سیزدهم و چهاردهم ماه می در ایالات متحده ی آمریکا مذاکرات رئیس جمهور اوباما و نمایندگان شش پادشاهی عربی خلیج فارس یعنی اعضای شورای همکاری دول عربی خلیج فارس برگزار خواهد شد. هدف اصلی واشنگتن این است که پادشاهی های عربی را به امنیت آنها در مقابل معاهده ی هسته ای با ایران متقاعد نماید. آیا اوباما با وجود تقابل شدید ایران و پادشاهی های عربی به ویژه ی عربستان سعودی موفق می شود؟ ولادیمیر ساژین تحلیل گر سیاسی و شرق شناس در این زمینه نظراتی دارد: دسیسه ها حول این دیدار تا زمان آغاز آن به وجود آمد. در جلسه یا همان مذاکرات پیش رو که در کاخ سفید می نامند ، انتظار می رود که تنها دو رئیس دولت یعنی امیر قطر شیخ تمیم بن حمد آل ثانی و امیر کویت صباح احمد جابر صباح از شش رهبر دعوت شده حضور داشته باشند. سایر روسای عضو شورای همکاری دول عربی خلیج فارس تصمیم گرفته اند به آمریکا نرفته و به جای آن نمایندگان خود را بفرستند. در واقع نمایندگان عالی رتبه شان را اعزام می کنند.
اکثر تحلیل گران نبود پادشاه عربستان سلمان بن عبدالعزیز آل سعود را در این دیدار ، عکس العمل پادشاهی به نزدیکی واشنگتن و تهران می دانند که رقیب آشتی ناپذیر ریاض است.
ایران و استانداردهای دوگانه فرانسه
بنابراین اطلاع عربستان سعودی در خصوص لغو دیدار تایید شده ی پیشین که کمی قبل از اعلام کاخ سفید در دیدار دو جانبه ی اوباما و ال سعود بود ، در واشنگتن بدون اشتیاق پذیرفته شد.
ولادیمیر ساژین ادامه میدهد: وزیر امور خارجه ی عربستان سعودی با عجله بیان داشت که تصمیم پادشاهی نشان سرد شدن ارتباط یا هر گونه مشکلی بین سعودی ها و آمریکایی ها نیست و این تصمیم با هدف رنجاندن نبوده است. به گفته ی وزیر امور خارجه ی عربستان سعودی دلیل واقعی اینکه پادشاه به این جلسه نمی رود این است که در ارتباط با تلاش های حل وفصل صلح آمیز درگیری در یمن مشغول است.
خوب حرف های این دیپلمات را باور می کنیم. اگرچه بدون شک آمریکایی ها بر گفتگو با پادشاه ال سعود امیدوار بودند. برای آنکه باراک اوباما ماموریت دارد که پادشاه ال سعود ، همکاران و متحدینش را در امنیتشان در مقابل معاهده ی هسته ای با ایران متقاعد نماید ، روند مذاکرات در خصوص موضوعی که امید می رود به پایانی مثبت ختم گردد.
دوازدهم ماه می عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ی ایران بیان داشت ، انعقاد توافق همه جانبه مربوط به برنامه ی هسته ای ایران ممکن است تا تاریخ نهایی یعنی سی ام ماه ژوئن بدست آید. بنابراین دولت اوباما زمان کمی برای متقاعد کردن دوستان عربی خود دارد.
ساژین می گوید: بر کسی پوشیده نیست که پادشاهی های منطقه ی خلیج فارس با احتیاط و وسواس زیاد به سیاست منطقه ای تهران توجه می کنند. همانطور که در این روزها عبدالرحمان الرشید، تحلیل گر مشهور عربی و یکی از روسای شبکه ی تلویزیونی العربیه ، و فردی نزدیک به ریاض گفت، آنها بسیار نگرانند، برای اینکه توافق هسته ای نهایی با ایران ممکن است آخرین اختیار این کشور برای ادامه سیاست های توسعه طلبانه ی خود در منطقه باشد. به عقیده ی الرشید این سیاست ، کشورهای عربی موجود در خلیج را تهدید می کند.
صاحبنظر: تغییرات در رهبری عربستان پیامد بحران داخلی است
الرشید تاکید کرد که اگر رئیس جمهور اوباما قصد دارد شرکا را آرام کند باید برای شنیدن لیست طولانی از سوالات مرتبط به ایران آماده شود. بسیاری از درگیری ها بین ایران و کشورهای خلیج فارس ممکن است در خشکی و دریا اتفاق بیافتد. الرشید مطمئن است: اگر آمریکا تصمیم بگیرد که حضور نظامی خود را در منطقه کاهش دهد و یا مستقیما در خصوص بی طرفی آینده خود در درگیری عرب ها و ایرانی ها اعلام کنند، احتمال درگیری های مشابه تنها افزایش خواهد یافت.
شاید هنوز زود است که در خصوص کاهش حضور نظامی آمریکایی ها در خاور میانه و همچنین نگرانی پادشاهی ها درباره ی شکاف در ارتباطات فن آوری نظامی خود با آمریکا بگوییم. بیهوده نیست که یکی از اصلی ترین و مهم ترین استدلال های باراک اوباما در گفتگو با اعضای شورای همکاری دول عربی خلیج فارس ، قراردادهای آینده ی تسلیحاتی ، مسائل هماهنگی سیستم های ضد موشکی ، افزایش تعداد مانورهای نظامی برای تقابل با تروریسم و تهدیدات از دریا و هوا و همچنین مسائل مقاومت مشترک با جرائم اینترنتی است. در واقع رئیس جمهور اوباما سیزدهم و چهاردهم ماه می نشان می دهد که آمریکا قصد ندارد پادشاهی های عربی خلیج فارس را با ایران تنها بگذارد.
آیا رئیس جمهور اوباما موفق می شود که در موضع شورای همکاری دول عربی خلیج فارس در خصوص مسئله ی هسته ای ایران تاثیر بگذارد. در عین حال شکی نیست که در هر صورت مشکلات بین آمریکا و پادشاهی های عربی خلیج فارس و همچنین بین آنها و ایران برای مدت زمان طولانی در اوضاع امنیت در خلیج فارس موثر خواهد بود.
13/5/2015