^{واکنش‌ها در پی شلیک آمریکا به جنگنده سوری ادامه دارد؛ واشینگتن می‌گوید نمی‌خواهد تنش‌ها در سوریه شدت گیرد، اما به دفاع از منافع خود و نیروهای ائتلاف ادامه خواهد داد. روسیه، هشدار داده است، از این پس هر هواپیمایی در حریم عملیاتی خود را، بالقوه به‌عنوان هدف در نظر خواهد گرفت.}

^{ائتلاف به رهبری ایالات متحده، ۲۸ خرداد ماه در بیانیه‌ای اعلام کرد، یک جنگنده ارتش سوریه را پس از آن‌که به «نیروهای دمکراتیک سوریه» در اطراف شهر رقه حمله کرده بود، هدف قرار داده و سرنگون کرده‌است. ←​بیشتر بخوانید}

^{حمله به جنگنده سوری پس از آن صورت می‌گیرد که ایالات متحده در جنوب سوریه دست به حملاتی به نیروهای دولتی سوریه و شبه‌نظامیان حامی بشار اسد زده بود. در این مورد نیز واشینگتن گفته بود نیروهای اسد در حال نزدیک شدن به نیروهای ائتلاف بودند و پیش از انجام حملات به آن‌ها «هشدار» داده بود. در همان زمان روسیه واکنش نشان داده و خواستار توقف حملات به نیروهای حامی دولت دمشق شده بود.}

^{حمله به جنگنده سوری اما واکنش‌های شدیدتری را در پی داشته‌است. وزارت دفاع روسیه، ۲۹ خرداد ماه اعلام کرده است از این پس هر هواپیمای ائتلاف به رهبری آمریکا، در غرب رودخانه فرات در سوریه، یک هدف بالقوه خواهد بود.}

^{مسکو در عین حال گفته‌است، به استفاده از خط اضطراری ارتباطی میان روسیه و ایالات متحده، برای جلوگیری از برخوردهای احتمالی در سوریه، پایان می‌دهد.}

^{واشینگتن می‌گوید جنگنده سوری در مناطقی که شبه‌نظامیان مورد حمایت ائتلاف حضور داشته‌اند، بمب انداخته است و این شبه‌نظامیان مجبور به ترک محل شده‌اند. آمریکا در عین حال افزوده است که ارتش آن کشور توسط خط ویژه ارتباطی با روسیه تماس گرفته بود «تا جلوی تنش و آتش‌باری [جنگنده دولت سوریه] گرفته شود».}

^{شان اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید آمریکا، ۲۹ خرداد، گفته است «افزایش تنش‌ها میان طرف‌های مختلفی که در منطقه در حال انجام عملیات هستند، به هیچ‌کس کمکی نمی‌کند. ولی رژیم سوریه و رژیم‌های دیگر لازم است متوجه این موضوع شوند که ما حق دفاع از نیروهای متحد ائتلاف در نبرد علیه داعش را محفوظ می‌دانیم».}

^{کاخ سفید تاکید کرده است که ایالات متحده «برای دفاع از منافع خود از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد کرد».}

^{اما در عین حال رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده اظهار داشته، ارتش آن کشور تلاش می‌کند تا خط ارتباط اضطراری روسیه-آمریکا را حفظ کند. ژنرال جوزف دانفورد می‌گوید هنوز بین مرکز عملیاتی آمریکا در قطر و نیروهای روسی ِ داخل سوریه، ارتباط وجود دارد: «ما به اقدامات دیپلماتیک و نظامی در ساعت‌های آینده، برای بازگرداندن خط ارتباطی ادامه می‌دهیم».}

^{این نخستین بار از ماه مه سال ۱۹۹۹ به این سو است که نیروی هوایی ارتش آمریکا یک هواپیمای با سرنشین را سرنگون می‌کند.}

^{تازه‌ترین تحولات و تنش‌ها میان واشینگتن و مسکو پیرامون سوریه در حالی‌ست که ایران، روز یک‌شنبه دست به پرتاب موشک‌هایی به مناطقی تحت کنترل حکومت اسلامی در دیرالزور سوریه زده‌است. تهران می‌گوید این حملات در واکنش به حملات مرگبار تهران صورت گرفته که داعش مسئولیت آن را پذیرفته‌است. اما رسانه‌های بین‌المللی، برای نمونه خبرگزاری رویترز، می‌گویند پرتاب این موشک‌ها در جهت نمایش قدرت نظامی در منطقه‌ای که کنترل آن برای حکومت اسد و حامیانش اهمیت دارد، صورت گرفته‌است.}

^{روسیه و ایران از مهم‌ترین حامیان بشار اسد هستند و در نبردها علیه شورشیان مخالف حکومت مرکزی شرکت دارند. گروه موسوم به حکومت اسلامی نیز هدف حملات نیروهای اسد و حامیان آن قرار گرفته‌است. ایالات متحده خواستار کناره‌گیری اسد از قدرت است و از شماری از شورشیان مخالف او، در نبردها علیه گروه «حکومت اسلامی»، حمایت می‌کند.}

^20/6/2017

^{علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز یکشنبه ۲۸ خرداد در سخنانی هیئت حاکمه جدید ایالات متحده را «چاقوکشانی تازه‌کار و بی‌تجربه» خواند که «ملت ایران را نشناخته‌اند» و در برابر ایران «نمی‌فهمند چکار می‌کنند».}

^{در دیداری با خانواده‌های کشته‌شدگان در سوریه، رهبر ایران در لحنی کم‌سابقه به شدت به مقام‌های دولت جدید آمریکا تاخت و گفت که آمریکایی‌ها «قریب به چهل سال است که هیچ غلطی نتوانستند بکنند» و بعد از این هم نمی‌توانند.}

