شهرام میرزائی

بعد از گذشت چند روز از استییضاح وزیر علوم فضای ملتهب سیاسی ایران کمی فروکش کرده است و این امکان مهیا میگردد که بهتر و دقیق تر به تحلیل وقایع و نیز گفته ها پرداخت.در این مدت کوتاه با خط دهی اطاق شور ریاست جمهوری، سعی و تلاش زیادی از سوی قلم بدستان و تحلیلگران طرفدار دولت برای بدست آوردن حداقل امتیاز از این شکست صورت گرفت که کارساز و کارآمد نبود ،تلاش بیهودەایی که در آن سعی میشد و می شود که عملی نشدن برنامەها و وعدەهای انتخاباتی در طول یک سال گذشته را به دوش نهادهای خارج از دولت بیندازد و در این میان چه بهانەایی بهتر از استیضاح وزیر علوم.

حسن روحانی بر خلاف دو رئیس جمهور قبلی کاملا حدود اختیارات واقعی خود را می داند ،او با آگاهی کامل پا به این عرصه گذاشته است و در کول بار خود، تجربه 16 سال ریاست جمهوری محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد را به همراه داردو به خوبی می داند که نباید دچار توهم شود و در نتیجه به این موضوع آگاه است که حدود اختیاراتش آنچیزی نیست که در قانون اساسی معیین گردیده،او پیش از آنکه سکان هدایت دولت را بدست گیرد متراژ واقعی گلیم ریاست جمهوری را حساب کرده بود.

حسن روحانی مرد معامله و توافق است و اگر گاه گداری ،توپ و تشری میزند تنها برا به رخ کشیدن پست ریاست جمهوری‌اش است ،والا او که فارغ‌ا لتحصیل و شاگرد نمونه مکتب هاشمی رفسانجانی است پس از آن همه تحصیل در محضر استاد،هیچگاه دم به تلەایی نخواهد داد که خاتمی و احمدی نژاد را به دام خود انداخت،که آخر کار هم با تحقیری وقیحانەایی به حاشیە رانده شود آنگونه که بر سر آن دو رئیس جمهور پیشین آمد.به همین خاطر در روز استیضاح به مجلس نرفت و در جلسه حاضر نشد،آنهم نه به این دلیل که مبارزەایی منفی را آغاز کند،بلکه آنگونه که خودش اعلام میکند تنها به این دلیل که: نتیجه استیضاح هرچه باشد ما آنرا قبول داریم چرا که توافق کردەایم در یک تعامل کامل با مجلس پیش برویم.

دوری از تنش با بدنه حاکم بر حکومت ایران و رعایت حداکثری چارچوب امنیتی شکل گرفته در طول هشت سال گذشته، دو اصل اساسی در برنامەی کاری آقای روحانی است و در راستای رعایت همین دو اصل است که هیچکدام از استانداران تعین شده از سوی دولت جدید خارج از خط فکری اصولگرایان نیستند.

نه قاطعانه ایستاد و نه قاطعانه دفاع کرد

یک هفته قبل از استیضاح وزیر علوم طرفداران دولت در موقعیت ها و نقاط مختلف با ایجاد هیاهویی رسانەایی و تبلیغاتی ،از جلسەی استیضاح به عنوان محلی برای دفاع از عملکرد دولت یاد میکردند و اعلام داشتند که رضا فرجی دانا میتواند با اقتدار تمام از عملکرد خود و نیز کارنامەی یک ساله دولت دفاع کند و آن جلسه را به میدانی برای کسب پیروزی برای دولت تبدیل کند.اما فرجی دانا در روز استیضاح در همان گام اول با پرستیژ و ظاهری شکست خورده در مجلس حاضر شد که این خود برای طرفداران دولت نشانەی خوبی نبود.

او سخنانش را با بیان وفاداری‌اش به اصل ولایت فقیه و برائت از جنبش سبز و انتقاد از شکل دهنده های آن جرایان آغاز کرد که این بار نشانگان بسیار بدتر بودند،تا اینکه سرانجام تیر خلاص را خود آقای وزیر بر پیشانی طرفداران دولت نهاد ،آنگاه که با درماندگی کامل اعلام کرد، حاضر است معاونین و پست های دیگر وزارتخانەاش را آنگونه که مجلس می پسندد تغییر دهد و برای اثبات خلوص نیتش حتی می تواند وکالت این امر را به رئیس مجلس تفویض کند. این بود پایان کار وزیری قاطع و و کیلی مناسب برای دفاع از دولت مطبوعش، که حتی میانجیگری و وساطت سرد و بی جان علی لاریجانی چیزی از ماجرا عوض نکرد و در نهایت فرجی دانا اسیضاح گردید. پهلوانی که در هجمەایی از تبلیغات ساخته شده بود، بی هیچ جملەایی ناکوت شد .

