میترا فرهمند (اسرائیل)
در روزهایی که نخستوزیر اسرائیل مخالفت با توافق اتمی به دست آمده میان ایران و قدرت‌های جهانی را در سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده است، دولت آمریکا اسناد محرمانه‌ای را منتشر کرده است که با برنامه اتمی اسرائیل ارتباط دارد. این اسناد مربوط به سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ است که متن مذاکرات از نشست‌های محرمانه دولت آمریکا برای بررسی برنامه اتمی اسرائیل و موشک‌های «جریکو» با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای و تلاش دولت وقت واشینگتن برای بازداشتن اسرائیل از پیگیری این برنامه‌های اتمی و موشکی بوده است. اسرائیل از سال‌های دور سیاست «ابهام عمدی» در مورد توانایی هسته‌ای نظامی خود را ادامه داده است. اما طبق اسناد تاریخی که روز سه‌شنبه ۲۷ مرداد در واشینگتن منتشر شد، بخشی از تلاش‌های اسرائیل برای پیگیری برنامه اتمی نظامی‌اش در سال‌های ریاست جمهوری ریچارد نیکسون برملاء شده است.
وبسایت اسرائیلی «وای. نت» بخشی از این اسناد را نقل کرده است.
در آن زمان، دولت نیکسون کمیته‌ای را تشکیل داده بود تا سیاست کلی آمریکا را از جمله در ارتباط با اتحاد جماهیری شوروی بررسی کند و پاسخ‌های لازم را برای پرسش‌هایی که ممکن بود سران شوروی در خصوص سیاست آمریکا در حمایت از اسرائیل مطرح کنند، تهیه نماید.
در آن اسناد آمده بود که دولت نیکسون تلاش زیادی به کار برد تا اسرائیل را به امضای ان.پی.تی، پیمان منع گسترش جنگ افزار هسته‌ای، متقاعد کند. اما اسرائیل تا امروز نیز به امضای این معاهده تن در نداده است.
بر اساس این اسناد، دولت ریچارد نیکسون از اسرائیل که در پیگیری برنامه اتمی مخفیانه خود سرسختی نشان می‌داد، خواست تعهد بدهد که در صورت وقوع جنگ با کشورهای عربی، «اسرائیل نخستین کشوری نباشد که از سلاح اتمی استفاده می‌کند».
نیکسون خواهان «تعهد کتبی» دولت اسرائیل در این خصوص و نیز تعهد کتبی درباره «توقف تولید موشک‌های جریکو یا موشک‌های استراتژیک دیگر با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای» شده بود.
در آن دوره، اسحاق رابین، که تازه ریاست ستاد کل ارتش اسرائیل را به پایان برده بود، سفیر اسرائیل در واشینگتن بود و یکی از شخصیت‌های مهم مورد خطاب آمریکا در تماس‌ها محسوب می‌شد.
این اسناد از جمله سال‌های نخست وزیری گلدا مئیر در اسرائیل و تماس‌های پیگیرانه هنری کیسینجر، مشاور وقت امنیت ملی و سپس وزیر خارجه آمریکا، در گفت‌و‌گو با دولت اسرائیل را در بر می‌گیرد.
در یکی از اسناد، دو نفر از اعضای شورای امنیت ملی آمریکا به نامهای ریچاردسون و پیکارد به اسحاق رابین گفتند، تحویل جنگنده به اسرائیل مشروط به «اذعان اسرائیل به داشتن برنامه اتمی نظامی است».
وزیر خارجه وقت آمریکا نیز نوشته بود: «ما می‌خواهیم اسرائیل به روشنی بگوید برای چه هدفی برنامه اتمی نظامی دارد و چرا موشک‌های جریکو را تولید و مستقر کرده است در حالی که این امر با تعهدات پیشین خود اسرائیلی‌ها در تضاد است؟»
بر اساس این اسناد محرمانه، با وجود همه کوشش‌های ریجارد نیکسون، رهبران وقت اسرائیل دادن هر گونه تعهد در مورد برنامه اتمی یا موشک‌های قابل حمل کلاهک هسته‌ای را به «اعتراف» این کشور به داشتن توان هسته‌ای نظامی تعبیر کرده و از آن خودداری کردند.
در این سندهای دولتی آمده است مقامات وقت آمریکا «نگران» بودند که اسرائیل حتی حاضر به دادن تعهد بشود اما عملاً برنامه تولید بمب اتمی خود را دنبال کند.
هنری کیسینجر که قبل از انتصاب به پست وزارت خارجه، در سال ۱۹۶۹ مشاور امنیت ملی آمریکا بود، در سندی در نوزدهم ژوئیه آن سال، نوشته بود: «... اسرائیل به تازگی ۱۲ موشک زمین به زمین از فرانسه گرفته و خط تولید آن را نیز فراهم کرده است که در پایان سال ۱۹۷۰ تعداد آنها به ۲۴ تا ۳۰ فروند می‌رسید و ده فروند آن را به کلاهک هسته‌ای مجهز می‌کند...»
کیسینجر به نیکسون نوشته بود، در این وضعیت بعید نیست که شوروی هم عرب‌ها را به توانایی هسته‌ای نظامی مجهز کند و میزان دخالت آمریکا در خاورمیانه بیش از گذشته شود اما باید با گرفتن تعهد از اسرائیل برای ملحق شدن به پیمان ان.پی.تی، موجب تحریک حساسیت شوروی و ایجاد یک ماجرای بین‌المللی در این باره نشویم».
هنری کیسینجر این بخش از سند را این‌گونه به پایان برده است: «البته گرفتن تعهد از اسرائیل هم چندان فرقی نمی‌کند زیرا اسرائیل می‌تواند تولید مخفیانه کلاهک‌های هسته‌ای را ادامه دهد».
نیکسون و کیسنجر در نامهای به رییس وقت ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا به احتمال حمله شوروی به اسرائیل اشاره کردند.
در روز اول فوریه ۱۹۶۹ نیز نشستی با شرکت نیکسون، کیسینجر و نیز با حضور ویلیام راجرز وزیر وقت خارجه، مالوین لیراد وزیر دفاع وقت، ژنرال ارل ویلر رییس ستاد نیروهای مسلح، ریچارد هلمز رییس وقت سیا و دیگر بلندپایگان آمریکایی در خصوص واکنش احتمالی شوروی نسبت به توانایی هسته‌ای نظامی اسرائیل برگزار شد.
نیکسون در این نشست در کاخ سفید گفته بود: «باید برای اسرائیل روشن کرد که در صدد تحریک شوروی نباشد و مبادا به یکی از ناوهای شوروی مستقر در کشورهای عربی حمله کند زیرا اگر اسرائیل متعرض اول باشد، کار برای آمریکا جهت دخالت بعدی با هدف نجات اسرائیل، سخت خواهد بود».
وبسایت اسرائیلی «وای. نت» موعد زمانی انتشار این اسناد محرمانه را «جالب» دانسته و به طور تلویحی، آن را نوعی بیان مخالفت دولت کنونی آمریکا با مخالفت‌های دولت اسرائیل علیه توافق اتمی ایران و قدرت‌های جهانی دانسته است.
20/8/2015