^{آقای خامنه‌ای که به طور معمول در سخنانش، از برچسب‌هایی چون «خبیث»، «سخیف»، «کریه» و صفاتی از این دست برای توصیف دشمنانش استفاده می‌کند، پیشتر هم در مواردی مقام‌های آمریکایی را با ادبیات و صفاتی دور از انتظار توصیف کرده بود، و از جمله زمانی وارن کریستفر، وزیر خارجه اسبق آمریکا، را «بدترکیب» خوانده بود.}

^{او در سال ۸۸، در اظهاراتی در واکنش به سفر هیلاری کلینتون، وزیر خارجه وقت آمریکا، به منطقه او را «دوره‌گردها» تشبیه کرد، و اخیراً نیز در توصیف دولتمردان سعودی از اصطلاح «احمق‌ها» استفاده کرد.}

^{با این حال لحن رهبر ایران در مورد هیئت حاکمه جدید آمریکا، حتی در مقایسه با سخنان پیشین او هم کم‌سابقه است. سخنانی که گرچه در ابتدا در پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر او منتشر شد، اما در متن کامل سخنان منتشر شده در این سایت بخش‌های تند این سخنان حذف شده است.}

^{او در این سخنرانی یادآور شد که انقلاب و نظام اسلامی «از اول با دشمنی‌های سخت مواجه بوده» و در ادامه در مورد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، گفت که «به این هارت و هورت‌های این بابایی که تازه آمده در آمریکا نگاه نکنید، اینها جدید نیست. اینها از اول بود، حالا زبان‌ها و لحن‌هایشان فرق می‌کند».}

^{آقای خامنه‌ای اضافه کرد که «از روز اول این هارت و هورت‌ها علیه جمهوری اسلامی بوده تا امروز. قریب چهل سال است هیچ غلطی نتوانستند بکنند. آین نهال را آن وقتی که یک ترکه نازک روی زمین بود نتوانستند بکنند، امروز تبدیل شده به یک درخت تناور؛ می‌توانند بکنند؟ غلط می‌کنند».}

^{ایالات متحده در سال‌های گذشته بارها در مورد رفتارهای ایران، به ویژه در زمینه «حمایت از تروریسم» و «بی‌ثبات‌سازی منطقه» هشدار داده است، گرچه از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا، تأکید بر عدم تحمل چنین رفتارهایی بیشتر شده است.}

^{چندی پیش مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، به ایران هشدار داده بود که در جدیت دونالد ترامپ تردید نکند و آن را محک نزد، و تأکید کرده بود که بهتر است ایران نگاهی به تقویم بیندازد و دریابد که رئیس‌جمهور جدیدی در کاخ سفید مستقر شده است.}

^{خود آقای ترامپ هم تأکید کرده بود ایران «متوجه نیست که رئیس‌جمهور اوباما تا چه حد با آنها مهربان بوده است؛ اما من این طور نیستم».}

^{دولت آقای ترامپ در حال حاضر در حال جمع‌بندی همه‌جانبه سیاست‌های خود درباره ایران است، اخیراً رکس تیلرسون وزیر خارجه آقای ترامپ، در نشستی در کنگره آمریکا یادآور شد که سیاست ایالات متحده پشتیبانی از عناصری در داخل ایران است که به تغییر مسالمت‌آمیز این حکومت منجر شود.}

^{اظهاراتی که خشم مقام‌های ایرانی را به دنبال داشت؛ وزارت خارجه ایران آن را «مداخله‌جویانه» توصیف کرد و محمدجواد ظریف وزیر خارجه، آن را «توهم‌آلود» خواند.}

^{این سخنان نیز مورد اشاره رهبر جمهوری اسلامی قرار گرفته و او گفته است که «می‌گویند می‌خواهیم نظام جمهوری اسلامی را تغییر دهیم. خب کی بوده که شما نخواستید این کار را بکنید؟ همیشه خواستید، همیشه سرتان به سنگ خورده، همیشه دماغ‌تان به خاک مالیده شده، بعد از این هم همین خواهد بود».}

^{او اضافه کرده: «اینها ملت ایران را نشناخته‌اند. اینهایی که تازه در آمریکا سر کار آمده‌اند، مثل این کسانی هستند که تازه وارد عالم چاقوکشی شدند. این چاقوکشان تازه‌کار، بی‌تجربه، که به هر جا می‌رسند یک نیش چاقویی می‌زنند. نمی‌فهمند چکار می‌کنند، تا وقتی توی دهان‌شان بخورد. وقتی تو دهان‌شان خورد آن وقت می‌فهمند که حساب چیست و کتاب چیست».}

^{آقای خامنه‌ای پس از آن تأکید کرده که «همه بدانند، هم دشمن بداند، هم دوستان با اخلاص بدانند، هم دوستانی که گاهی دلشان می‌لرزد بدانند، جمهوری اسلامی مستحکم ایستاده است و بدانید اینها نمی‌توانند به ما سیلی بزنند، ما به آنها سیلی خواهیم زد».}

^{در سال‌های اخیر، و تحت رهبری آیت‌الله خامنه‌ای، اصرار جمهوری اسلامی به پیگیری برخی سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی‌اش، از جمله برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای، زمینه‌ساز انزوای ایران در محافل بین‌المللی بوده است.}

^{در طول مذاکرات هسته‌ای، قدرت‌های جهانی بارها ابراز امیدواری کرده بودند که ایران بتواند با حل موضوع هسته‌ای نقشی مسئولانه و سازنده در مناسبات جهانی بر عهده گیرد.}

