رضا تقی زاده
برگزاری سه روز «رزمایش موشکی در سمنان»، بدنبال صدور بیانیه کاخ سفید و «اخطار رسمی آمریکا به ایران» زمینه تکرار شرایط سال پایانی جنگ با عراق و پذیرفتن اجباری قطعنامه ۵۹۸ ، یکسال پس از تصویب آن در شورای امنیت را فراهم ساخته است.
بیانیه مشاور امنیت ملی کاخ سفید در این رابطه، واکنش دولت تازه آمریکا به حمله هفته گذشته حوثی‌های یمن علیه یک کشتی عربستان سعودی و همچنین انجام آزمایش موشکی روز یکشنبه همان هفته در سمنان بود.
حمله حوثی‌ها علیه کشتی نظامی عربستان سعودی را رسانه‌های جمهوری اسلامی (منجمله خبرگزاری فارس) «موشکی» و مشابه حمله سال ۲۰۰۶ حزب الله لبنان علیه یک فروند کشتی نظامی اسرائیل معرفی و غیر مستقیم خود را کنار آن قرار دادند.
ماه اکتبر سال گذشته حوثی‌ها علیه کشتی‌های آمریکایی مستقر در منطقه نیز به شلیک موشک مبادرت کردند.
جمهوری اسلامی متهم به ارسال مهمات و سلاحهای موشکی برای حوثی‌ها است و تنها در شش ماه گذشته دو محموله نظامی متعلق و یا مرتبط با ایران در آبهای نزدیک به یمن از سوی نیروی دریایی آمریکا ضبط گردیده.
عملیات نظامی آمریکا علیه ایران
طی سال پایانی جنگ هشت ساله با عراق نیروهای نظامی ایران در شبه جزیره نفتی فاو، درون خاک عراق، مستقر شده و با نصب موشکهای چینی موسوم به «کرم ابریشم» علاوه بر شهر بصره در جنوب آن کشور، سواحل و نفت کشهای کویت را نیز تهدید میکردند.
سیاست خارجی آمریکا در آن تاریخ قویا بر ضرورت خاتمه جنگ و برقراری امنیت تردد کشتی‌های تجاری و نفتکش‌ها در آبهای خلیج فارس تاکید داشت، در حالیکه جمهوری اسلامی با محاسبه غلط از ظرفیت و امکانات خود، همچنان بر ادامه جنگ اصرار می ورزید.
در نیمه ماه اکتبر سال ۱۹۸۷ یک کشتی نفت کش کویتی که برای مصون ماندن از حملات ایران زیر پرچم آمریکا قرار گرفته بود مورد حمله موشکی قرارگرفت.
سه روز بعد، در سحرگاه ۱۹ اکتبر سال ۱۹۸۷ طی عملیاتی با نام «کمانگیر چابک» سه فروند کشتی نظامی آمریکا به پایانه نفتی ایران در جزیره سیری و سکوی نفتی ساسان حمله برده و به تاسیسات نفت دریای ایران در فلات قاره صدها میلیون دلار خسارت وارد ساختند.
در آن تاریخ ایران روزانه ۱۵۰ هزار بشکه نفت از میدانهای یاد شده استخراج و صادر میکرد.
نیروی دریایی آمریکا متعاقباً علیه شناورهای نظامی ایران در آبهای خلیج فارس نیز وارد عمل شد و شش فروند کشتی جنگی را هدف قرار داد.
بدنبال حملات نیروی دریایی آمریکا، جمهوری اسلامی که توان تلافی جویی نظامی را از دست داده بود به شورای امنیت شکایت برد ولی، شکایت تهران به نتیجه نرسید.
در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۶۷ (۳ ژوئیه ۱۹۸۸ میلادی) ناو یواس‌اس وینسنس متعلق به نیروی دریایی آمریکا که در از آبهای خلیج فارس مستقر بود با شلیک موشک یک هواپیمای مسافری ایران را سرنگون ساخت‌رویدادی که طی آن تمامی ۲۹۰ سرنشین هواپیما جان باختند.
چند هفته بعد جمهوری اسلامی، در روز بیست ژوئیه سال ۱۹۸۸ قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت را مبنی بر اعلام آتش بس را پذیرفت و جنگ هشت ساله که صدها هزار کشته و زخمی و صدها میلیارد دلار زیان مالی و اقتصادی به ایران تحمیل کرده بود متوقف شد.
نفت و توافق اتمی
اولویت هر حکومت یا دولت استفاده از موثر‌ترین اهرمهای ممکن و موجود برای تامین امنیت، رشد پایدار و ارتقا سطح رفاه عمومی است.
قطر از راه توسعه صادرات گاز، برزیل با تکیه بر افزایش تولیدات کشاورزی، عربستان از راه حفظ سهمیه فروش در بازار‌های نفتی، چین با تکیه بر قدرت تولید کالاهای صادراتی و استفاده از کارگر ارزان و فراوان، در این راه گام برداشته اند.
