روزنامه واشینگتن‌پست در سرمقاله روز پنج‌شنبه خود دیدگاه‌های طیف گسترده‌ای از سیاستمداران آمریکایی درباره مذاکرات هسته‌ای با ایران را منتشر کرده است که رویکردی انتقادی به سیاست‌های دولت باراک اوباما در این زمینه دارند. طیف منتقدان سیاست‌های دولت اوباما در قبال ایران از چهره‌ای مانند هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه سابق ایالات متحده تا تیموتی ام.کین، سناتور دموکرات ایالت ویرجینیا را شامل می‌شود. واشینگتن‌پست در این سرمقاله تلاش کرده مجموعه انتقادات به مذاکرات هسته‌ای را صورت‌بندی کند و به این ترتیب به سه محور کلی دست یافته است. این روزنامه می‌نویسد: «اگرچه ما همواره از مذاکرات با ایران و همچنین از توافقنامه موقت ایالات متحده و متحدان آن با ایران حمایت کرده‌ایم، اما بسیاری از این نگرانی‌ها را ما هم داریم و معتقدیم قبل از آن که دنیا در برابر کار انجام شده قرار بگیرد، باید درباره آنها بحث بیشتری کرد.»
نخستین محور انتقادات که واشینگتن‌پست از آن نام می‌برد، پذیرش ایران هسته‌ای است که درباره آن می‌نویسد: «فرایند [مذاکرات] که با هدف از بین بردن توان بالقوه ایران برای تولید سلاح هسته‌ای آغاز شد، به طرحی برای مدارا با ایران و محدود کردن توان آن تغییر ماهیت داده است.»
محور دوم انتقادات به نقش ایران در تحولات منطقه ارتباط دارد که واشینگتن‌پست آن را به این ترتیب شرح می‌دهد: «دولت اوباما در طول مذاکرات از برخورد با اقدامات تهاجمی ایران که درصدد گسترش نفوذ خود در سراسر خاورمیانه است، سر باز زده و به نظر می‌رسد که آماده آن است تا به بهای اسرائیل و دیگر متحدان ایالات متحده، جایگاه ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای به رسمیت بشناسد.»
در نهایت نیز این روزنامه می‌نویسد: «دولت اوباما این پیام را می‌دهد که خواستار اجرای هر گونه توافقی با ایران است – توافقی که شامل تعلیق تحریم‌هایی می‌شود که اساسا کنگره آن را به تصویب رسانده است – بدون آن که نیازی به رای هیچ یک از مجالس [آمریکا] احساس کند. در حقیقت، توافقی که پیامدهای دیرپایی برای امنیت ملی ایالات متحده و مسئله منع تکثیر سلاح هسته‌ای دارد، توسط رئیس جمهوری تصویب می‌شود که کمتر از دو سال به پایان دوره ریاست جمهوری او باقی مانده است.»
«تغییر هدف» مذاکرات
واشینگتن‌پست سپس عنوان می‌کند که محور نخست این انتقادات را هنری کیسینجر به تازگی در جلسه‌ای با اعضای کمیته نیروهای مسلح سنا مطرح کرده است. به گفته آقای کیسینجر، مذاکرات هسته‌ای با ایران در آغاز مذاکراتی چندجانبه بود که اتحادیه اروپا و شش کشور شورای امنیت سازمان ملل متحد با هدف منع ایران از دستیابی به توانایی تولید سلاح هسته‌ای آن را پیش می‌بردند، اما «این مذاکرات اکنون عملا به مذاکراتی دوجانبه» میان ایالات متحده و ایران «درباره گستره توان هسته‌ای ایران تبدیل شده است و نه موجودیت آن».
آقای کیسنجر سپس هشدار داده است که اگر آمریکا با چنین رویکردی به توافق با ایران دست یابد، سایر کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، مصر و ترکیه هم ناگزیر خود را با ایران مقایسه می‌کنند و می‌خواهند از همان توانایی هسته‌ای برخوردار شوند.