^{با این حال نقض حقوق بشر، پیگیری برنامه موشکی از سوی ایران و آنچه به عنوان نقش «بی‌ثبات کننده» جمهوری اسلامی در منطقه توصیف می‌شود، همچنان انتقاد آمریکا و متحدانش به‌ویژه در منطقه خاورمیانه را در پی داشته است، و بسته تحریمی جدید سنا علیه ایران هم ناظر به چنین رفتارهایی تهیه شده است.}

^{اما رهبر ایران اخیراً ابراز عقیده کرده که «مسائلی چون حقوق بشر، تروریسم، و ادعای ایجاد بی‌ثباتی در منطقه، بهانه‌های آمریکا علیه نظام اسلامی است» و اگر در مقابل دشمنان عقب‌نشینی شود، «مطالبه‌ای جدید مطرح می‌کنند» و این مطالبات متوقف نخواهد شد.}

^{در مقابل حسن روحانی اخیراً گفته است که رأی مردم در انتخابات رأی به «تعامل با دنیا» بود، و تصریح کرده که صلح با دشمن، شهامتی بیش از جنگ می‌خواهد.}

^19/6/2017

^{علی اکبر ولایتی مشاور رهبر ایران خبر داد که وزارت خارجه طرحی را درباره مقابله با بسته تحریمی سنا به هیئت نظارت بر برجام ارائه ‌می‌کند، و دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز «یکی از تاثیرگذارترین اقدامات» در این زمینه را تصویب قانون در مجلس دانست.}

^{علی اکبر ولایتی، مشاور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، روز یکشنبه ۲۸ خرداد، خبر داد که هفته گذشته جلسه هیئت نظارت بر برجام تشکیل و در این جلسه بنا شده که وزارت خارجه طرحی را برای مقابله با مصوبه سنای آمریکا درباره بسته تحریمی تازه علیه ایران ارائه کند.}

^{آقای ولایتی احتمال داد که جلسه بعدی هیئت نظارت بر برجام در روزهای آینده و پس از آماده شدن این طرح وزارت خارجه برگزار شود.}

^{این عضو هیئت نظارت بر برجام، روز پنج‌شنبه ۲۵ خرداد، نیز مصوبه سنای آمریکا را «برخلاف روح و جسم برجام» خوانده و اعلام کرده بود که این هئیت «پاسخ مناسبی» به این اقدامِ «خلاف برجام» خواهد داد.}

^{دو روز بعد اما حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در لندن و عضو سابق تیم مذاکره اتمی، در یادداشتی اعلام کرده بود که مغایر بودن مصوبه سنای آمریکا با توافق اتمی وین «نیاز به بررسی‌های دقیق کارشناسی دارد» و نباید «شتابزده» به آن واکنش نشان داد.}

^{در همان روز خبرگزاری دولتی ایرنا نیز به نقل از «یک مقام آگاه» ایرانی اعلام کرده بود که اتحادیه اروپا، روسیه و چین نیز این مصوبه را ناقض توافق اتمی وین نمی‌دانند.}

^{سنای آمریکا روز پنج‌شنبه ۲۵ خردادماه، با اکثریت قاطع آرا به طرح تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران موسوم به طرح «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» رأی داد.}

^{این طرح تحریم‌های الزام‌آوری را علیه هر فرد و نهاد مرتبط با برنامه موشک‌های بالیستیک ایران و همچنین طرف‌های تجاری با این برنامه اعمال می‌کند.}

^{این طرح که پس از تصویب در مجلس نمایندگان و امضای رئیس‌جمهور آمریکا به قانون تبدیل می‌شود، رأی مثبت ۹۸ سناتور آمریکایی را به دنبال داشت و تنها سناتور جمهوری‌خواه رند پال و سناتور مستقل برنی سندرز به آن رأی منفی دادند.}

^{کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران طرحی را برای مقابله با مصوبه سنا تصویب کرده که باید در صحن علنی مجلس به رأی گذاشته شود.}

^{در همین حال علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی، روز یکشنبه گفت که «یکی از تأثیرگذارترین اقدامات برای بسیج مجموعه ظرفیت‌های کشور در مسیر برخورد» با این مصوبه «اتخاذ سازوکارهای قانونی تکلیف‌آور است که در این راستا مجلس شورای اسلامی اقدامات لازم را انجام خواهد داد».}

^{آقای شمخانی دبیر و حسن روحانی رئیس هیئت نظارت براجرای برجام است.}

^{علی‌ لاریجانی رئیس مجلس، محمدجواد ظریف وزیر خارجه، حسین دهقان وزیر دفاع، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، سعید جلیلی نماینده رهبر جمهوری اسلامی در شورای عالی امنیت ملی، و علی‌اکبر ولایتی مشاور آیت‌الله علی خامنه‌ای، اعضای هیئت نظارت بر برجام هستند.}

^{محمدجواد ظریف نیز اقدام سنای آمریکا برای تدوین تحریم‌های جدید علیه ایران را «کوته‌نظری» خوانده و عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، نیز اعلام کرده که ایران اجرایی شدن تحریم‌های جدید آمریکا را در راستای نقض برجام ارزیابی می‌کند.}

^19/6/2017

^{شهروندان فرانسوی روز یک‌شنبه ۲۸ خرداد، در دومین، و آخرین مرحله از انتخابات پارلمانی آن کشور شرکت می‌کنند؛ انتظار می‌رود حزب تازه‌تاسیس رئیس‌جمهوری میانه‌روی فرانسه، صاحب اکثریت چشم‌گیری از کرسی‌ها شود.}

