوانده این گروه در عراق است: «داعش گفته موصل نگین تاج عراق است و ایده این گروه برای تشکیل خلافت».}

^{فرمانده عملیات زمینی آمریکا در عراق می‌گوید بدون موصل «خلافتی هم باقی نمی‌ماند. اگر اساسا این خلافت هرگز وجود خارجی پیدا کرده بود. در نتیجه برای داعش، بازپس‌گیری موصل به معنی یک شکست اساسی‌ست».}

^{آقای ولسکی در عین حال شمار شبه‌نظامیان گروه موسوم به حکومت اسلامی در موصل را بین سه تا پنج هزار نفر برآورد کرده‌است. شماری که نزدیک به برآوردهای دو سال پیش از شمار این شبه‌نطامیان در جریان حمله به موصل است.}

^{البته شمار نیروهای شبه‌نظامی تنها نگرانی موجود در نبرد موصل نیست، بلکه استفاده آن‌ها از صدها هزار شهروند این شهر به عنوان «سپر انسانی» است که می‌تواند بر روند نبرد تاثیر بگذارد. خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از یک مقام وزارت دفاع آمریکا و ساکنان موصل گفته است، شبه‌نطامیان افراطی از مردم به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کنند. در عین حال این احتمال نیز مطرح شده که شخص ابوبکر بغدادی، رهبر خلافت خودخوانده اسلامی، نیز در شهر موصل حضور دارد.}

^{ژنرال ولکسی در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی گفته است نیروهای امنیتی عراق و پیش‌مرگه‌های کرد آن کشور پیشروی‌های نسبتا سریعی داشته‌اند و مقاومت شبه‌نظامیان در مقابل آن‌ها نیز «در حد متوسطی» بوده‌است.}

^{این فرمانده ارشد ارتش آمریکا می‌گوید نیروهای عراقی انگیزه لازم را به دست آورده‌اند و در مقایسه با دو سال پیش، «به مراتب از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار هستند».}

^{دو سال پیش، شبه‌نظامیان افراطی گروه موسوم به حکومت اسلامی، در اوج پیشروی‌های خود در سوریه و عراق، موصل را به تصرف خود در آوردند. در آن زمان گزارش‌هایی منتشر شده نیروهای امنیتی عراق بدون آن‌که مقاومت چندانی بکنند، با نزدیک‌شدن شبه‌نظامیان، ادوات و تسلیحات خود را رها کرده و از شهر فرار کرده‌اند. گفته می‌شد نزدیک به ۳۰ هزار نیروی نظامی عراق در زمانی که شبه‌نظامیان به موصل حمله کردند، در این شهر بزرگ حضور داشتند.}

^{اما ژنرال ولکسی تاکید کرده آن‌ها اکنون «کارآزموده‌تر» شده‌اند و از خطای گذشته خود تجربه کسب کرده‌اند.}

^{او در عین حال می‌گوید هنوز زود است بتوان پیش‌بینی کرد عملیات بازپس‌گیری موصل تا چه زمانی به درازا خواهد کشید.}

^19/10/2016

^{رئیس‌جمهوری ترکیه در سخنرانی تازه‌ای بر لزوم مشارکت ترکیه در جریان نبرد موصل تاکید کرده و گفته آنکارا از «سنی‌ها» و «ترکمن‌ها» حمایت می‌کند.}

^{رجب طیب اردوغان، در یک سخنرانی در آنکارا در ۲۷ مهر ماه، گفته کشورش در قبال عراق «مسئولیت تاریخی» دارد.}

^{به گفته اردوغان لزوم مشارکت آنکارا در جریان نبرد موصل و رخدادهای پیش‌رو، «دلیل دارد»؛ او می‌گوید ترکیه نمی‌خواهد دخالتی بکند که به تنش‌های قومی و فرقه‌ای بیانجامد، اما در مورد آینده سنی‌مذهب‌ها و ترکمن‌های شمال عراق نگران است.}

^{نبرد برای بازپس‌گیری موصل از روز دوشنبه آغاز شده‌است. دولت مرکزی عراق که طی روزهای گذشته درگیر تنش‌های لفظی شدیدی با آنکارا شده، می‌گوید تنها ارتش و پلیس در جریان بازپس‌گیری موصل از گروه موسوم به «حکومت اسلامی» حضور خواهند داشت.}

