روز نخست از دور جدید مذاکرات احیای برجام در وین پایان یافت. باقری کنی مذاکرهکننده ارشد ایران گفت: «تمام طرفها توافق کردند که تمرکز مذاکرات باید بر لغو تحریمها باشد». بهگفته انریکه مورا، رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام، در روز اول هیئت نمایندگی ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه شش دور قبلی ادامه دهد. این تصمیم با اصرار قبلی جمهوری اسلامی منافات دارد.
علی باقریکنی، مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی در مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در هتل کوبورگ وین شامگاه دوشنبه ۸ آذر / ۲۹ نوامبر پس از پایان روز نخست دور هفتم مذاکرات احیای برجام گفت به این مذاکرات «خوشبین» است.
باقری کنی همچنین گفت: «تمام طرفها توافق کردند که تمرکز مذاکرات باید بر لغو تحریمها باشد.»
او افزود: «باید به ایران ضمانت بدهند که هیچ تحریم جدیدی اعمال نمیشود.»
هیأتهای نمایندگی ایران، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا بعد از ظهر دوشنبه ۸ آذر / ۲۹ نوامبر پس از وقفهای پنج ماهه برای احیای برجام مذاکرات خود را از سر گرفتند، اما با توجه به اینکه تهران به مواضع سخت خود پایبند بوده و قدرتهای غربی نیز نسبت به آن هشدار دادهاند، دیپلماتها امید برای دستیابی به موفقیت در این مذاکرات را ضعیف میدانند. آنها میگویند زمان برای احیای مجدد توافق هستهای رو به اتمام است.
شش دور مذاکرات قبلی بین ماههای آوریل و ژوئن برگزار و با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران متوقف شد. دور جدید بهطور رسمی با نشست طرفهای باقیمانده در توافق، بدون آمریکا، کمی پس از ساعت ۱۴ دوشنبه به وقت گرینویچ آغاز شد.
انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام نیز پس از مذاکرات روز نخست اعلام کرد که گفتوگوها در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.
مورا با تأکید بر اینکه «تمام طرفها برای احیای برجام مصمم هستند»، افزود:
«فردا سهشنبه کارگروهی برای گفتوگو در مورد تحریمها آغاز به کار میکند و پس فردا (چهارشنبه) نیز کارگروه هستهای تشکیل میشود.»
او در مورد نشست احتمالی دیگری با حضور وزیران خارجه کشورهای شرکتکننده گفت چنین نشستی دستکم در آینده نزدیک انتظار نمیرود.
انریکه مورا همچنین گفت هیئت نمایندگی ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه شش دور قبلی ادامه دهد. این در حالی است که پیشتر مقامات جمهوری اسلامی گفته بودند مذاکرات جدید باید از نقطه صفر شروع شود اما در مقابل آمریکا تأکید کرده بود که مذاکرات باید از همان نقطه پایان دور ششم ادامه یابد.
رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام شرایط توافق هستهای را دشوار توصیف کرد و موضوع مهم را از سرگرفته شدن گفتوگوها دانست. او گفت هیأتهای نمایندگی میتوانند برای رایزنی به پایتختها تردد کنند و «دور هفتم تلفیقی از گفتوگوهای مستقیم در وین و رایزنی در پایتختهاست».
در همین حال، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین نیز در توییتی نوشت:
«نشست کمیسیون مشترک برجام تمام شد. شرکتکنندگان توافق کردند که گامهای فوری بیشتری طی هفتمین دور مذاکرات - که آغاز کاملاً موفقتآمیزی داشته است - اتخاذ کنند.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، اندکی پس از از سرگیری مذاکرات در بیانیهای گفت:
«ایالات متحده هنوز نمیتواند به درستی این واقعیت را درک کند که هیچ راهی برای بازگشت به توافق بدون لغو قابل راستیآزمایی و مؤثر همه تحریمها وجود ندارد.»
او افزود:
«بازگشت آمریکا به توافق هستهای بدون تضمین برای جلوگیری از تکرار تجربه تلخ گذشته بیمعنی خواهد بود. این فرصت پنجرهای نیست که بتواند برای همیشه باز بماند.»
مذاکرات احیای برجام در حالی از سر گرفته شد که تنش بین تهران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تشدید شده است.
از آنجایی که ایران غنیسازی اورانیوم خود را پیش برده است، آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید با بازرسان این سازمان در ایران بهشدت برخورد شده و مقامات جمهوری اسلامی این نهاد را از دسترسی به دوربینهای نظارتی در تأسیسات «تسا» در کرج منع کردهاند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به ایران رفت تا به توافقی با مقامات جمهوری اسلامی دست یابد اما این سفر بینتیجه ماند.
رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران و سرپرست تیم آمریکایی گفت:
«اگر ایران فکر میکند میتواند از این زمان برای ایجاد اهرمهای بیشتر استفاده کند و سپس بازگردد و بگوید که چیز بهتری میخواهد، [این رویکرد] کارساز نخواهد بود و ما و شرکای ما چنین چیزی را نخواهیم پذیرفت.»
مالی هشدار داد که واشنگتن آماده افزایش فشار بر تهران در صورت شکست مذاکرات است.
بهگزارش رویترز، دیپلماتها گفتهاند که واشنگتن پیشنهاد کرده است تا زمانی که یک توافق دائمی بهدست نیامده، بر سر یک توافق موقت با تهران مذاکره شود. چند مقام ایرانی به رویترز گفتند که ایران قصدی برای پذیرش یک توافق موقت ندارد.
اسرائیل، دشمن سرسخت ایران، که با توافق اولیه به دلیل محدود بودن دامنه و مدت زمان آن مخالفت داشت، گفته است که در صورت شکست مذاکرات، گزینههای نظامی روی میز خواهد بود.
30/11/2021