رئیس‌جمهوری آمریکا و نخست‌وزیر عراق در مورد لزوم کاهش تنش‌های ایجاد شده میان تهران و ریاض گفت‌وگو کرده و نگرانی‌های مشترک خود در مورد «اعدام شیخ نمر و نیز حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان» را ابراز کرده‌اند.

بنا بر گزارش‌ها از ایالات متحده، این گفت‌وگوی تلفنی، ۱۶ دی ماه میان باراک اوباما و حیدر عبادی صورت گرفته است. 

یک روز پیش از آن گزارش‌هایی از «تماس‌های مکرر» جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، با مقام‌های ایران و عربستان، برای کاهش تنش‌ها با هدف حفظ مذاکرات صلح سوریه منتشر شده بود.

در بیانیه‌ای که کاخ سفید ایالات متحده در مورد گفت‌وگوی تلفنی آقایان اوباما و عبادی منتشر کرده، آمده است «در مورد مسائل منطقه، رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر، نگرانی‌های مشترک خود را در مورد اعدام شیخ نمر باقر نمر (در عربستان)، و حملات به اماکن دیپلماتیک عربستان (در ایران)، ابراز کرده‌اند.»

کاخ سفید می‌افزاید «هر دو موافقند که لازم است همه طرف‌ها در منطقه خویشتن‌داری پیشه کرده، از سخنان یا رفتارهای تحریک‌آمیز پرهیز کنند و جلوی تنش‌های فرقه‌ای را بگیرند.»

ایران و آمریکا روابط دیپلماتیک ندارند. در عین حال حکومت ایران از متحدان عراق به شمار می‌رود و با دولت آن کشور نیز روابط نزدیکی دارد.

از سویی ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق، نیز در پی دیدار با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود در تهران، از آمادگی بغداد برای میانجی‌گری میان تهران و ریاض خبر داده است.

آقای جعفری، اعدام روحانی سرشناس شیعه در عربستان را محکوم کرده، در عین حال گفته است «عراق به عنوان کشوری در قلب خاور میانه برای رفع تنش‌ها خود را مسئول می‌داند».

وزیر خارجه عراق در دیدار با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، نیز ابراز امیدواری کرده است وزیران خارجه کشورهای عربی، در دیدار روز یک‌شنبه خود، در راستای «کاهش تنش‌ها و اختلافات تلاش کنند».

ریاض و گروهی از هم‌پیمانانش، طی روزهای گذشته و در پی حمله به سفارت‌خانه و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، روابط خود را با تهران قطع کرده یا کاهش داده‌اند. مقام‌های کشورهای غربی در مورد افزایش تنش‌ها میان ایران و عربستان و تاثیر آن بر بحران‌های خاورمیانه ابراز نگرانی کرده‌اند.

برخی از تحلیل‌گران معتقدند که بهبود روابط تهران و ریاض، برای ایالات متحده و هدف آن کشور برای حل بحران‌های منطقه اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل نیز واشینگتن در تلاش است تا جلوی افزایش تنش‌ها را بگیرد.

7/1/2016

به گزارش خبرگزاری‌های ایران، شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین به تهران سفر خواهد کرد؛ این سفر احتمالا در بهمن‌ماه انجام خواهد شد.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، می‌گوید آقای شی در راس هیئتی بلندپایه به تهران می‌رود. اما این خبرگزاری به نقل از یک مقام وزارت خارجه ایران، گفته است زمان دقیق این سفر هنوز مشخص نیست و در آینده اعلام خواهد شد.

از سوی دیگر خبرگزاری مهر زمان سفر را «سوم بهمن‌ماه» و به مدت «دو روز» عنوان کرده است.

بنا بر گزارش این خبرگزاری‌ها قرار است رئیسان جمهوری ایران و چین در مورد مسائل اقتصادی، راهبردی و نیز مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کنند.

