جواد کوروشی
شبکه اول تلویزیون آلمان «آ اِر د» روز جمعه هفتم اسفند با دو گزارش از ناتالی امیری خبرنگار خود که برای پوشش انتخابات به تهران رفته است، به تحلیل حضور مردم ایران پای صندوقهای رای برای مجالس شورای اسلامی و خبرگان رهبری پرداخت.خانم امیری در گزارشهای خود با چندتن از شهروندان تهرانی از جمله فاطمه حسنی یکی از نامزدهایی که ردصلاحیت شده است، درباره ویژگیهای انتخابات گفتوگو کرده است. به گزارش تلویزیون آلمان، زنان در انتخابات روز جمعه بسیار فعال بوده و ۵۰۰ زن در مجموع توانستهاند برای کرسی نمایندگی رقابت کنند.روزنامه و هفتهنامههای مهم آلمان مانند «اشپیگل»، «دیتسایت»، «دی ولت»، «زوددویچه تسایتونگ»، «فرانکفورتر آلگماینه» و دیگر رسانهها هم به صورت گستردهای به پوشش خبرهای انتخابات ایران پرداختهاند.هفتهنامه «دی تسایت» در آخرین شماره خود گزارشی زیر عنوان «تغییر کم، تقلب زیاد» از انتخابات ایران مینویسد:
اگر چه ظاهر انتخابات در ایران خیلی دمکراتیک به نظر میآید اما بسیار دستکاری شده است که از همان زمان تشخیص صلاحیتها آغاز و با اجازه ندادن به برگزاری همایشهای انتخاباتی در فضای آزاد ادامه دارد».
هفتهنامه «اشپیگل» با نام بردن از روز انتخابات به عنوان «روز سرنوشتساز» با اشاره به بیماری آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، و رد صلاحیت حسن خمینی، نوه آیتالله خمینی، مینویسد: «اگرچه حسن روحانی در سیاست خارجی و با امضای توافق هستهای موفق بود اما در صحنه داخلی هیچ پیشرفتی نصیبش نشده است».
اشپیگل مینویسد که نظام سیاسی ایران دمکراتیک نیست اما عناصری از دمکراسی در آن دیده میشود.
روزنامه بریتانیایی «گاردین» در مقالهای با عنوان «چرا انتخابات ایران مهم است؟» مینویسد: پس از حدود یک دهه سلطه تندروها بر نهادهای سیاسی و اجرایی، پیروزی حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ میلادی شرایط را تا حدودی عوض کرد اما همچنان نهادهای زیادی تحت سیطره تندروها ماندهاند.
به باور نویسنده گاردین، «دو انتخابات روز جمعه، رقابتی است میان محافظهکاران تندرو برای حفظ سنگرهای قدرت خود و اصلاحطلبان برای برگشت به قدرت».
این روزنامه مینویسد: «انتخابات روز جمعه منصفانه نیست و این منصفانه نبودن از همان لحظه تشخیص صلاحیت شروع شده است».
گاردین با اشاره به سوابق سیاسی و اجرایی اکبر هاشمی رفسنجانی مینویسد که او در سالهای گذشته و به ویژه پس از حمایت از جنبش سبز قدرت گذشته خود را از دست داده است اما اکنون پشتیبان اصلاحطلبان است.
گاردین مینویسد انتخابات روز جمعه برای ادامه کار دولت روحانی بسیار مهم خواهد بود.
«شبکه جهانی بیبی سی» هم با اشاره به بافت جوان جامعه ایران و نرخ بیکاری بسیار بالا در میان جوانان به بررسی اختلافهای محافظهکاران تندرو و اصلاحطلبان بر سر برنامههای اقتصادی پرداخته است که یکی از اقتصاد درونزا و مقاومتی میگوید و دیگری از لزوم جلب سرمایههای خارجی برای دامن زدن به تولید و ایجاد اشتغال.
روزنامه اتریشی «دی پرسه» انتخابات روز جمعه را «نخستین آزمایش پس از توافق هستهای» برای حسن روحانی ارزیابی میکند و مینویسد که مهدی کروبی خواسته است که صندوق رای به محل سکونتش برده شود.
دی پرسه به نقل از وزیر کشور ایران مینویسد که گفته است دولت تلاش میکند برای همه شهروندان امکان رای دادن را فراهم کند.
روزنامه سویسی «نوی زوریچه تسایتونگ» هم در گزارشی با عنوان «صفهای طولانی جلوی حوزههای رایگیری» مینویسد: توافق هستهای قاعدتا باید به اصلاحطلبان کمک کند اما حال باید دید که آیا توافق هستهای و لغو تحریمها به اصلاحطلبان کمکی میکند یا نه؟
به نوشته این روزنامه سویسی، سیاستهای اقتصادی در کانون رقابتهای انتخاباتی جای گرفته است.
روزنامه فرانسوی «لوموند» هم در گزارشی با نام «برجام در کانون انتخابات روز جمعه» مینویسد: «مهمترین مسئلهای که در این انتخابات ذهن برخی را به خود مشغول کرده است، چشمانداز سرمایهگذاری خارجی برای پایان دادن به اقتصاد ویران شده ایران در دهه گذشته است. حسن روحانی امیدوار است که پس از این انتخابات و با کاهش تنشهای جناحی بتواند برنامههای اقتصادی خود که ایجاد اشتغال یک وجه مهم آن است، را عرضه و پیاده کند».
روزنامه سوئدی «داگنز نیوهته» هم در گزارش خود مینویسد به رغم کنترل روحانیت شیعه بر جامعه ایران مردم ایران میتوانند با انتخابات روز جمعه تا اندازهای آینده ایران را رقم بزنند.
این روزنامه سوئدی مینویسد انتخابات در ایران آزاد نیست و قدرت انتخاب مردم برای انتخاب محدود است با این همه این انتخابات امکانی هست تا ایران راه خودش را به جامعه جهانی باز پیدا کند.
روزنامه اسپانیایی «الپاییس» هم در گزارشی زیر عنوان «انتخابات امروز کلید راهیابی به نسلهای جدید» مینویسد: «بسیاری از جوانان در ایران به تنها راهی که فکر میکنند مهاجرت است».
الپاییس با اشاره به سه میلیون نفر رای اولی مینویسد کلمه مشارکت در انتخابات واژه کلیدیای هست که تلاش میشود با آن مشروعیت نظام جمهوری اسلامی نمایش داده شود.
این روزنامه اسپانیایی بخش مهمی از گزارش خود را به گفتوگو با چند جوان اختصاص داده است که آینده جوانان در ایران را «ناروشن» توصیف میکنند.
27/2/2016