^{در روزهای منتهی به آغاز عملیات موصل، کشورهای عربستان سعودی و ترکیه، مخالفت خود را با حضور شبه‌نظامیان شیعه در جریان عملیات ابراز کردند.}

^{اردوغان، در سخنرانی خود گفته است «می‌گویند قرار است ۳۰ هزار شبه‌نظامی شیعه بیاید. آن‌ها باید در مقابل چیزی که با آن مواجه می‌شوند آماده باشند».}

^{شبه‌نظامیان سازمان‌یافته شیعه‌ی عراق از حمایت ایران برخوردار هستند. فرمانده شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران، در مواردی، شخصا از جبهه‌های نبرد میان آن‌ها و شبه‌نظامیان داعش بازدید کرده‌است. از سوی دیگر اما کشورهایی مانند ترکیه و عربستان می‌گویند این گروه‌ها در جریان نبردهای پیشین، از جمله در فلوجه، مرتکب خشونت شده‌اند. برخی گزارش‌های غیردولتی، برای نمونه از سوی خبرگزاری رویترز نیز اتهام‌هایی را علیه شبه‌نظامیان شیعه مطرح کرده‌است. شماری از چهره‌های ارشد شبه‌نظامیان شیعه نیز این گزارش‌ها را رد کرده و گفته‌اند هدف از آن‌ها فشار بر دولت عراق برای جلوگیری از حضور نیروهای «بسیج مردمی» در نبردها است.}

^{ریاض روابط دیپلماتیک خود با ایران را، پس از اعدام یک روحانی شیعه در عربستان و سپس آتش‌زدن سفارت عربستان در تهران، قطع کرده‌است. روابط آنکارا و تهران نیز طی سال‌های گذشته، به‌ویژه در سایه اختلافاتی مانند بحران سوریه، با تنش‌هایی روبه‌رو شده‌است.}

^{چنین برآورد شده که نبرد موصل می‌تواند بر تنش‌ها چه در داخل عراق و چه میان کشورهای هم‌جوار آن بیافزاید. مقام‌های آمریکایی به تازگی، در پی آغاز عملیات بازپس‌گیری موصل، گفته‌اند واشینگتن از «خطرات» آغاز عملیات در شرایط فعلی عراق آگاه است، اما در عین حال انتظار حل مشکلات داخلی در کوتاه‌مدت و سپس آغاز عملیات، نیز «واقع‌بینانه نیست».}

^{ترکیه در حال حاضر شماری از نیروهای نظامی خود را در شمال عراق و در نزدیکی موصل مستقر کرده‌است. آنچه واکنش و انتقاد شدید بغداد را همراه داشت. اما اردوغان در واکنش به این انتقادها به هم‌تای عراقی خود گفته است «بهتر است حد خودت را بفهمی… تو در سطح من نیستی».}

^{ایالات متحده، خواستار توجه به تمامیت ارضی عراق و نیز تمرکز بر نبردها با «دشمن مشترک» شده‌است. جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است «همه کشورهای همسایه عراق باید به تمامیت ارضی و استقلال این کشور احترام بگذارند».}

^{در واکنش به این گفته‌ها، رئیس‌جمهوری ترکیه نیز گفته است «شما از ده‌ها هزار کیلومتر آن‌طرف‌تر می‌آیید… ما با عراق ۳۵۰ کیومتر مرز مشترک داریم».}

^{عملیات موصل در عین حال در حالی آغاز شده که در خود آمریکا نیز انتخابات ریاست‌جمهوری در راه است و مشخص نیست نبردها تا چه زمانی به درازا بکشد. رئیس‌جمهوری تازه آمریکا، به احتمال نزدیک به یقین، یکی از دو نامزد اصلی، یعنی هیلاری کلینتون یا دونالد ترامپ، خواهد بود. هر دو نامزد، در مورد سیاست خارجی، رویکردهایی کاملا متفاوت ارائه کرده‌اند.}

