^{پدری که دخترش را کشته، روی شانه‌های قانون و جامعه ایستاده
پیداشدن جسد هایده حسن‌زاده در سد سردشت دوباره توجه‌ها را به نقش قانون و مجازات‌های سبک در «زن‌کشی برای حفظ آبرو» برگردانده است. این گزارش نگاهی‌ست به اخبار مرتبط با خشونت جنسیتی در هفته‌ای که گذشت.
پیداشدن جسد یک دختر نوجوان بعد از تخلیه آب سد سردشت و اقرار پدرش به قتل او به «جرم» نافرمانی و برای حفظ آبرو، مهم‌ترین خبر زن‌کشی هفته گذشته بود. این جسد را که دست‌ها و چشم‌ها و دهانش با چسب بسته شده و یک بلوک سیمانی به پاهایش وصل شده بود، شاید بتوان نمادی در نظر گرفت از آن‌چه مردسالاری با دختران و زنانی می‌کند که می‌خواهند برای بدن‌شان تصمیم بگیرند و به اختیار خودشان زندگی کنند:‌ گرفتن حق دیدن و سخن‌گفتن و اراده و بستن سنگین‌ترین وزن‌ها و هزینه‌ها به آن بدن، و پنهان‌کردن بدن بی‌جان‌شده برای این‌که هیچ‌کس خشونت رفته بر آن‌را نبیند.
چهارماه قبل از این‌که مسئولان محلی در بخش «ربط» سردشت شروع به تخلیه آب سد کنند و جسد هایده حسن‌زاده را در این وضعیت پیدا کنند، به آن‌ها گفته شده بود که این دختر فرار کرده و به به خارج از ایران رفته. پلیس به امید حسن‌‌زاده، پدر خانواده ظن برد و او در بازجویی اعتراف کرد که به این خاطر جان دخترش را گرفته: «دخترم به حرف‌های من توجه نمی‌کرد و تا دیروقت بیرون از خانه می‌ماند.» هایده حسن‌زاده اهل روستای جبرند بود. پلیس اعلام نکرده که آیا او پیش از این‌که به سد انداخته شود کشته شده یا در آب سد غرق شده است. اما برخی از شاهدان گفته‌اند که آثار خفگی را بر روی بدن او دیده‌اند.}

^{یک منبع مطلع در این‌ رابطه گفته که خانواده دیر برگشتن او به خانه را «بی‌آبرویی» می‌دانسته‌اند. «خبرگزاری زن» به نقل از نزدیکان هایده نوشته آن‌ها ادعا کرده‌اند که مدتی بوده که دیر به خانه می‌آمده است و روسری از سر برداشته که برای خانواده مایه ننگ بوده است.}

^{«ننگ» اما به دختر خانواده برنمی‌گردد. «ننگ» مفهومی‌ست که یک جمع علیه آن دختر می‌سازد.}

^{مجموعه «قاتلان»
تقریباً در تمام قتل‌هایی که برای حفظ آبروی مردان یا آبروی خانوادگی انجام می‌شود، اطرافیانی که جمع نظرها و رفتارهایشان مفهوم «آبرو» و «بی‌آبرویی» را شکل می‌دهد هم بدون این‌که احساس گناه یا مجازات قانونی متوجه آن‌ها باشد در آن قتل دخیل اند.
قتل هایده حسن‌زاده تنها یکی از این قتل‌ها و پدر او تنها یکی از آن مردهاست. هر ماه ده‌ها زن در ایران قربانی زن‌کشی می‌شوند. زن‌کشی به قتل‌ زنان به‌دست مردان نزدیک‌شان (غالباً شوهر و پدر) یا به فرمان مردان، برای حفظ حیثیت و «ناموس» گفته می‌شود. کشتن زن‌ها معمولاً با فشارِ گاه نامرئی‌شده اجتماعی انجام می‌شود. تحت این فشار یک یا چند نفر برای کشتن آن زن برنامه‌ریزی می‌کنند.}

^{این فشار اجتماعی هم به پدر اجازه کشتن می‌دهد و هم بعد از قتل کنار او می‌ایستد و از آن دفاع می‌کند، صرف نظر از این‌که قانون چه حکمی صادر کند.}

^{در ایران قانون هم که برای کشتن دختر مجازات سنگینی را متوجه پدر نمی‌کند، در این رویه همدست و مشوق قاتل است. مجازات قتل فرزند برای پدر صرفاً به چندسال زندان محدود می‌شود.}

^{اگر به گفته اطرافیان هایده، ادعای برداشتن حجاب هم درست باشد، شاهد دیگری‌ست بر این‌که چطور پافشاری صدر تا ذیل حکومت ایران بر عقب ننشستن از حجاب اجباری و تصویب قوانین ظالمانه و غیرانسانی علیه زنان به نام حجاب و عفاف، تا چه اندازه به خشونت خانگی و «ناموسی» علیه زنان و دختران ایران جرات بخشیده است.}

30/9/2023