تنبهی پدرانە و دهن کجی‌ای کودکانه

 استیضاح کنندگان با چراغ سبز آیت الله خامنەایی وارد گود شدەاند و دولت را به مبارزەای با نتیجەایی از پیش تعیین شده فراخواندند،شاهد این مدعا نیز سخنان آیت الله صادق آملی لاریجانی است که در روز استیضاح طی جلسەایی،با کمال آرامش اعلام می کند که :جمع کردن جریان فتنه در کل کشور مهمترین وظیفەی قوە قضائیە است،او در ادامه سخنانش مستقیما به موضوعی مهم اشاره میکند و می گوید : گماردن و بکارگیری عوامل فتنه در نهادها و سازمان های دولتی غیرقابل دفاع و تحمل ناپذیر است.

این سخنان آنهم در روز استیضاح وزیر علوم روشن کننده بسیاری از مسائل داخلی حال و آیندەی سیاسی کشور است ،در واقع آنگونه که در قانون اساسی آمدە است.انتخاب و انتصاب رئیس قوە قضائیه بر عهدەی خود رهبر است و بی شک آیت الله خامنەایی معتمدترین و وفادارترین شخص را برای بر عهده گرفتن این پست حساس انتخاب میکند و چون این فرد از نزدیکان بیت رهبری نیز خواهد بود در اکثریت جلسات شور بیت حضور دارد و چنین شخصی نمی تواند بدون اذن یا فرمان مستقیم آیت الله خامنەایی چنین سخنانی را بیان نماید.

هنگامی که آیت الله آملی لاریجانی به مهمترین وظیفەی قوه قضائیه اشاره میکند ،بر اساس ساختار درون حکومتی ایران می توانیم به این نتیجه قاطع برسیم که این امر تعین تکلیفی است که مستقیما از سوی رهبر جمهوری اسلامی مقرر گردیده است و بر همین اساس هنگامی که آیت الله لاریجانی بکارگیری "عومل فتنه" را در ادارات و سازمان های دولتی تحمل ناپذیر و غیرقابل دفاع می خواند ، بی هیچ شبهەایی در حال بیان نظر و تصمیم رهبر است.

آیت الله علی خامنەایی در طول 25 سال حکمرانی بر ایران به خوبی نشان داده است که سیاستمدار زیرکی است.او در طول این مدت بجز در مواردی انگشت شمار اما بسیار حساس و حیاتی برای ادمەی حکومتش،به صورت مستقیم و علنی موضعگیری و حمایت داخلی خود را مشخص نکرده است و در اکثر موارد مقام و شخصیت های نزدیک به او موضع گیری هایش را بصوورت عێر مستقیم بیان کردەاند که نمونه استیضاح وزیر علوم می تواند مثال کاملی از این سیاست باشد. در واقع آیت الله خامنەایی با در پیش گرفتن این نوع سیاست در پی ساختن چهرەایی بی طرف از خود به عنوان یک رهبر بی طرف در مناقشات داخلی بوده و می باشد.

حسن روحانی با انتصاب محمد علی نجفی به عنوان سرپرست وزارت علوم (کە گرایشات اصلاح طلبی دارد) و نیز منصوب کردن رضا فرجی دانا به عنوان مشاور خود اعتراضش را به عملکرد مجلس و نهادهای دیگر حکومتی نشان داد ،در حالی که اینگونه اعتراض کردن‌ در عالم سیاست تنها یک نوع دهن کجی و شیطنت کودکانە است ،آنهم در برابر پدری که اقتدار خود را بر تمام ارکان و اعضای خانوادەش نهادینه کردە است

استیضاح فرجی دانا نقطه سر خط نیست

روزنامه کیهان در روز استیضاح رضا فرجی دانا در صفحه اصلی خود می نویسد:استیضاح وزیر پایان مسئولیت مجلس نیست چرا که آثار خیانت های یکسال گذشته در وزارت علوم صرفا با عزل عامل، زدوده نمی شود.

کیهان به عنوان تریبون اصلی آیت الله خامنەایی و مشخص کننده سیاست های کلی او با درج چنین مطلبی از آیندەایی بسیار آشفته خبر می هد،در واقع جمله ذکر شده در کیهان حاوی نکات بسیار مهمی است که هر کدام تحلیلی جداگانه می طلبد که در حوصله این مقاله نیست و من تنها به صورت مختصر به تعدادی از آن ها می پردازم

-استفاده از لفظ خیانت آنهم برای یک مسئول ارشد دولتی در حد وزیر بیانگر حساسیت کامل این مسئله و عدم محتمل بودن برگشت فضای امنیتی-اداری به قبل از رویدادهای انتخاباتی 88 است.

-کیهان با اشاره به حضور فعال –آثار خیانت- در ادارات و اقدام سریع برای پاکسازی ان آثار خبر از تشدید مناقشات و وجود نقشەهای آماده اما انجام نشده بر علیه دولت حسن روحانی می دهد.

-این جمله به تمام معنا یک نوع پیش بینی تلخ و زود هنگام از رد صلاحیت های گسترده در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی ایران است .

البته نحوه کنش کنشگران سیاسی در عالم واقعی آنچنان متنوع و متغیر است که می تواند انواع معادلات را به هم زده و صحنه بازی را به گونەایی دیگر ویرایش کند اما در فعل حاضر فضای حال و آیندەی ایران آچیزی را نشان میدهد که در سطور بالا آمده است.

31/08/2014