^{رای‌گیری برای انتخابات پارلمانی فرانسه از ساعت هشت صبح تا شـش عصر، و در برخی کلان‌شهرها، از جمله پاریس تا هشت شب ادامه دارد.}

^{نخستین مرحله از انتخابات «مجمع ملی» پارلمان فرانسه، ۲۱ خرداد ماه برگزار شد.}

^{عمده نامزدها در انتخابات پارلمانی فرانسه، به مرحله دوم می‌روند چرا که معمولا کم‌تر کسی از سد پنجاه درصد آرای تعیین‌شده در مرحله نخست، عبور می‌کند. انتخابات امسال، تنها یک ماه پس از پایان انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه، و پیروزی آقای مکرون در برابر رقیب تندروی خود، مارین لوپن، برگزار شده‌است.}

^{حزب تازه‌تاسیس «جمهوری به‌پیش!» از هواداران و هم‌فکران رئیس‌جمهوری فرانسه تشکیل شده‌است و در همان مرحله نخست پیش‌بینی شد که صاحب ۴۰۰ تا ۴۴۵ کرسی از مجموع ۵۷۷ کرسی خواهد شد.}

^{هم‌اکنون نظرسنجی‌ها از بخت «جمهوری به‌پیش!» برای کسب ۴۷۰ کرسی، یعنی در حدود هشتاد درصد کل کرسی‌های مجمع ملی خبر می‌دهند.}

^{امانوئل مـکرون، جوان‌ترین رئیس‌جمهوری فرانسه، در جریان یکی از کلیدی‌ترین انتخابات سال جاری در اروپا، به قدرت رسیده است. او فلسفه خوانده، و سپس وارد بانک‌داری و کارهای مالی شده‌است. آقای مکرون در سال ۲۰۱۴، در دوران نخست‌وزیر مانوئل والس، هدایت وزارت اقتصاد را در دست گرفت. از برنامه‌های رئیس‌جمهوری فرانسه، تسهیل در ساعات کاری کارگران پس از ۵۰ سالگی و دادن دست باز به شرکت‌ها برای تنظیم ساعات کاری، بیش از ۳۵ ساعت فعلی در هفته است. مکرون می‌گوید ده‌ها هزار فرصت شغلی جدید در بخش دولتی ایجاد می‌کند. او همچنین از هواداران سرسخت اتحادیه اروپا و اجرای توافق اقلیمی برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی به‌شمار می‌رود.}

^{برآوردهای فعلی حاکی‌ست پس از هواداران رئیس‌جمهوری فرانسه، بیشترین شمار کرسی‌ها به حزب دست راستی جمهوری‌خواهان می‌رسد و سوسیالیست‌ها هم با سقوط، در نهایت بیشتر از ۳۵ کرسی را به‌دست نخواهند آورد.}

^18/6/2017

^{سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که «کشته شدن یک صیاد بوشهری در تیراندازی گارد مرزبانی عربستان» در حال بررسی است و یک مقام وزارت کشور نیز گفت که حتی در صورت ورود قایق‌های ایرانی به آب‌های عربستان، نیروهای مرزبانی این کشور «مجاز به شلیک به آنها نبودند».}

^{به گزارش خبرگزاری ایسنا، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز شنبه ۲۷ خرداد، اعلام کرد که موضوع «کشته شدن یک صیاد بوشهری در تیراندازی گارد مرزی عربستان سعودی» توسط دستگاه‌های مسئول در حال بررسی است.}

^{آقای قاسمی گفت که پس از مشخص شدن نتایج این بررسی‌ها، وزارت خارجه این موضوع را «با جدیت» پیگیری خواهد کرد.}

^{ساعتی پیش از این خبر، مجید آقابابایی مدیرکل امور مرزی وزرات کشور، اعلام کرد که دو قایق ماهیگیری ایرانی بر اثر امواج دریا از مسیر خود خارج شده‌اند که مرزبانان عربستان سعودی به آنان شلیک کرده و یک صیاد بر اثر اصابت تیر به کمر کشته می‌شود.}

^{او تأکید کرد که این اقدام مرزبانان عربستان سعودی «مطابق با اصول انسانی نبوده و حتی با فرض ورود قایق‌های ایرانی به مرزهای عربستان بر اثر امواج دریا، آنها مجاز به شلیک به سوی قایق‌های ایرانی نبودند».}

^{این مقام وزارت کشور همچنین اعلام کرد که این وزارتخانه در حال پیگیری است تا مشخص شود، این قایق‌های ایرانی وارد آب‌های عربستان سعودی شده بودند، یا نه.}

^{او اضافه کرد: «از سرنوشت یکی از قایق‌ها اطلاعاتی در دست نیست که این موضوع در حال پیگیری است و با توجه به نداشتن سفارت در عربستان با مشکلاتی در این زمینه مواجه هستیم».}

^{برخی منابع خبری در ایران خبر داده بودند که شامگاه جمعه دو قایق ماهیگیری ایرانی با شلیک نیروهای گارد مرزی عربستان سعودی مواجه شده‌اند.}

^{بر اساس این گزارش‌ها یک صیاد بوشهری کشته شده و پسرش که دیگر سرنشین یکی از قایق‌ها بوده، زنده مانده و توانسته قایق و جسد پدرش را به اسکله صیادی «جفره» در بوشهر برساند.}

^{به نوشته این منابع خبری، از سرنوشت قایق دیگر اطلاعی در دست نیست و ممکن است سرنشینان آن توسط نیروهای مرزی عربستان دستگیر شده باشند.}