^19/10/2016

<sup>ژنرال بازنشسته جیمز کارترایت،

ژنرال بازنشسته جیمز کارترایت، معاون سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا، اتهامات در خصوص اظهارات کذب درباره پرونده درز اسرار حمله سایبری استاکس نت به تاسیسات هسته‌ای ایران را پذیرفته است.</sup>

^{به گزارش رویترز، ژنرال کارترایت روز دوشنبه با حضور در دادگاه فدرال در ایالت مریلند این اتهامات را پذیرفته است.}

^{طبق این گزارش قاضی ریچارد لئون خطاب به ژنرال کارترایت گفته است، که آیا متوجه اتهامات وارده است. وی در پاسخ گفته است که اتهامات را می‌پذیرد.}

^{به گزارش رویترز، این اتهامات می‌تواند تا پنج سال زندان برای ژنرال کارترایت در پی داشته باشد. اما وکیل آقای کارترایت به قاضی گفته است، دولت و وکلای مدافع توافق کرده‌اند که حبس موکلش بیشتر شش ماه نباشد.}

^{قرار است حکم این ژنرال بازنشسته اول ژانویه اعلام شود، اما میزان حکم وی را قاضی لئون صادر خواهد کرد.}

^{ژنرال جیمز کارترایت در جریان تحقیقات و بازجویی‌ها در خصوص درز اسرار حمله سایبری استاکس نت به تاسیسات هسته‌ای ایران دیوید سنگر، خبرنگار نیویورک تایمز و انتشار این اطلاعات در کتاب وی، گفته بود که منبع درز این اطلاعات نیست.}

^{دیوید سنگر در این کتاب به شرح چگونگی حمله سایبری به تاسیسات هسته‌ای ایران به وسیله ویروس معروف به «استاکس نت» پرداخته بود.}

^{به گزارش رویترز، در دادخواست دادستان‌های فدرال همچنین آمده است، ژنرال جیمز کارترایت در جریان تحقیقات در خصوص درز اطلاعات به روزنامه نگار دیگری به نام دانیل کلایدمن بازپرسان را گمراه کرده است.}

^{روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» در خردادماه سال ۱۳۹۱ گزارش داده بود که تاخیر بوجود آمده در برنامه هسته‌ای ایران، نتیجه حمله سایبری مشترک اسرائیلی- آمریکایی است و بد افزار «استاکس نت» به روند غنی سازی اورانیوم در ایران ضربه زده است.}

^{طبق این گزارش «استاکس نت» ابتدا در کوره هسته‌ای دیمونای اسرائیل آزمایش شده بود.}

^{به گزارش این روزنامه، کوره هسته‌ای دیمونا به مدت دو سال به «آزمایشگاهی» برای اطمینان از کار کردن بد افزار استاکس نت تبدیل شده بود.}

^{نیویورک تایمز به نقل از کسانی که آنها را مقامات امنیتی و کار‌شناسان اطلاعاتی معرفی کرده ولی نامشان را نبرده بود، نوشت: اسرائیل در تاسیسات دیمونا، سانتریفوژهای مشابه با دستگاه‌های گریز از مرکز ایران را که در تاسیسات غنی سازی نطنز نصب شده است، تولید کرده بود.}

^18/10/2016

پیش‌مرگه‌های کرد در اطراف کوه زردک

خبرگزاری رویترز می‌گوید مقام‌های آمریکایی از «خطرات» آغاز عملیات موصل در شرایط فعلی عراق و احتمال بروز «تنش‌های قومی» پس از آن آگاه هستند، اما در عین حال می‌گویند انتظار حل مشکلات داخلی در کوتاه‌مدت و سپس آغاز عملیات، «واقع‌بینانه نیست».

عملیات بازپس‌گیری موصل از شبه‌نظامیان حکومت خودخوانده اسلامی، از بامداد دوشنبه آغاز شده‌است. پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، تاکید کرده در این عملیات از نیروهای امنیتی عراق و پیش‌مرگه‌های کرد آن کشور کاملا حمایت می‌کند.