ایران و آمریکا در ماه‌های اخیر نشست‌های دوجانبه متعددی در سطح وزرای خارجه دو کشور و معاونان آنها داشته‌اند که در ایران نیز با انتقاد برخی از اصول‌گرایان مواجه شده است. از سویی منتقدان داخلی حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز او را به عقب‌نشینی از آن‌چه حقوق هسته‌ای ایران می‌نامند، متهم کرده‌اند.
«عدم مقابله» با نفوذ ایران در منطقه
سرمقاله واشیگتن‌پست در ادامه می‌گوید که دولت باراک اوباما بر تمایز میان مذاکرات هسته‌ای و «مسئله حمایت ایران از تروریسم» تاکید کرده است. به نوشته این روزنامه، ایران تلاش می‌کند بر کشورهای عرب خاورمیانه تفوق یابد و همان‌طور هم که اعلام کرده هدفش حذف اسرائیل است، اما با این حال باراک اوباما در میانه مذاکرات به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی تضمین می‌دهد که دو کشور منافع مشترکی در منطقه دارند و از سویی کاخ سفید از هر گونه اقدامی که ایران آن را نشانه خصومت با خود بداند، احتراز می‌کند، از جمله حمایت از اقدام نظامی علیه حکومت بشار اسد در سوریه.
واشینگتن‌پست سپس از سناتور تیموتی کین نقل قول می‌کند که ایران در حال حاضر مشغول اقداماتی برای بی‌ثبات کردن حکومت کشورهای متحد آمریکا از بحرین گرفته تا مراکش است. به نوشته این روزنامه، برخلاف همه روسای جمهور پیشین آمریکا از سال ۱۹۷۹ به این سو که مخالف تسلط ایران بر منطقه بودند، به نظر می‌رسد آقای اوباما آماده آن است که برای ایران در عراق، سوریه، لبنان و کشورهای ورای آن، جایگاهی قائل شود، سیاستی که از جمله کشورهای متحد آمریکا زنگ خطر را برای اسرائیل، عربستان سعودی، اردن و ترکیه به صدا درآورده است.
به‌تازگی اما اشتون کارتر، نامزد وزارت دفاع ایالات متحده که از حمایت وسیع نمایندگان دموکرات و جمهوری‌خواه کنگره برخوردار است، ایران را هم‌ردیف گروه «حکومت اسلامی» «تهدیدی خطرناک» برای آمریکا دانسته است. به نوشته نشریه فارین پالیسی، آقای کارتر درباره برنامه هسته‌ای ایران معتقد به بهره‌گیری از ابزارهای نوین دیپلماسی، اقتصادی و نظامی به شکلی یکپارچه است و از سال ۲۰۰۸ میلادی همواره گفته است که اقدام نظامی باید به عنوان بخشی از استراتژی همه جانبه در نظر گرفته شود و نه به صورت یک گزینه مجزا.
نارضایتی کنگره
سرآخر آن که واشیگتن‌پست به اختلافات دولت اوباما با کنگره آمریکا اشاره می‌کند و می‌نویسد، اگرچه روسای جمهور سیاست‌های خارجی ایالات متحده را تعیین می‌کنند، اما تغییرات عمده در این میان ضرورتا باید از حمایت کنگره و کشور برخوردار شود و در غیر این صورت دوام ندارد. باراک اوباما پیش از این هشدار داده است که در شرایط کنونی که مذاکرات با ایران ادامه دارد، اگر کنگره آمریکا به تشدید تحریم‌های ایران رای دهد، آن را وتو خواهد کرد. رئیس جمهور آمریکا تاکید کرده است که در شرايط حساس کنونی تضعيف اقدامات ديپلماتيک برای حل مناقشه هسته ای ايران اشتباه است.
سرمقاله‌نویس واشینگتن‌پست در نهایت می‌گوید که اما این حرکت یکجانبه آقای اوباما حتی مهم‌ترین حامیان او در کنگره را ناراضی می‌سازد و این معنا را خواهد داشت که توافق با ایران می‌تواند در طول چند ماه از آغاز به کار رئیس جمهور بعدی آمریکا لغو بشود.
6/2/2015
