ایالات متحده امریکا وعده داده که برای مبارزه با گروه افراطی «داعش» نیروهایی را اعزام کند. کاخ سفید آمادگی خود را برای انجام این ماموریت در افغانستان اخیرا به عبدالله عبدالله رییس کابینه دولت اطلاع داده است. نظر مسکو راجع به مشکل ظهور داعش در افغانستان چیست؟ پتر گانچاروف تحلیل گر مسایل افغانستان امروز به تفسیر این موضوع می پردازد. به اعتقاد وی، این الگوی جالبی است. هر بار زمانی که امریکا وعده کمک برای حل مشکل را می دهد، ضرورت برای دریافت کمک تضمین می شود، این ضمانت به اندازه همان بروز مشکل است. به همین خاطر بحث در حلقه کارشناسان افغانستان روی ظهور داعش در کشور به چشم می خورد. به گفته کِمپ بِل، در واشنتگن به این خطر کاملا توجه دارند که گروهک «داعش» وارد کابل شده و مبارزه با این خطر 100 درصد تضمین شده است. از طرف دیگر، مسکو نمی تواند نسبت به اخباری که جدیدا در رسانه های افغانستان منتشر شده و شایعات درباره «طرح جایگزینی طالبان» بی توجه باشد. ضمن اینکه جابجا شدن آنها فقط با داعش امکان پذیر است و قصد دارند خلافت خراسان را تشکیل دهند. به اعتقاد بیشتر کارشناسان افغان برای ساخت این خلافت دست های نیروهای امنیت پاکستان به اندازه امریکایی ها مشاهده می شود.
آیا واشنگتن خود را به طرح داعش در قلمروی افغانستان محدود می کند یا نگاهش به سمت آسیای مرکزی و ایران نیز هست؟ اگر پاسخ مثبت باشد، آنوقت افغانستان قلمروی ترانزیت را برای «ایدئولوژی پان اسلام» در منطقه آماده می کند. این موضوع اتفاقی نیست که برخی کارشناسان افغان به توافقات انجام گرفته توسط نمایندگان کنگره امریکا، بریتانیا و ترکیه و نیروهای امنیتی پاکستان برای استفاده از خاک افغانستان در جهت ترانزیت شبه نظامیان داعش به سوی آسیای مرکزی و ایران صحبت می کنند.
اما مساله اینجاست: آیا افغانستان می تواند ماموریت افتخاری اش را انجام دهد و امید کاخ سفید را به انتشار دعش از طریق افغانستان به سمت ایران و آسیای مرکزی محقق سازد و آیا می تواند پس از آن مسیر را برای ورود این گروه به سوی قفقاز شمالی هموار سازد؟
برای تحقق این افکار، کاخ سفید باید دست کم دو شرط داشته باشد. شرط اول این است که خود افغان ها ایدئولوژی داعش را بپذیرند و شرط دوم این که ایدئولوژی مذکور در ایران و آسیای مرکزی هم طرفدار داشته باشد.
همه چیز برای اجرای این برنامه فراهم نیست. بیشتر مردم افغان پیرو شاخه های مختلف اسلام هستند و با ایده های اسلام داعشی موافق نیستند. در آسیای مرکزی هم وضع به همین صورت است. عبدالهادی خالد کارشناس برجسته افغان و ژنرال سابق اینطور می گوید:
«افغان ها بیشتر پیرو فرقه حنفی و برخی هم جعفری هستند. داعشی ها جعفری ها را مشرک می دانند و حنفی را منحرف تلقی می کنند. این موضوع در آسیای مرکزی و به ویژه در ازبکستان هم مشاهده می شود که سابقا مرکز مذهب حنفی بود و امروز ازبک ها اکثر حنفی هستند. در پاکستان داعش بیشتر امکان عمل دارد. در آنجا مدارس زیادی هست که با داعشی ها همنوا هستند».
امروز در افغانستان گروه داعش فعال می شود و زیر پرچم «امارات خراسان» فعالیت می کنند. آنها جنبش «طالبان» را از مناطق جنوب و شرق عقب می رانند. این تاکتیک را در سوریه و عراق هم اجرا کرده بوند. انفجارها، قتل و کشتار و ربودن پیروان سایر ادیان، حمله به خانه مردم غیرنظامی و غیره از روش های این گروه است.
اما دولت جدید چکار می کند؟ سکوت؟ جاوید کوهستانی یکی از سیاست پردازان افغان می گوید آیا واقعا می خواهند پروژه داعش به جای طالبان را اجرا کنند؟ این موضوع امروز از مهمترین موضوعات افغانستان است.
16/3/2015