^{هر چند که ورود ماهیگیران ایرانی به آب‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس و دستگیر شدن آنان در سال‌های گذشته سابقه داشته، اما شلیک به ماهیگیران و کشته شدن آنان در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده است.}

^{از سوی دیگر این اتفاق در حالی رخ داده که ایران و عربستان به شدت تیره است و پس از سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی نیز درگیری‌های لفظی دو کشور افزایش یافته است.}

^{در این زمینه تعدادی از مقام‌های جمهوری اسلامی بدون ارائه مستندات و شواهد و تنها با اشاره به سخنان سابق وزیر دفاع عربستان سعودی این کشور را به دست داشتن در حمله به مجلس ایران و آرامگاه آیت‌الله خمینی متهم کرده‌اند.}

^{مقام‌های عربستان سعودی این اتهام‌ها را رد کرده‌اند.}

^{محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان، روز سه‌شنبه ۱۲ اردیبهشت، در گفت‌وگو با شبکه «ام‌بی‌سی» گفته بود که ایران در صدد تسلط بر کشورهای مسلمان است و به همین دلیل امکان مذاکره با تهران وجود ندارد.}

^{او تاکید کرده بود که ریاض منتظر آمدن جنگ به داخل عربستان نخواهد ماند و در مقابل برای کشاندن نبرد به ایران تلاش می‌کند.}

^18/6/2017

^{ایران روز جمعه در واکنش به تصویب بسته تحریمی جدید در سنای آمریکا، تهدید کرد که «اقدامات متقابل و متناسبی» برای «تأمین منافع ملی» در هیئت نظارت بر برجام اتخاذ خواهد شد.}

^{سنای آمریکا روز پنجشنبه طرحی جدید با عنوان «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» را به رأی گذاشت که تحریم‌هایی را به دلیل توسعه برنامه موشکی، حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر در ایران شامل می‌شود.}

^{این طرح که پس از تصویب در مجلس نمایندگان و امضای رئیس‌جمهور آمریکا به قانون تبدیل می‌شود، رأی مثبت ۹۸ سناتور آمریکایی را به دنبال داشت و تنها سناتور جمهوری‌خواه رند پال و سناتور مستقل برنی سندرز به آن رأی منفی دادند.}

^{در این زمینه سناتور سندرز گفته بود که به رغم حمایتش از تحریم‌های پیشین معتقد است که تحریم‌های جدید ممکن است توافق هسته‌ای با تهران را به خطر بیندازد، و به ویژه در زمانی که تنش میان ایران و عربستان تشدید شده، «خطری است که ارزش تجربه کردن ندارد».}

^{در ایران هم نمایندگان مجلس، و هم علی‌اکبر ولایتی مشاور بین‌الملل آیت‌الله خامنه‌ای و عضو هیئت نظارت بر برجام، مصوبه سنا را در تقابل با برجام خوانده و وعده داده‌اند که به آن پاسخ مناسب داده خواهد شد.}

^{اکنون نیز سخنگوی وزارت خارجه ایران مصوبه جدید را نشانگر «خصومت ذاتی آمریکا با جمهوری اسلامی» ارزیابی کرده و یادآور شده که «آمریکا بر اساس برجام که سندی بین‌المللی است، تعهداتی دارد که باید آنها را به طور کامل و با حسن نیت انجام دهد».}

^{او گفته است که در زمینه اجرای برجام، «مقررات داخلی کشورها ملاک عمل نیست و دولت‌ها نمی‌توانند با توسل به چنین مقرراتی از زیر بار تعهدات قانونی خود شانه خالی کنند».}

^{آقای قاسمی همچنین تصریح کرده که «ایران مفاد و متن این قانون و روند تصویب آن در مجلس نمایندگان و امضای احتمالی توسط رئیس‌جمهور آمریکا را با دقت زیر نظر و بررسی دارد و هیئت نظارت بر اجرای برجام اقدامات متقابل و متناسب را برای تأمین منافع ملی کشور با قاطعیت اتخاذ خواهد کرد».}

^{در این اظهارات به جزئیاتی در مورد آنچه اقدام «متقابل و متناسب ایران» در قبال تحریم‌ها خوانده شده، اشاره نشده است، اما ایران در یک سال اخیر دست کم دو بار برخی از شرکت‌های آمریکایی را در مقابله با تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، در فهرست تحریم خود قرار داده است.}

^{در سال‌های اخیر، اصرار جمهوری اسلامی به پیگیری برخی سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی‌اش، از جمله برنامه بحث‌برانگیز هسته‌ای، زمینه‌ساز انزوای ایران در محافل بین‌المللی بوده است.}

^{در طول مذاکرات هسته‌ای، قدرت‌های جهانی بارها ابراز امیدواری کرده بودند که ایران بتواند با حل موضوع هسته‌ای نقشی مسئولانه و سازنده در مناسبات جهانی بر عهده گیرد.}

^{با این حال نقض حقوق بشر، پیگیری برنامه موشکی از سوی ایران و آنچه به عنوان نقش «بی‌ثبات کننده» جمهوری اسلامی در منطقه توصیف می‌شود، همچنان انتقاد آمریکا و متحدانش به‌ویژه در منطقه خاورمیانه را در پی داشته است، و بسته تحریمی جدید سنا علیه ایران هم ناظر به چنین رفتارهایی تهیه شده است.}

^{اما رهبر ایران اخیراً ابراز عقیده کرده که «مسائلی چون حقوق بشر، تروریسم، و ادعای ایجاد بی‌ثباتی در منطقه، بهانه‌های آمریکا علیه نظام اسلامی است» و اگر در مقابل دشمنان عقب‌نشینی شود، «مطالبه‌ای جدید مطرح می‌کنند» و این مطالبات متوقف نخواهد شد.}