آغاز این عملیات در حالی‌ست که جبهه‌بندی‌ همسایگان عراق نیز منسجم‌تر شده‌است. شبه‌نظامیان سازمان‌یافته شیعه که از حمایت ایران برخوردار هستند، از سوی برخی کشورها به «فرقه‌گرایی» و نیز به اعمال «خشونت» در عملیات پیشین در فلوجه متهم شده‌اند. ترکیه و عربستان سعودی خواستار عدم دخالت آن‌ها در روند عملیات هستند.

از سوی دیگر دولت مرکزی عراق در هفته‌های گذشته روابط نسبتا پرتنشی، هم با ریاض و هم با آنکارا، داشته است. بغداد از حضور نظامیان ترکیه در شمال عراق شدیدا انتقاد کرده است. تحت فشارهای دولت مرکز عراق، سفیر عربستان نیز، پس از اظهاراتی در مورد ایران و اتهام‌ها در مورد «دخالت در امور عراق»، تغییر کرد.

تصاویر اختصاصی رادیو فردا از آغاز عملیات موصل
تصاویر اختصاصی رادیو فردا از آغاز عملیات موصل
خبرگزاری رویترز در گزارشی در ۲۷ مهر ماه می‌گوید مقام‌های واشینگتن از خطرات و احتمالات عملیات موصل آگاه هستند؛ این‌که بازپس‌گیری این شهر ممکن است عراق را به ورطه اختلافات قومی و مذهبی دیگری بکشاند و شمال کشور را دستخوش بحران تازه‌ای کند.

اما این مقام‌ها در عین‌حال گفته‌اند جایگزین دیگر، یعنی انتظار کشیدن برای این‌که چالش‌های سیاسی داخلی و اختلافات قومی حل شوند و بعد موصل را آزاد کرد، واقع‌بینانه نیست؛ در حالی‌که گروه موسوم به حکومت اسلامی از نظر نظامی رو بو افول است، بهترین زمان برای ضربه زدن به آن، همین الان است.

مقام‌های عراقی و آمریکایی به رویترز گفته‌اند برنامه‌های آماده‌ای برای اداره شهر پس از پاکسازی آن از افراطیون و نیز امدادرسانی به صدهاهزار آواره احتمالی نبردها، در دست دارند. آن‌ها در عین حال گفته‌اند عقب انداختن عملیات موصل می‌توانست ثبات و امنیت کل کشور را به خطر بیاندازد.

برت مک‌گرک، نماینده باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، در ائتلاف ضد داعش پیش از این به خبرنگاران گفته بود «اگر سعی کنیم همه مشکلات را حل کنیم و بعد به موصل برویم، داعش هرگز از موصل خارج نخواهد شد».

یک دیپلمات غربی که نامش فاش نشده نیز به رویترز گفته است این تمایل در واشینگتن وجود دارد که تا حد امکان دست به پیشروی بیشتری علیه داعش زد.

عملیات موصل در حالی آغاز شده که انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در راه است و رئیس‌جمهوری جدید نیز از ژانویه سال آینده کار خود را آغاز خواهد کرد.

هنوز مشخص نیست این عملیات تا چه زمانی به درازا خواهد کشید. وزارت دفاع آمریکا، روز دوشنبه اعلام کرد نیروهای عراقی در نخست روز از عملیات، از برنامه خود جلو‌تر بوده‌اند.

18/10/2016

^{ایالات متحده و بریتانیا روز یکشنبه تهدید کردند که متحدان غربی ممکن است در واکنش به ادامه محاصره حلب، تدابیری چون تحریم‌های اقتصادی علیه حکومت بشار اسد، و متحدانش چون روسیه اعمال کنند.}

^{پس از دیدار روز یکشنبه وزیران خارجه و مقام‌های ۱۱ کشور مخالف حکومت اسد در لندن، جان کری و بوریس جانسون، کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود را به بحران سوریه اختصاص دادند.}

^{در این نشست خبری، جان کری وزیر خارجه آمریکا بمباران غیرنظامیان در حلب «جنایت علیه بشریت» توصیف کرد و افزود که دولت اوباما در مقابله با آزاری که مردم سوریه از سوی بشار اسد متحمل می‌شوند، هیچ گزینه‌ای را از روی میز برنخواهد داشت.}

