ده اکتبر روز جهانی مبارزه با اعدام است. در ایران از ابتدای سال میلادی ۲۰۱۷ تا کنون اعدام ۴۳۵ زندانی از جمله ۵ کودک توسط نهاد آمار سازمان حقوق بشر ایران به ثبت رسیده است ...
"ائتلاف جهانی برای مبارزه با مجازات اعدام" در سال ۲۰۰۲ روز دهم اکتبر (۱۸ مهر ماه) را روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام اعلام کرد. این ائتلاف از ۱۴۰ عضو از پنج قاره جهان تشکیل شده است که ۲۰ سازمان شورای راهبردی آن را تشکیل میدهند. این شورا وظیفه تعیین سیاستهای کلی و موضوعات هر ساله این ائتلاف را بر عهده دارد.
سازمان حقوق بشر ایران در گزارشی که به این مناسبت تهیه کرده نوشته است: از آنجا که در همه کشورهای جهان افراد تهی دست و به حاشیه رانده شده قربانیان اصلی اعدام را تشکیل میدهند، شورای راهبردی "ائتلاف جهانی برای مبارزه با مجازات اعدام" موضوع سال جاری را به "فقر و اعدام" اختصاص داده است. در ایران به دلیل عدم شفافیت نهادهای قضائی و دولتی در خصوص اعدامها تا کنون تحقیقات جامعی در خصوص رابطه فقر و اعدام صورت نگرفته است، ولی مواردی که در آمارهای سازمان حقوق بشر ایران دیده میشود این موضوع را تأیید میکند که بیشتر، افراد فقیر و تهی دست قربانیان مجازات اعدام را تشکیل میدهند.
این موضوع سه دلیل میتواند داشته باشد:
اول، بسیاری افراد به خاطر فقر به قاچاق مواد مخدر روی میاورند.
دوم، بسیاری از این افراد که از قشر فرودست جامعه میباشند و تحصیلات کمی نیز دارند به حقوق قانونی خود آگاه نیستند.
سوم، اکثر این افراد از حق داشتن وکیل انتخابی و سایر امکانات قانونی و غیر قانونی که در سیستم قضائی ایران به تمکن مالی زیاد نیاز دارد و میتواند منجر به نجات یک متهم از مرگ شود بی بهره هستند.
در واقع تنها ارتباطی که بین بسیاری از اعدامها در جهان میتوان یافت این است که قربانیان اکثر آنها از ضعیفترین اقشار جامعه تشکیل شدهاند. در بسیاری از کشورها از جمله هندوستان تحقیقاتی صورت گرفته که ثابت میکند اگر دو فرد یکی فقیر و دیگری ثروتمند جرم مشابهی را مرتکب شوند، امکان اینکه فرد فقیر به اعدام محکوم شود و فرد ثروتمند تنها به زندان محکوم شود و یا تبرئه شود بیشتر است. این موضوع نشان میدهد که مجازات اعدام نه تنها غیر انسانی است، بلکه از آنجا که به شدت جرم بستگی ندارد ناعادلانه نیز محسوب میشود.
نهاد آمار سازمان حقوق بشر ایران از ابتدای سال میلادی جاری تا کنون موفق به ثبت ۴۳۵ اعدام شده است که از این میان تنها ۸۳ اعدام توسط رسانههای رسمی اعلان شده است. ۲۱۹ اعدام از میان کل اعدامها را زندانیانی تشکیل میدادند که با جرائم مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند. در این مدت ۵ زندانی که هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال سن داشتند در زندانهای مختلف ایران اعدام شدند.
سازمان حقوق بشر ایران، در گزارش خود می نویسد:
امسال در حالی به استقبال ۱۰ اکتبر، "روز جهانی مبارزه در راه لغو اعدام" میرویم که بحث اصلاح مجازات اعدام برای جرائم مربوط به مواد مخدر به مراحل پایانی خود نزدیک شده و پس از تأیید نهایی در مجلس شورای اسلامی به شورای نگهبان ارسال شده تا در صورت تأیید به قانون تبدیل شود. پیش بینی شده طبق این طرح بیش از ۸۰ درصد از بیش از چهار هزار زندانی که در زندانهای ایران با اتهامات مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم شدهاند از مرگ نجات پیدا کنند. هم چنین انتظار میرود پس از تصویب این قانون میزان محکومیت زندانیان به اعدام برای جرائم مربوط به مواد مخدر کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد. با توجه به اینکه اعدام برای جرائم مربوط به مواد مخدر بین ۵۰ تا ۶۰ درصد اعدامها در ایران را تشکیل میدهند به نظر میرسد تصویب این طرح نقش پر رنگی در کاهش اعدامها خواهد داشت.
10/10/2017