پکن (بیجینگ) پیش از این نگرانی خود را از تنش‌ها در روابط ایران و عربستان اعلام کرده، طرف‌ها را به حفظ آرامش و حل اختلافات از طریق گفت‌وگو دعوت کرده بود.

چین، دومین اقتصاد گسترده جهان، به طور عمده‌ای به منابع انرژی در غرب آسیا نیازمند است. از سوی دیگر اقدامات کم‌تری در مقایسه با دیگر اعضای ثابت شورای امنیت، مانند روسیه، آمریکا یا فرانسه، در حل‌وفصل مسائل دیپلماتیک خاورمیانه انجام می‌دهد.

طی ماه‌های گذشته بازارهای چین با افت شاخص سهام روبه‌رو بودند. رکود نسبی اقتصاد چین، همراه با تنش‌های تازه از منطقه خاورمیانه و روابط ایران و عربستان تا آزمایش جدید هسته‌ای در کره شمالی شده است.

روز ۱۶ دی ماه سهام عمده بازهای جهانی، به پائین‌ترین سطح طی سه ماه گذشته رسید.

روابط ایران و چین طی یک دهه گذشته به طور محسوسی گسترش پیدا کرد با این همه تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی بر تهران برای محدود کردن برنامه اتمی‌اش بر این روابط تاثیر گذاشت. 

چین از جمله کشورهای طرف مذاکرا با ایران در گروه موسوم به ۵+۱ بود.

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، در اردیبهشت‌ماه سال گذشته سفری به شانگهای در چین داشت و در جریان شرکت در نشست «کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادسازی در آسیا» (سیکا) خواستار افزایش روابط اقتصادی، امنیتی و سیاسی کشورهای آسیایی شده بود.

7/1/2016

مدارکی که خبرگزاری آسوشیتدپرس در مورد زمانبندی کلی آمریکا برای آینده تحولات سیاسی و انتقال قدرت در سوریه دریافت کرده، نشان می‌دهد که بشار اسد «حداقل تا مارس ۲۰۱۷ از قدرت کناره گیری نخواهد کرد».

بنابراین دوران حکومت او حداقل چند ماه پس از پایان ریاست جمهوری باراک اوباما به سر خواهد رسید.

براساس این مدارک که در حقیقت یک جدول زمانی است و برای مقامات مسئول آمریکا در امور سوریه تهیه شده ، زمان کناره‌گیری بشار اسد و حلقه اصلی مقامات پیرامون او تاریخ نامشخصی در مارس ۲۰۱۷ قید شده است. این تاریخ در حقیقت پنج سال پس از اولین باری است که باراک اوباما خواهان کناره‌گیری اسد شد.

وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه گفت این زمانبندی «ارزیابی خامی» است که برای جان کری وزیر خارجه و سایر مقام‌های آمریکایی که در مورد بحران سوریه کار می‌کنند، تهیه شده است.

سخنگوی وزارت خارجه این ارزیابی را یک «تحلیل مقدماتی در سطح کارمندان وزارت خارجه» و «مواد خام قبل از تصمیم گیری» توصیف کرد که موضع رسمی وزارت خارجه و دولت آمریکا نیست. او در عین حال افزود «انعکاس دقیقی از طرح‌های جامعه بین‌المللی برای پیشبرد روند انتقال قدرت در سوریه نیست.»

خبرگزاری آسوشیتدپرس تاکید می کند که بسیاری از زمانبندی‌های قید شده در این ارزیابی با طرح مورد تایید سازمان ملل متحد برای روند انتقال قدرت در سوریه انطباق دارند و برخی از مقام‌های آمریکایی گفتند که این زمانبندی انعکاس دقیقی از پیش‌بینی و سیاست کلی دولت آمریکاست.

یک مقام آمریکایی که نام او ذکر نشده، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته حتی ممکن است برکناری بشار اسد از مارس ۲۰۱۷ نیز دیرتر اتفاق بیافتد.