^{او به احتمال در نظر گرفتن تحریم‌های جدید علیه بشار اسد و متحدانش اشاره کرد، اما در مورد امکان اقدام نظامی در این زمینه تأکید کرد که وظیفه او و همتای بریتانیایی‌اش این است که همه گزینه‌های دیپلماتیک را در نظر داشته باشند.}

^{در مورد امکان گزینه نظامی، جان کری تصریح کرد که «ما در مورد همه سازوکارهای ممکن بحث کردیم، اما من در طرف‌های اروپایی رغبت زیادی برای رفتن به جنگ نمی‌بینم».}

^{او گفت از منظر او «پارلمان‌های اروپایی برای اعلام جنگ [در سوریه] آماده نیستند» اما افزود که ما در حال بررسی اعمال تحریم‌های اضافی هستیم و اوباما هیچ گزینه‌ای را از روی میز برنخواهد داشت».}

^{بوریس جانسون نیز در این کنفرانس خبری اعلام کرد که موارد فراوانی را در مورد حلب بررسی کردیم که «تمهیدات اضافی علیه اسد و متحدانش از جمله این موارد است».}

^{او گفت که «چنین تمهیداتی در نهایت برای عاملان این جنایت گزنده خواهد بود و آنها باید از هم‌اکنون به این موضوع فکر کنند».}

^{مذاکرات لندن تنها یک روز پس از آن برگزار می‌شود که نشست لوزان سوئیس با حضور آمریکا، روسیه و هفت کشور منطقه از جمله ایران، بدون حصول توافقی در مورد توقف خشونت‌ها در سوریه پایان یافت.}

^{پس از پایان این نشست جان کری اعلام کرده بود که مذاکرات لوزان با دیپلمات‌های ارشد کشورهای روسیه، عربستان سعودی و ایران، «صریح و سازنده» بود و برخی ایده‌های مطرح شده در مورد روند صلح در سوریه، «ممکن است به اتخاذ رویکردی متفاوت در این زمینه بینجامد».}

^{او همچنین گفته بود که تماس بین وزیران خارجه در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.}

^{تلاش‌های دیپلماتیک در لوزان و لندن در حالی است که ارتش دولتی سوریه با پشتیبانی حملات هوایی روسیه، همچنان به عملیات نظامی در حلب ادامه می‌دهد.}

^{تصرف حلب از اهداف مهم حکومت سوریه است و بشار اسد اخیراً تأکید کرده باز پس گیری این شهر گام بسیار مهمی برای بیرون راندن «تروریست‌ها» به سمت ترکیه خواهد بود.}

^{حکومت سوریه همه گروه‌های مخالف خود را «تروریست» می‌داند.}

^{روز یکشنبه وزیران خارجه بریتانیا و آمریکا همچنین پس از دیدار دیگری در مورد بحران یمن، بر لزوم توقف خشونت‌ها در یمن تأکید کردند، و خواستار آن شدند که آتش‌بسی فوری و بدون قید و شرط در یمن شدند.}

^{در این زمینه جان کری، تأکید کرد که «اکنون زمان اجرای آتش‌بس بی‌قید و شرط است، و سپس آن زمان حرکت به سوی میز مذاکرات فرا می‌رسد».}

^{او گفت اگر گروه‌های مختلف در یمن با آغاز آتش‌بس موافقت کنند، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن می‌تواند جزئیات برای آغاز مذاکرات را فراهم سازد.}

^{آقای کری تصریح کرد که او،‌ بوریس جانسون، و شیخ اولد اسماعیل احمد، فرستاده سازمان ملل، خواهان آغاز آتش‌بس سریع حداکثر تا دوشنبه یا سه‌شنبه هستند.}

^{سازمان ملل می گوید طی یک سال گذشته، در جریان حملات ائتلاف به رهبری عربستان سعودی به مواضع شورشیان حوثی، بیش از شش هزار و ۷۰۰ نفر در یمن کشته شده‌اند، که دو سوم آنها را غیرنظامیان تشکیل می‌دهند.}

^17/10/2016

<sup>اشتون کارتر

پس از آن‌که نخست‌وزیر عراق از آغاز عملیات برای بازپس‌گیری موصل از «حکومت اسلامی» خبر داد، وزیر دفاع ایالات متحده تاکید کرده ایالات متحده و ائتلافی که رهبری می‌کند «در نبرد سخت‌ِ پیش‌رو» از نیروهای امنیتی عراق و پیش‌مرگه‌های کرد آن کشور حمایت خواهند کرد.</sup>