^17/6/2017

^{تعدادی از امامان جمعه ایران با تاکید بر اینکه گفته‌های رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر «آتش به اختیار» به معنای«هرج و مرج نیست»، اعلام کردند که «آتش به اختیار یعنی منتظر کسی و جایی نباشید».}

^{این امامان جمعه تأکید کردند که براساس سخنان آیت‌الله خامنه‌ای، اگر دستگاه‌های مسئول در حوزه‌های سیاسی و فرهنگی «وظایف خود را انجام ندهند»، هواداران رهبر ایران می‌توانند برای مبارزه با به گفته آنان «جنگ نرم» و «دشمنان» اقدام کنند.}

^{به گزارش خبرگزاری تسنیم، احمد علم الهدی امام جمعه مشهد در خطبه‌های روز ۲۶ خرداد، گفت که عبارت «آتش به اختیار» به معنای این نیست که «کسی خودسرانه عملی را انجام دهد».}

^{به گفته آقای علم الهدی، این عبارت به این معنا است که رهبر جمهوری اسلامی به گروه مشهور به «افسران جنگ نرم» اطمینان دارد و می‌داند آنها «صف دشمن را اشتباه نمی‌گیرند و با ایمان و عقیده در خط براندازی دشمن قدم برمی‌دارند».}

^{او تأکید کرد: «آتش به اختیار یعنی منتظر کسی و جایی نباشید. این آتش به اختیار تعیین تکلیف برای تمام دستگاه‌های مسئول اعم از اجرایی و قضایی است».}

^{آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۷ خرداد با استفاده از اصطلاح نظامی «آتش‌به‌اختیار» از «افسران جنگ نرم» خواسته بود تا هنگام بروز «اختلال و تعطیلی» در دستگاه‌های مرکزی فکری، فرهنگی و سیاسی کشور خود دست به کار شوند و تصمیم‌گیری و اقدام کنند.}

^{این سخنان آیت‌الله خامنه‌ای بازتاب زیادی داشت و برخی از تحلیل‌گران آن را به معنای مجوز رهبر جمهوری اسلامی به حامیانش برای برخورد بدون مجوز با مخالفان و برنامه‌های دولت حسن روحانی تعبیر کردند و پیامد آن را ایجاد «هرج و مرج» دانستند.}

^{از جمله محسن کدیور در یادداشتی در وب‌سایت خود نوشت: «آتش به اختیار موقعیتی است که ارتباطات نظامی در جنگ گسسته و رزمندگان پراکنده شده‌اند و فرماندهی کل هیچ امیدی به پیشبرد برنامه و نقشه‌هایش از طریق نظم سازمانی ندارد، لذا در تلاش برای بقا با اعلام موقعیت آتش به اختیار چشم امید به آتش کور و بی‌نظم افرادش بسته است».}

^{با این حال رسانه‌های نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی از جمله روزنامه جوان و خبرگزاری تسنیم اعلام کرده‌اند که سخنان آیت‌الله خامنه‌ای به معنای توصیه به اقدامات فکری و فرهنگی و «تلاش جدّى و همه‌جانبه براى غلبه دادن گفتمان انقلاب» بوده است.}

^{محمدباقر نوبخت،سخنگوی دولت روز سه‌شنبه ۲۳ خرداد، تذکر داده بود که «سوء استفاده سیاسی» از این سخنان رهبر جمهوری اسلامی برای حمله به دولت «ظلم بزرگ» به او خواهد بود.}

^{در همین حال اسدالله ایمانی، امام جمعه شیراز، گفت:« آتش به اختیار نه تضعیف نهادهای حکومتی و نه تضعیف دولت، بلکه کار کردن در آنجایی است که دیگران از کار کردن در آن طفره می‌روند».}

^{به گفته آقای ایمانی، سخنان آیت‌الله خامنه‌ای به این معنا بوده که وقتی دستگاه‌های فرهنگی و سیاسی، نتوانستند کار خودشان را انجام بدهند، «نباید دست روی دست گذاشت» بلکه باید «همه عکس‌العمل خودشان را داشته باشند».}

^{او اضافه کرد: «این معنایش هرج و مرج نیست، شناخت موضوع است ... وقتی وظیفه را تشخیص داد و موضوع را شناخت، حکم را اجرا بکند. وقتی دشمن را شناخت روی دشمن آتش بریزد نه اینکه آتشش را روی دوست بریزد».}

^{تعدادی از امامان جمعه نیز سخنان مشابهی را درباره این گفته‌های رهبر جمهوری اسلامی بیان کرده‌اند.}

^{از جمله عبدالعلی ابراهیمی امام جمعه موقت شهرری، گفت که سخنان رهبر جمهوری اسلامی به معنای«رخ دادن آشوب نیست» بلکه به معنای« امر به معروف و نهی از منکر» در مقابل «جنگ نرم» است.}

^{علی مطهری نایب رئیس مجلس، اما تعریف متفاوتی از سخنان رهبر جمهوری اسلامی ارائه کرده است.}

^{آقای مطهری ضمن دو طرفه خواندن «آتش به اختیار» گفته که این موضوع شامل مواردی چون «ممنوعیت اظهار نظر منقدان حکومت»، «بازداشت خبرنگاران و دانشجویان» و «بازداشت و حصر بدون حکم قضایی و برخلاف قانون اساسی» نیز می‌شود.}

^{نایب رئیس مجلس تاکید کرده که دانشجویان و مردم برای برخورد با این موضوعات نیز «آتش به اختیارند»، چون «مسئولان به وظیفه خود عمل نکرده‌اند».}