طبق این زمانبندی پيش‌بينی می‌شود که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی سوریه در اوت ۲۰۱۷ برگزار شود که حدود ۱۹ ماه دیگر است. در آن فاصله یک نهاد انتقالی برکشور حکومت خواهد کرد.

برای رسیدن به مرحله اجرایی چنین تغییراتی در سوریه هنوز هم موانع جدی وجود دارد. یکی از مهمترین موانع رقابت شدید عربستان سعودی و ایران و حمایت هر یک از این دو قدرت منطقه‌ای از جناح‌های متخاصم در جنگ داخلی سوریه است. این دو کشور تحت فشارهای شدید جامعه بین‌المللی حاضر شدند در کنفرانس صلح سوریه شرکت کنند.

در روزهای اخیر اعدام یک روحانی شیعه توسط عربستان سعودی و حمله به سفارت آن کشور در تهران در واکنش به این اقدام، مناسبات دو کشور را بار دیگر به شدت تیره کرده است. هنوز مشخص نیست این بحران دیپلماتیک جدید روی مواضع دو کشور در جنگ داخلی سوریه چه تاثیری خواهد داشت.

حتی اگر تنش بین ایران و عربستان به سوریه کشیده نشود و حتی اگر مذاکرات گروه‌های اپوزیسیون با حکومت بشار اسد به نتیجه برسد، مهم‌ترین چالش برای زمانبندی مورد نظر آمریکا این است که تاکنون هیچ‌یک از طرف‌های ذینفع با جزییات آن و به خصوص بخش مربوط به تاريخ برکناری بشار اسد موافقت نکرده‌اند.

بشار اسد همواره با کناره‌گیری از قدرت مخالفت کرده است. در زمانبندی تنظیم شده توسط کارمندان وزارت خارجه آمریکا نحوه کناره‌گیری آقای اسد و یا آینده او پس از کناره‌گیری از قدرت مشخص نشده است.

روسیه و ایران که حامیان اصلی حکومت اسد هستند، تاکنون با تصمیم‌گیری قدرت‌های خارجی در مورد سرنوشت بشار اسد مخالفت کرده و تاکید می کنند که هرگونه تصمیمی در مورد آینده قدرت سياسی در سوریه به عهده مردم این کشور است. روسیه و ایران ممکن است با زمانبندی پیشنهادی آمریکا برای کناره‌گیری بشار اسد شش ماه قبل از برگزاری انتخابات مخالفت کنند.

علاوه بر این اپوزیسیون سوریه خواهان برکناری هر چه سریعتر بشار اسد است. از نظر گروه‌های مخالف رژیم سوریه و حامیان اصلی آنها مثل ترکیه، عربستان سعودی و قطر زمانبندی پیشنهادی آمریکا ممکن است «خیانت» و پشت کردن به اهداف آنها تلقی شود.

در ماه‌های اخیر تحت تاثیر قدرت گرفتن گروه موسوم به «حکومت اسلامی»، آمریکا و متحدان اروپایی آن از مواضع قبلی خود که تاکید بر کناره‌گیری سريع بشار اسد از قدرت بود عقب‌نشینی کرده و اولویت اصلی آنها شکست این گروه افراطی است.

7/1/2016

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گوید: «دومین شهر موشکی» نیروی هوا – فضای خود را رونمایی کرده است. به گفته سپاه، این پایگاه‌های موشکی در عمق ۵۰۰ متری زمین ساخته شده‌اند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، «دومین شهرموشکی» روز سه‌شنبه ۱۵دی با حضور علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی «رونمایی» شد.

این «شهر موشکی» تونلی است مشابه تونلی که سپاه در مهرماه گذشته خبر آن را منتشر و اعلام کرد که برای اولین بار اجازه تصویربرداری از آن داده می‌شود.

به گزارش تسنیم، در فیلم منتشر شده از بازدید علی لاریجانی از این پایگاه زیرزمینی موشک‌های مختلفی از جمله موشک بالستیک عماد با برد ۱۷۰۰ کیلومتر به عنوان جدید‌ترین موشک بالستیک ایران دیده می‌شود.