^{↵ بیشتر بخوانید: آغاز عملیات موصل}

^{اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا، ۲۶ مهر ماه (به وقت ایران) در بیانیه‌ای گفته است «لحظه‌ای تعیین‌کننده در کارزاری که هدف آن شکست پایدار داعش است، فرا رسیده‌».}

^{او افزوده «مطمئن هستم که شرکای عراقی‌مان بر دشمن مشترک ما پیروز خواهند شد و موصل و بقیه عراق را از نفرت و خشونت‌های برآمده از داعش، پاک خواهند کرد».}

^{به گفته آقای کارتر، «آمریکا و ائتلاف بین‌المللی در آمادگی کامل است تا از نیروهای امنیتی عراق، پیش‌مرگه‌ها[ی کرد عراق] و مردم آن کشور حمایت کند».}

^{حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق، در حالی که در جمع شماری از افسران بلندپایه آن کشور حضور داشت، در خطابه‌ای تلویزیونی گفت عملیات برای بازپس‌گیری شهر موصل از گروه‌ موسوم به «حکومت اسلامی» (داعش) از بامداد روز دوشنبه، ۲۶ مهر ماه، آغاز شده‌است.}

^{موصل از بزرگ‌ترین شهرهای عراق، مرکز اداری استان نینوا در شمال آن کشور است. این شهر، تابستان دو سال پیش، و در جریان پیشروی‌های عمده گروه داعش در عراق و سوریه، به تصرف شبه‌نظامیان افراطی در آمد. از موصل به عنوان مرکز اصلی حضور این افراد در عراق نیز نام برده می‌شود.}

^{پیش از عملیات موصل، عملیات عمده عراق برای عقب‌راندن داعش در شهر فلوجه، در نزدیکی پایتخت آن کشور انجام شده‌ بود.}

^{View image on TwitterView image on Twitter
Follow
Peshmerga News @PeshmergaNews
Map of current status quo of Mosul and surrounding areas.
2:35 AM - 17 Oct 2016
23 23 Retweets 16 16 likes
طی ماه‌های گذشته بر شمار پرسنل نظامی ایالات متحده در عراق افزوده شده‌است. شماری از این افراد به طور مشخص به خاطر عملیات موصل به آن کشور اعزام شده و در پایگاهی در نزدیک این شهر حضور دارند.}

^{در عین‌حال حملات هوایی ائتلاف به رهبری آمریکا علیه شبه‌نظامیان نیز طی دو سال گذشته جریان داشته؛ ارتش آمریکا هفته گذشته اعلام کرد بر شدت این حملات در موصل و اطراف آن افزوده است.}

^{در فرودین ماه گذشته روزنامه واشینگتن‌پست شمار پرسنل و نیروهای نظامی آمریکا در عراق را حدود پنج‌هزار نفر برآورد کرده بود.}

^{رئیس ستاد فرماندهی ارتش آمریکا در خاورمیانه، ۲۴ تیر ماه به خبرگزاری رویترز گفته بود، آنها احتمالا درخواست شمار بیشتری از پرسنل را مطرح خواهند کرد. این سخنان خود پس از آن بیان شد که وزیر دفاع آمریکا از اعزام ۵۶۰ تن از نیروهای نظامی آن کشور به پایگاه هوایی قیاره در اطراف موصل خبر داده بود.}

^{شبکه خبری سی‌ان‌ان می‌گوید احتمالا عملیات موصل هفته‌ها و شاید هم ماه‌ها به درازا بکشد. روزنامه گاردین نیز بار دیگر خبر از نگرانی‌های سازمان‌های امدادرسانی، از جمله صلیب سرخ جهانی، در مورد شمار پناهجویان و آوارگانِ نبردهای پیش‌رو داده است. کمیسریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان پیش بینی کرده است که نزدیک به ۷۰۰ هزار نفر مجبور به ترک خانه‌های خود در موصل و اطراف آن شوند.}

^17/10/2016