عماد آبشناس
دیدار اخیر پوتین و اردوغان در سن پترسبورگ بلافاصله پس از اجلاس باکو و سفر پیش بینی شده آقای ظریف به آنکارا، سوال بزرگی در ذهن ها متبلور می گردد و آن دلیل تحرکات فشرده ایران وروسیه در میان ترک ها است؟ ظرف سه ماه گذشته در ترکیه صحبت از تغییر سیاست این کشور در قبال سوریه بسیار زیاد بود و حتی بحث های زیادی از ارسال هیات های محرمانه جهت گفتگو با سوریه و عراق به میان آمد. اگر ماجرای کودتا و همچنین اخبار درز کرده در مورد اینکه روس ها اخطار مربوط به کودتا را به اردوغان رساندند و موضع گیری های ایران و روسیه و حتی اخبار منتشر شده در مورد اینکه در جریان کودتا خانواده آقای اردوغان در تهران تحت حفاظت قرار داشتند را به هم پیوند بزنیم متوجه می شویم که منطقه این روزها شاهد نوعی تغییر استراتژی و تاکتیک می باشد.
نوع موضع گیری عربستان سعودی و ایالات متحده و کشورهای غربی نسبت به کودتا هم چیزی نیست که از چشم رئیس جمهوری ترکیه و بسیاری از مردمان این کشور پوشیده بماند و قطعا پاسخ به این رفتارها را برای آنها نگاه داشته اند. بدیهی است نمی توان در این شرایط که آقای اردوغان در حال جمع و جور کردن مشکلات داخلی خود است توقع یک چرخش ناگهانی از وی داشت، اما به هر حال خروجی اجلاس وی با آقای پوتین نشان می دهد که ترکیه به سمت و سوی نزدیک شدن به ائتلاف ایران و روسیه پیش می رود و با توجه به انتقادات تندی که این روزها مقامات ترکیه از ایالات متحده و کشورهای غربی می کنند نوعی دل چرکینی و دوری جستن را در سیاست ترکیه نسبت به اتحادیه اوروپا و ایالات متحده مشاهده می کنیم.
ترکیه آماده مذاکره با روسیه برای انجام اقدامات مشترک بر علیه گروهک تکفیری داعش است
ترکیه آماده مذاکره با روسیه برای انجام اقدامات مشترک بر علیه گروهک تکفیری داعش است
زمانی که نخست وزیر سابق ترکیه آقای داوود اوغلو به تهران سفر کرد (در یک مقاله در همین سایت به این سفر پرداختیم) وی از ایرانی ها خواست که برای حل اختلافات ترکیه و روسیه میانجی گری کنند و به ایرانی ها پیشنهاد داد که در قبال این میانجی گری ترکیه میان ایران و عربستان سعودی میانجی گری کند. در آن زمان به دلایل مختلف میانجی گری ترکیه میان ایران و عربستان سعودی به نتیجه نرسید، اما ایران برای میانجی گری میان ترکیه و روسیه وارد میدان شد و امروز آقای ظریف که پدرخوانده این میانجی گری به حساب می آید به آنکارا سفر می کند تا ادامه تفاهمات میان ایران و روسیه و ترکیه را پیگیری کند.
اگر به صحبت های اخیر بن علی ییلدرم نخست وزیر ترکیه که گفته: "به زودی شاهد اتفاقات قشگ در منطقه خواهیم بود" و"از این به بعد ترکیه به صورت نزدیک با دیگر کشورهای منطقه برای حل مسایل منطقه ای و در راس آن سوریه گام بر می دارد"، متوجه می شویم که منطقه بزودی شاهد تغییرات اساسی خواهد بود که محور آن سوریه و قطعا پس از آن عراق است.
در این راستا می توان گفت پیروزی های محور مقاومت از سوریه گرفته تا عراق در مقابل داعش و دیگر گروه های تروریستی بی تاثیر نبوده و ترکیه متوجه شده که تروریست ها دیگر جایی در این منطقه ندارند و دیر یا زود حذف می شوند به این دلیل تلاش دارد که خود را از باتلاق سوریه دور کند و به جمع پیروزها بپیوندند.
اصلی ترین مشکلاتی که در این زمینه ترکیه با آن مواجه است سیاست ایالات متحده برای تقویت کرد ها در جنوب ترکیه از یک سو و واهمه از اینکه جنگجویان داعش و دیگر گروه های موجود در سوریه بخواهند به دلیل عقب نشینی در داخل ترکیه مستقر شود است. چرا که هر دو این موارد نه فقط خطر امنیتی برای ترکیه به وجود می آورد بلکه موجودیت این کشور را به خطر می اندازد.
ترکیه همچنین متوجه دیپلماسی ایران-روسیه در تغییر دادن موضع ایالات متحده نسبت به سوریه و عراق می باشد و حتی نسبت به ایالات متحده گله مند است که چرا در این تغییر موضع بزرگترین شریک منطقه ای و همپیمان ناتو ای خود را بازی نداده.
می توان گفت همه شرایط اینبار دست به دست داده تا دیپلماسی ایرانی بتواند یک دشمن سرسخت را از میدان جنگ سوریه به در کند، نمی توان اینقدر خوش بین بود که به این سرعت ترکیه به ائتلاف ایران و روسیه بپیوندند، اما می توان توقع داشت حد اقل دیگر این کشور در جبهه مقابل قرار نداشته باشد و از دشمنان دولت سوریه حمایت نکند.
13/8/2016