رونمایی از «پروژه موشکی جدید» سپاه پاسداران در زمانی صورت می‌گیرد که تنش در روابط ایران با کشورهای عربی منطقه بویژه عربستان سعودی پس از حمله به سفارت ریاض در تهران به اوج خود رسیده است.

امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه، در زمان اعلام خبر رونمایی اولین «شهر موشکی» در مهرماه، گفته بود که پایگاه‌های موشک‌های دوربرد ایران «در عمق ۵۰۰ متر زیر کوه‌های بلند» و «در همه استان‌ها و شهرهای» کشور «آماده مقابله با تهدیدهای دشمنان هستند».

آقای حاجی‌زاده افزوده بود: «این موشک‌ها در بردهای مختلف در همه پایگاه‌ها بر روی پرتابگر (لانچر) سوار، آماده پرتاب و دست‌ها بر روی ماشه است و فقط منتظر دستور فرمانده معظم کل قوا هستیم».

پس از او هم، حسن کریم‌پور، مشاور عالی قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران، از وجود «۱۴ دپوی زیرزمینی در عمق ۳۰ تا ۵۰۰ متری زیر زمین» در نقاط مختلف ایران برای نگهداری از سیستم‌های موشکی خبر داده و گفته بود که این پایگاه‌ها از دید دشمن در امان است و در صورت نیاز از آنها استفاده خواهد شد.

مشاور قاسم سلیمانی، در پنجم آذرماه، در توضیح کارکرد این دپوها گفته بود: «اگر از هر کشوری به سمت ایران یک موشک شلیک شود این مراکز به صورت اتوماتیک تمام مراکز مهم کشور حمله‌کننده را موشک‌باران می‌کند».

6/1/2016

_{با بالاگرفتن تنش‌ها میان ایران و عربستان سعودی، وزیر خارجه ایالات متحده «مکررا» با مقام‌های دو کشور تماس گرفته و آنها را به گفت‌وگو و کاهش تنش‌ها تشویق کرده است.}

_{وزارت خارجه ایالات متحده، ۱۵ دی ماه گفته است، جان کری، وزیر خارجه آن کشور، طی یک روز گذشته چندین بار با ولعیهد، وزیر خارجه عربستان و نیز وزیر خارجه ایران گفت‌وگو کرده است.}

_{قرار است آقای کری با دیگر مقام‌های منطقه نیز گفت‌وگوهایی داشته باشد.}

_{جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، به خبرنگاران گفته است «یکی از مسائل اصلی‌ای که جان کری در نظر دارد انجام دهد، کاهش تنش‌ها، بازگرداندن شکلی از آرامش، تشویق به گفت‌وگو و تعامل بین دو کشور است؛ اما در عین حال تاکید بر این موضوع که برخی مسائل مهم منطقه باقی مانده‌اند».}

_{به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، در صدر این مسائل زنده نگه داشتن مذاکرات وین، برای پایان دادن به بحران سوریه است.}

_{هر دو کشور ایران و عربستان سعودی در مذاکرات صلح سوریه نقش دارند و هر دو کشور هم دو موضع کاملا متفاوت؛ در حالی‌که تهران از حکومت اسد حمایت می‌کند، عربستان از جمله مخالفان سرسخت رئیس‌جمهوری سوریه است.}

_{تنش‌ها میان ریاض و تهران، در پی اعدام شیخ نمر باقر نمر، روحانی سرشناس شیعه در عربستان، و حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد بالا گرفته است.}

_{عربستان و گروهی از هم‌پیمانانش روابط خود را با ایران قطع کرده‌اند.}

_{البته مقام‌های سعودی گفته‌اند قطع روابط و تنش‌ها، بر مذاکرات در مورد سوریه و یمن تاثیری نخواهد گذاشت.}

