علی اسماعیل نژاد
خروج نیروهای آمریکایی از عراق با آغاز تنشهای سیاسی همراە بودە است و این باعث شدە است باری دیگر عراق و رویداهای آن در کانون سیاستهای جهانی قرار گیرد در این میان ایالت کوردستان بیشتر مورد توجە قدرتهای منطقەای و جهانی قرار گرفتەاست هرچند در تنش موجود یکی از طرفهای این تنش نیست.
علی¬رغم اینکە مناطق تحت حاکمیت حکومت فدرال از هرگونە امنیت مبرا است اما مناطق تحت قدرت ایالت کوردستان از امنیتی مناسب و دمکراسی نسبی برخوردار است.
این امنیت زمنیە توسعە سرمایەگذاری خارجی و داخلی را فراهم نمودە است و این مهم سبب شدە مناطق تحت حاکمیت کوردها از رشد اقتصادی بیشتری نسبت بە سایر مناطق عراق برخوردار باشد . اما این بە بدان مفهوم نیست کە کوردها در تامین منافع خود در عراق موفق بودەاند.
کوردها در کسب مطالبات خود از حکومت فدرال ناموفق بودەاند و بعد امضاء چندین قرارداد استراتژیک با ائتلاف و گروهای عراقی هیچ کدام از این گروهها بە تعهدات خود عمل ننموداند. تصویب قانون اساسی عراق کە یکی از دستاوردهای دیپلماسی کوردها محسوب میشود. اما دیگر گروها در اجرائی آن گزینشی عمل مینمایند..
آنچە در اینجا اهمیت دارد و کوردها را در کانون توجە قدرتهای منطقەای و جهانی برای حل بحران کنونی عراق قرار دادە است این است کە کوردها برای رسیدن بە خواستهای خود سعی بر این دارند از راە دمکراسی و قانون اساسی عراق وارد عمل شوند. و این میتواند این مفهوم را برای قدرتهای دمکراسی خواە در عراق داشتە باشد کە کوردها منافع بیشتری از منافع گروهی را در سیاستها خود پیرو مینمایند کە یکی از آنها ایجاد دمکراسی در عراق و نیز پایبندی دولت فدرال بە قانون اساسی این کشور است.
بە مفهومی دیگر دیپلماسی کوردها بر اساس تشکیل عراقی دمکراتیک ،فدرال و قانونمند پایەگذاری شدە است. پس در واقع، در مناقشات کنونی عراق کوردها قدرتی داخلی هستند کە سعی بر آن دارند گروە و ائتلافات دیگر را بە قانون و تعهدات خود ملزم کنند.
اما در صورت تدوام بحران کنونی عراق و عدم پایبندی ائتلافات موجود در عراق بە قانون اساسی این کشور و مستلزمات سیاسی کە در کنگرە هەولیر در سال گذشتە قبول کردەاند.
باید کوردها دیپلماسی خود در عراق را بر کدامین اساس پایەریزی نماید تشکیل دولت ملی در عراق باشکست روبرو شدە است گروهای سیاسی بە تعهدات خود عمل نمی نمایند.
دولت فدرال در اجرایی قانون اساسی تعلل نمودە و گزینشی عمل میکند.
آیا کوردها از این امنیت برخورداند کە اگر سیاست خود را بر اساس تشکیل دولتی مستقل پایەریزی نمایند با قدرتهای منطقەای و جهانی روبرو نشوند؟.
اگر این مشروعیت سیاسی بە کوردها در عراق از طرف قدرتهای بین المللی دادە نشود و بحران کنونی ادامە یابد منافع و خواست کوردها بە چە شیوەای تامین میگرد و قدرتها بین المللی در ایجاد عراق فدرال، متحد و دمکراتیک چگونە عمل مینمایند ؟
ملتی لە بالغ بر ٦ دهە مبارزە آزادی خواهی در کارنامە خود دارند چگونە میتوانند قدرتهای بین المللی را در برابر تامین منافع قانونی خود در عراق ملزم نمایند؟
این پرسشی است کە حال باید دیپلماسی کوردها جوابگوی آن باشد.