^17/6/2017

^{وزارت دفاع روسیه می‌گوید موشک‌اندازهای تازه‌ای که ارتش ایالات متحده در پایگاه تنف، جنوب‌شرق سوریه، مستقر کرده، ممکن است با هدف حمله به نیروهای ارتش سوریه به محل انتقال داده شده باشند.}

^{وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای که ۲۵ خرداد ماه منتشر کرده می‌گوید: «ایالات متحده دو موشک‌انداز از نوع 'های‌م‌ا‌ر‌س' را از اردن به محل حضور نیروهای ویژه آمریکا در پایگاه تنف انتقال داده‌است». به گفته این وزارت‌خانه تحول اخیر این گمان را به‌وجود می‌آورد که ادوات برای انجام حمله به نیروهای دولتی سوریه در محل قرار گرفته‌اند.}

^{موشک‌اندازهای 'های‌م‌ا‌ر‌س' با قابلیت کارگذاری شـش موشک، بر خودروهای ام‌تی‌وی سوار می‌شوند و به‌راحتی قابل انتقال هستند. استفاده از این موشک‌اندازها به سه خدمه نیاز دارد و برد موشک‌های آن حداکثر به ۲۳۰۰ کیلومتر می‌رسد.}

^{در بیانیه وزارت روسیه گفته شده «نقل‌وانتقال هرگونه سلاح خارجی داخل مرزهای سوریه… باید با اجازه دولت این کشور مستقل صورت گیرد».}

^{مسکو در ادامه با تاکید بر «حملات چندباره‌ی نیروهای ائتلاف به نیروهای دولتی سوریه که در حال نبرد علیه نفرات داعش در نزدیکی مرز اردن هستند» می‌گوید «تصور این موضوع که حملات مشابهی، این‌بار با استفاده از 'های‌م‌ا‌ر‌س' علیه کاروان‌های ارتش سوریه انجام خواهد شد، کار سختی نیست».}

^{نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده تا کنون در مواردی به واحدهایی از نیروهای دولتی سوریه و یا شبه‌نظامیان حامی بشار اسد، در نزدیکی تنف، حمله کرده‌است. در ۱۷ خرداد ماه این ائتلاف در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد جنگنده‌های آن مواضع یک واحد از نیروهای وابسته به دولت سوریه را، پس از آن‌که با وجود هشدارهای صادرشده در حال نزدیک‌شدن به پایگاه تنف بودند، هدف قرار داده‌اند.}

^{بیستم خرداد ماه وزارت خارجه روسیه گفت سرگئی لاوروف، وزیر خارجه، در گفت‌وگوی تلفنی با رکس تیلرسون، هم‌تای آمریکایی خود، خواستار آن شده تا نیروهای ایالات متحده دیگر به حامیان اسد در سویه حمله نکنند.}

^{خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه به نقل از شماری از شورشیان سوری گزارش داده بود که همز‌مان با گسترش منطقه تحت نفوذ نیروهای آمریکایی در جنوب شرقی سوریه، خطر رویارویی مستقیم بین این نیروها، و حامیان بشار اسد و شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران، «افزایش یافته است».}

^{همین خبرگزاری نیز پیش از انتشار بیانیه وزارت دفاع روسیه گزارش داده بود که نیروهای نظامی آمریکا در روزهای گذشته، برای نخستین بار سامانه‌های 'های‌م‌ا‌ر‌س' را به پایگاه تنف برده‌اند.}

^{مقام‌های ایالات متحده هنوز واکنشی به بیانیه وزارت دفاع روسیه نشان نداده‌اند. اما رویترز به نقل از «منابع امنیتی» گفته است یکی از اهداف حضور نیروهای ائتلاف بین‌المللی در تنف، جلوگیری از گشایش مسیر ارتباط زمینی بین عراق و سوریه از سوی شبه نظامیان مورد حمایت ایران در این دو کشور است.}

^16/6/2017

^{همزمان با گفته‌های نمایندگان مجلس ایران درباره تدوین «طرح مقابله» با مصوبه سنای آمریکا درباره بسته تحریمی تازه علیه جمهوری اسلامی، یک عضو هیئت نظارت بر برجام گفت که این هئیت «پاسخ مناسبی» به این اقدامِ «خلاف برجام» خواهد داد.}

^{علی‌اکبر ولایتی، مشاور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، نیز در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما، مصوبه سنای آمریکا را «برخلاف روح و جسم برجام» خواند.}

^{عضو هیئت نظارت بر برجام تاکید کرد که این هیئت «این مسئله را بررسی و پاسخ مناسبی به تحریم‌های آمریکا خواهد داد».}

^{آقای ولایتی نیز گفت که آمریکا قصد دارد با تصویب این تحریم‌ها بر «شکست‌های متوالی که در عراق و سوریه از جمهوری اسلامی خورده» است «سرپوش بگذارد».}

^{بر اساس گزارش‌ها، علی‌ لاریجانی، رئیس مجلس، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، حسین دهقان، وزیر دفاع، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، سعید جلیلی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در شورای عالی امنیت ملی و علی‌اکبر ولایتی، مشاور آیت‌الله علی خامنه‌ای، اعضای هیئت نظارت بر برجام هستند.}

^{حسن روحانی رئیس هیئت و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، دبیر این هیئت است.}

^{سنای آمریکا روز پنج‌شنبه، ۲۵ خردادماه، با اکثریت قاطع آرا به طرح تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران موسوم به طرح «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» رای داد.}

^{این طرح تحریم‌های الزام‌آوری را علیه هر فرد و نهاد مرتبط با برنامه موشک‌های بالیستیک ایران و همچنین طرف‌های تجاری با این برنامه اعمال می کند.}