ایران دارای بزرگترین ذخیره مجموع نفت و گاز جهان است و این دو منبع ثروت کلان ملی، کارآمد‌ترین اهرمهای ممکن برای توسعه امنیت و رشد پایدار کشور بشمار میروند.
جمهوری اسلامی بیش و کم از ابتدای رسیدن به قدرت در ایران بهره برداری ارزان و بدون زحمت از منابع نفت و گاز را ضمانت شده و ماندگار تلقی کرده و اولویتهای مناسبات خارجی و ظرفیت دفاعی کشور را مقدم بر صیانت از منابع نفت و گاز قرار داده است.
طی ده سال ابتدای حکومت انقلابی، صدور انقلاب اولویت حکومت بود و ظرفیت تولید نفت ایران که ده سال پیش از آن روزانه به بیش از ۶ میلیون بشکه رسیده بود به زیر ۴ میلیون بشکه در روز کاهش یافت؛ اولویت صدور انقلاب بجای توسعه صادرات نفت!
در سالهای بعد از جنگ با عراق نیاز به افزایش درآمد‌ها زیاد تر و به همین نسبت، نفت تا حدودی عزیز تر از پیش شد اما اولویت شماره یک حکومت همچنان توسعه اتمی و موشکی بود و نه افزایش ظرفیت تولید و فروش نفت و گاز.
در دولت دوم خاتمی با عقب گرد ژاپنی‌ها و خروج اینپکس از طرح‌های بزرگ توسعه منابع نفت دشت آزادگان، روند خروج گام به گام سرمایه گذاران نفتی از ایران آغاز شد.
دولت احمدی نژاد که با شعار «نفت سر سفره مردم» روی کار آمده بود، مقدم بر هر اقدام دیگر به غنی سازی اورانیوم و پیگیری برنامه‌های اتمی مشکوک به داشتن هدفهای نظامی روی آورد و در طول هشت سال اداره دولت، هشتصد میلیارد دلار درآمد‌های نفتی را هزینه کرد و در انتهای راه، بجای رفاه نفتی، بر سر سفره مردم شش قطعنامه تنبیهی شورای امنیت و ۶ درصد رشد اقتصادی منفی گذاشت.
جمهوری اسلامی و دولت روحانی ناگزیر به توافق اتمی ژوئیه سال ۲۰۱۵ تن داد و متعاقباً دهها میلیارد دلار ثروت بی‌زحمت نفتی به کیسه دولت سرازیر شد.
در تکرار رفتار‌های تمام دولتهای قبلی جمهوری اسلامی، حکومت مذهبی ایران اینبار نیز پس از دست یافتن به دارایی‌های نفتی، بجای داشتن نگاه به درون و بازسازی صنعت و کشاورزی کشور و توسعه خدمات رفاهی مردم؛ بجای صیانت از اولویت نفت و گاز در معادلات قدرت منطقه و مناسبات خارجی، سیاست جنگهای نیابتی، تجهیز ارتشهای کرایه‌ای و جنگ مستقیم و غیر مستقیم زیر عنوان «خدمات مستشاری» در چهار کشور سوریه، عراق، لبنان و یمن را پیش گرفت.
در ادامه تنشهای اخیر که بدنبال حمله به یک شناور نظامی عربستان و آزمایش موشکی در سمنان آغاز شد، امیر علی حاجی زاده فرمانده ، فمانده نیروی هوا فضای سپاه، در حاشیه رزمایش موشکی سه روزه « مدافعان حرم ولایت» که رنگ سیاسی آن بسیار قوی تر از اعتبار نظامی آن است تهدید کرد «اگر دشمن دست از پا خطا کند موشکهای ما غرش کنان بر سر آنها فرود می آید.»
یک سال و اندی پیش از مرگ بحث انگیز خود، رفسنجانی که در حیات شغلی خود از اصلی‌ترین عوامل داخل شدن ایران در حیطه برنامه‌های اتمی و موشکی بود، به این نتیجه رسید که «دنیای فردا دنیای گفتمان‌ها است و نه موشکها» و برای این مکاشفه دیر هنگام هزینه‌ای سنگین پرداخت.
سایر رهبران جمهوری اسلامی با نگاهی متفاوت به اولویتهای حکومت، همچنان نفت و گاز را «گاو‌های شیرده» خود میبینند و دنیا را به اعزام «مدافعان حرم» و پراندن موشکهای «حرم ولایت» تهدید میکنند.
تکرار انتقادات مکرر رییس جمهور تازه آمریکا از توافق اتمی با ایران طی گفتگوی اخیر او با شبکه خبری فاکس نیوز، و معرفی دوباره حکومت اسلامی ایران به عنوان «حامی شماره یک تروریسم» میتواند زمینه ساز شرایطی شود که طی آن بار دیگر نفت و گاز ایران، در مسلخ موشکها قربانی شوند- تکرار برخوردهای سال ۱۹۸۷ در آبهای خلیج فارس.
8/2/2017
