دالغا خاتین اوغلو (روزنامه نگار حوزه انرژی در باکو)
یک شرکت معتبر بین المللی مشاور انرژی می‌گوید که تشدید تنش میان ایران و عربستان قیمت های جهانی نفت را بیشتر کاهش خواهد داد. موسسه مشاوره انرژی «وودمکنزی» طی گزارشی که یک نسخه آن به رادیو فردا ارسال شده است، می‌گوید که با توجه به رشد قیمت نفت در روز دوشنبه چهار ژانویه و متوقف شدن افزایش قیمت‌ها در همان روز بعلت کاهش شدید شاخص بازار سهام چین، آغاز سال نو میلادی برای سیاست خاورمیانه و بازار نفت همراه با یک شروع طوفانی بود. به گفته ان-لوئیس هیتل مسئول اداره تحقیقات کلان نفتی مؤسسه مشاوره انرژی وود مکنزی، بر اساس پیش بینی این موسسه عرضه مازاد بر نیاز نفت در شش ماهه اول سال ۲۰۱۶ تداوم خواهد داشت.
طبق این گزارش تشدید تنش بین ایران و عربستان سعودی موجب کاهش بیشتر قیمت نفت می‌گردد. «با در نظر گرفتن شرایط موجود، تشدید تنش بین دو قدرت منطقه‌ای ایران و عربستان موجب محدود شدن اثرگذاری مستقیم بر اصول بنیادی عرضه و تقاضا در بازار نفت خواهد شد، مگر آنکه رخداد‌ها و تحولاتی رخ دهد که موجب شکست توافق هسته‌ای ایران گردد، اگرچه این امر بعید به نظر می‌رسد».
این گزارش پیش بینی می‌کند که افت ارزش سرمایه در بازارهای سهام بین المللی در نیمه دوم سال ۲۰۱۶ آغاز خواهد شد و در سه ماهه آخر سال سرعت بیشترخواهد یافت.
با در نظر گرفتن عدم موازنه بین عرضه و تقاضا در بازار نفت، ریسک‌های سیاسی نقش تعیین کننده‌ای در قیمت نفت خواهند داشت. «برخلاف آغاز سال ۲۰۱۵ که رشد عرضه نفت کشورهای غیر اوپک در حال افزایش بود و به رکورد ۱. ۴ میلیون بشکه در روز رسیده بود، رشد عرضه نفت کشورهای غیر اوپک در اول سال ۲۰۱۶ نسبت به زمان مشابه در سال گذشته به شدت کاهش یافته است.»
این گزارش ادامه می‌افزاید که افزایش تنشهای سیاسی منطقه‌ای در اول سال ۲۰۱۶ و کاهش قیمت نفت در عرض ۱۸ ماه گذشته موجب کاهش توان صنعت جهانی نفت برای تاثیرگذاری بر عرضه شده است.
این گزارش اضافه می‌کند که عربستان سعودی همچنان در سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ تلاش خواهد کرد تا سهم بیشتری از بازار نفت بدست آورد و احتمال آنکه عربستان سعودی تولید خود را کاهش دهد تا ایران سهم از دست رفته را در بازار نفت مجددا احیا کند بسیار کم است. مگر آنکه دیگر تولید کنندگان از جمله روسیه، عراق و ایران نیز راضی به کاهش تولید خود شوند. بعد از اجلاس اوپک در سال ۲۰۱۴ عربستان بطور مداوم بیان کرده است که قصدی مبنی بر کاهش تولید در راستای تقویت قیمت نفت ندارد.
افزایش تنشهای اخیر بین ریاض و تهران،. این احتمال را تقویت می‌کند که عربستان سعودی از کاهش تولید خود در جهت کمک به ایران برای بازپس گیری سهم از دست رفته‌اش سرباز خواهد زد.
«سال ۲۰۱۵؛ راکد‌ترین سال»
این گزارش می‌افزاید که برخلاف سال ۲۰۱۵ و علیرغم تحولات بازار نفت، پیش بینی می‌شود که معاملات در صنایع بالادستی نفت و گاز در سال ۲۰۱۶ افزایش یابد. درصورتیکه قیمت نفت همچنان کاهش یابد، شرکت‌ها بمنظور آزادسازی سرمایه، کاهش هزینه‌ها وگذر از بحران مالی ناچار به فروش سهام و ادغام فعالیتهای تجاری خواهند شد.
درصورتیکه طبق پیش بینی وودمکنزی، قیمت نفت در سال ۲۰۱۶ احیا شود و در سه ماهه چهارم قیمت هر بشکه نفت خام برنت از مرز ۶۵ دلار عبور کند، شرکت‌ها به سرعت بفکر رشد اقتصادی افتاده و به جای تلاش برای دوام آوردن در شرایط سخت اقتصادی بر افزایش رشد متمرکز خواهند شد.
بر پایه این شرکت بین المللی مشاوره انرژی، در عرض یک دهه گذشته، سال ۲۰۱۵ راکد‌ترین سال برای فعالیتهای ترکیب و ادغام در صنعت نفت و گاز بود. بطور متوسط آمار معاملات در این سال در مقایسه با دو سال گذشته بیش از یک سوم کاهش داشت. با صرف نظر از خریداستثنایی شرکت «بی‌جی» به مبلغ ۸۲ میلیارد دلار توسط شل، هزینه‌های صرف شده برای معاملات در این مدت بمقدار دو سوم کاهش یافت. درشرایطی که در سال ۲۰۱۴ فقط ۴۶ معامله با ارزش بیش از یک میلیارد انجام شده بود، در سال گذشته فقط ۱۴ قرارداد بسته شد.
لوک پارکر، یک مقام مسئول در قسمت تحقیقات وود مکنزی می‌گوید بلاتکلیفی‌ها در قیمت نفت موجب افزایش شکاف بین خریداران و فروشندگان شد وهمچنین روند نزولی فعالیت در صنایع نفت و گاز را که در اکتبر ۲۰۱۴ شروع شده بود را حفظ کرد. آقای پارکر معتقد است که فارغ از اتفاقاتی که ممکن است برای قیمت نفت در سال ۲۰۱۶ رخ دهد فروشندگان و خریداران تحت فشار قرار خواهند گرفت تا فعالیتشان را افزایش دهند.
پارکر گفت انتظار بر این است که اگر شرایط افسرده کنونی حاکم بر قیمت گذاری ادامه یابد، میزان پیشنهاد‌ها برای سرمایه گذاری و فعالیتهای تجاری در سال ۲۰۱۶ افزایش خواهد یافت. بعلت افزایش فشار مالی بر فروشندگان بالقوه، امسال عوامل و انواع معاملات متفاوت خواهند بود.
بگفته پارکر افزایش تنگدستی، شرکتهای بیشتری را در معرض فروش قرار خواهد داد و گزینه‌های سرمایه گذاری محدود‌تر خواهد بود. در مقایسه با سه ماهه اول ۲۰۱۵ سرمایه گذاران تمایل کمتری برای تامین مالی شرکت‌ها از خود نشان خواهند داد.
وودمکنزی همچنین نسبت به احتمال افزایش آسیب پذیری فعالین هشدار می‌دهد و می‌افزاید در حالیکه شرکتهای رده اول بین المللی نفتی می‌توانند دست به اقداماتی بزنند تا در مقابل کاهش بیشتر قیمت‌ها دوام بیاورند، شرکت‌هایی که در رده‌های تحتانی قرار دارند گزینه‌های کمتری در اختیار خواهند داشت. بنابراین نیاز به اقدامات عمیق‌تر استراتژیک از آن جمله فروش اموال افزایش خواهد یافت.
12/1/2016