^{پس از تایید سنا اکنون این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا برای رای‌گیری مطرح خواهد شد.}

^{در صورت تصویب مجلس نمایندگان، این طرح با امضای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، تبدیل به قانون خواهد شد.}

^{علی لاریجانی، رئیس مجلس، روز یک‌شنبه، ۲۱ خرداد، از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، خواسته بود که «طرح مقابله با مصوبه سنای آمریکا» درباره بسته تحریمی تازه علیه جمهوری اسلامی را هر چه سریع‌تر ارائه کند.}

^{در همین حال حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، خبر داد که پیش‌نویس این طرح تهیه شده و پس از تعطیلات مجلس، به صورت دو فوریت در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد.}

^{وی اعلام کرد که مرکز پژوهش‌های مجلس در تهیه این طرح از نظرات دولت استفاده کرده است.}

^{آقای نقوی حسینی طرح جدید تحریم‌های ایران را «در تعارض» با توافق اتمی وین دانسته و گفت که این طرح «قانون مادر برای تحریم‌هاست».}

^{وی تاکید کرد که این طرح در صورت تصویب نهایی، دست رئیس جمهور آمریکا را باز می‌گذارد تا با دستورات اجرایی تحریم های بیشتری علیه جمهوری اسلامی اعمال کند.}

^{محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، نیز اقدام سنای آمریکا برای تدوین تحریم‌های جدید علیه ایران را «کوته‌نظری» خوانده و عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، نیز اعلام کرده که ایران اجرایی شدن تحریم‌های جدید آمریکا را در راستای نقض برجام ارزیابی می‌کند.}

^16/6/2017

^{یوسف العتیبه، سفیر امارات در آمریکا روز سه شنبه ۲۳ خردادماه گفته است، کشورهای عربی که با قطر قطع رابطه کرده‌اند، برنامه‌ای برای اقدام نظامی علیه این کشور ندارند، ولی در صورتی که قطر سیاست‌های خود را تغییر ندهد فشارهای اقتصادی تشدید خواهد شد.}

^{به گزارش رویترز، سفیر امارات در آمریکا در گفت وگو با خبرنگاران اظهار داشت: اقداماتی که ما علیه قطر انجام می دهیم، مطلقا هیچ جنبه نظامی نخواهد داشت.}

^{وی اضافه کرده است: من تاکنون در چهار دیدار و گفت وگوی خود با ژنرال جیم متیس، وزیر دفاع آمریکا در هفته گذشته، اطمینان کامل دادم که اقداماتی که ما انجام می دهیم هیچ تاثیر بر عملیات پایگاه العدید و دیگر پایگاه‌های پشتیبانی آن در قطر نخواهد داشت.}

^{بیش از ۱۱ هزار نیروی نظامی آمریکا و ائتلاف همراه با یکصد فروند هواپیمای نظامی در پایگاه هوایی العدید قطر مستقر هستند.}

^{عربستان امارات متحده عربی و بحرین، سه عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه مصر مناسبات سیاسی و اقتصادی خود را با قطر به اتهام حمایت از بنیادگرایان قطع کردند. قطر متهم است که ازگروه‌های اسلامگرا در منطقه و ایران حمایت می‌کند.}

^{این کشورهای ضمن قطع روابط دیپلماتیک با قطر، مرزهای دریایی، هوایی و زمینی خود را روی این کشور بسته‌اند وتحریم‌های اقتصادی نیز علیه دوحه اعمال کرده اند.}

^{سفیر امارات در پاسخ به این پرسش که آیا اقدامات بیشتری علیه قطر اتخاذ خواهد شد؟،‌اظهارداشت: ما ۵۹شخصیت و ۱۲ نهاد و موسسه قطری را مورد تحریم قرار داده ایم که شامل مسدود کردن دارایی و بستن حساب‌های بانکی بود. درصورتی که تغییر سیاست روی ندهد و یا مذاکراتی در راستای تغییر رویکرد قطر صورت نگیرد، فشارهای اقتصادی تشدید خواهد شد.}

^{یوسف العتیبه اضافه کرده است که عربستان، امارات متحده عربی، بحرین و مصر هرکدام فهرست جداگانه‌ای از شروط خود را دارند و تلاش برای گنجاندن همه این شروط در یک فهرست واحد در حال انجام است.}

^{پیشتر شیخ خالد بن احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین، در این باره گفته بود که شرایط مطرح‌شده از سوی چهار کشوری که روابط خود با قطر را قطع کرده‌اند، برای حل بحران با قطر کاملا «شفاف» است: دوحه باید «به تعهدات قبلی خود بازگردد، تبلیغات رسانه‌ای خود را متوقف کند و از حمایت از ایران به عنوان دشمن شماره یک ما دست بردارد».}

^{این در حالی است که شیخ محمد بن عبدالرحمان آل‌ ثانی، وزیر خارجه قطر، نیز در واکنش به تحریم ها علیه دوحه گفته بود، «ما را منزوی کرده‌اند چون کشوری موفق و مرفه هستیم. ما سکویی برای صلح هستیم و نه تروریسم. این اختلاف، ثبات کل منطقه را به خطر انداخته است. ما تسلیم نخواهیم شد».}

^{دور تازه تنش‌ اخیر بین قطر و عربستان، امارات و بحرین پس از انتشار گزارشی ازسخنان منسوب به امیر قطر درخبرگزاری دولتی این کشور آغاز شد. قطر می گوید این اظهارات جعلی است و خبرگزاری دولتی این کشور هک شده بود.}

^14/6/2017