_{با این همه تنش‌های تازه که بازتاب گسترده‌ای در مجامع و رسانه‌های جهانی داشته، بدبینی‌ها در مورد وضعیت سوریه و اوضاع منطقه خاورمیانه را افزایش داده است.}

_{جنگ داخلی سوریه با بیش از ۲۵۰ هزار قربانی و میلیون‌ها آواره و پناهجو همچنان در جریان است و مذاکرات و تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به آن هنوز فرجامی پیدا نکرده است.}

_{روابط ایران و عربستان، پیشتر نیز دستخوش تنش‌هایی شده که به قطع آن برای سال‌ها انجامیده است.}

_{حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران با محکومیت شورای امنیت سازمان ملل روبه‌رو شده است.}

_{گروهی از مقام‌های سیاسی و نظامی ایران، طی روزهای گذشته، از این حملات انتقاد کرده‌اند؛ در عین حال هشدارها و تهدیدهایی را نیز، در پی اعدام روحانی سرشناس شیعه در عربستان، متوجه ریاض کرده‌اند.}

_6/1/2016

_{^{محسن کاظمینی، فرمانده سپاه «محمد رسول‌الله» تهران می‌گوید حمله به سفارت عربستان در تهران «کاملا سازماندهی‌شده» و «کار بسیار غلط و اشتباهی» بود.}}

_{^{آقای کاظمینی ۱۴ دی ماه گفته است اقدام «زشت» صورت‌گرفته را «به هیچ روی نمی‌شود توجیه کرد».}}

_{^{او در عین حال افزوده است «اطمینان داریم که این کار توسط نیروهای مومن و حزب الهی صورت نگرفته و این اقدام کاملا سازماندهی شده بود.»}}

_{^{فرمانده سپاه تهران توضیح بیشتری در این مورد ارائه نکرده است و نگفته که کدام گروه یا گروه‌ها، کار «سازماندهی» حمله به سفارت عربستان را انجام داده‌اند.}}

_{^{محسن کاظمینی همچنین گفته‌های عادل جبیر، وزیر خارجه عربستان را در مورد «مقابله با ایران در منطقه» رد کرده و گفته است: «جمهوری اسلامی ایران رژیم آل سعود را در حد تهدید برای خودش نمی‌داند».}}

_{^{گفته‌های فرمانده تهران در حالی‌ا ست که برخی دیگر مقام‌ها از جمله رئیس‌جمهوری ایران ساعاتی پس از حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد، آن را محکوم کردند.}}

_{^{پیشتر حسین ساجدی‌نیا، رئیس پلیس تهران از «بازداشت» شماری از کسانی که «نیروهای خودسر حمله‌کننده» به سفارت‌خانه نامیده، خبر داده بود.}}

_{^{با این همه هویت این افراد هنوز مشخص نشده است.}}

_{^{این نخستین بار نیست که به سفارتخانه‌ای در ایران حمله می‌شود. روابط تهران و ریاض هم قبلا در مواردی برای سال‌ها قطع شده بود.}}

_{^{حمله و آتش‌زدن سفارت عربستان که در حاشیه اعتراضات جمهوری اسلامی به اعدام شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه در عربستان، صورت گرفت، بازتاب گسترده‌ای در سطح بین‌المللی داشته است.}}

_{^{عربستان سعودی و چند کشور هم‌پیمان آن روابط خود را با تهران قطع کرده‌اند. ریاض از ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز شکایت برد که در نهایت این شورا در ۱۴ دی ماه «با شدیدترین لحن» حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران را محکوم کرد.}}

_{^{آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، هنوز واکنشی به حمله به سفارت و کنسولگری عربستان نشان نداده‌است. او پیشتر گفته بود «دست انتقام الهی گریبان مقام‌های سعودی را خواهد گرفت».}}

_^5/1/2016

کاخ سفید اعلام کرد که پیشاپیش اعدام‌های گروهی روز شنبه، نگرانی خود را در مورد پیامدهای مخرب احتمالی این اقدام و به‌ویژه اعدام شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه با مقام‌های سعودی در میان گذاشته و هشدار داد که تنش میان ایران و عربستان شکاف فرقه‌ای در خاورمیانه را عمیق‌تر می‌کند.

جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، روز دوشنبه تأکید کرد که ایالات متحده «قطعاً ارتکاب به اعدام گروهی را در هر کشوری محکوم می‌کند»، و در عین حال هشدار داد که نزاع میان ایران و عربستان، تلاش برای حل سیاسی بحران سوریه را دشوارتر می‌کند.

آقای ارنست گفت که «نگرانی‌های آمریکا در مورد پیامدهای مخرب احتمالی اعدام، اعدام گروهی، و به‌ویژه اعدام روحانی شیعه نمر النمر مستقیماً با مقام‌های سعودی در میان گذاشته شده است».

سخنگوی کاخ سفید افزود که «این نگرانی‌ها پیشاپیش [اعدام‌ها] با مقام‌های سعودی مطرح شده، و متأسفانه آنچه ما در موردش ابراز نگرانی کردیم، به سرعت به پیامدهایی منجر شد، که از آن نگران بودیم».

او تأکید کرد که «ما همچنان در مورد نیاز به تنش‌زایی از شرایط توسط ایران و عربستان، نگرانیم و از همه طرف‌ها می‌خواهیم که از خود خویشتن‌داری نشان دهند و به تنشی که در منطقه احیا شده، دامن نزنند».

آقای ارنست همچنین در مورد سوریه گفت که این بسیار دشوار است که همه طرف‌ها را گرد یک میز بیاوریم، و وقتی ایران و عربستان آشکارا به یکدیگر چنگ و دندان نشان دهند، و آشکارا خصومت‌ورزی کنند، این کار دشوارتر خواهد شد».

او همچنین تأیید کرد که جان کری، وزیر خارجه با همتایان ایرانی و سعودی خود برای ابلاغ این پیام در تماس بوده است.

روز دوشنبه گزارش‌هایی از گفت‌وگوی تلفنی جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، با وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی منتشر شد، و خبرگزاری فرانسه نوشت که آقای کری در این تماس‌ها هر دو طرف را به خویشتن‌داری دعوت کرده است.

با این حال آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام رسمی ایالات متحده نوشت که آمریکا مایل نیست خود را میان ایران و عربستان قرار دهد، اما می‌خواهد از استمرار جنگ علیه داعش، تلاش‌های اخیر برای صلح در سوریه و توافق هسته‌ای ایران مطمئن شود.

نگرانی از حقوق بشر را «مرتباً» با عربستان مطرح کرده‌ایم

سخنگوی کاخ سفید در نشست مطبوعاتی خود همچنین گفت که آمریکا به طور مرتب نگرانی‌ها در مورد وضعیت حقوق بشر در عربستان را با مقام‌های سعودی در میان گذاشته است.

او یادآور شد که چنین نگرانی‌هایی از جمله در گفت‌وگوهای باراک اوباما، رئیس‌جمهور، با ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی، مطرح شده است.

ابراز نگرانی در مورد اعدام‌ها در عربستان سعودی، و پیامدهای نامطلوب تنش میان ایران و عربستان در منطقه پیشتر هم در سخنان مقام‌های آمریکایی بازتاب داشت.

اما یکشنبه شب یکی از صریح‌ترین مواضع را در این زمینه، هیلاری کلینتون، نامزد پیشتاز دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر زبان راند و گفت که «اگر عربستان تلاش می‌کند پیام قدرتمند خود را در مورد مقاومت در برابر مخالفت‌های داخلی، و رفتارهای تروریستی، اینگونه ارسال کند، این موضوع حتی بیش از پیش منطقه را ملتهب می‌کند، و من تصورم می‌کنم منجر به مخالفت‌های بیشتر خواهد شد».

خانم کلینتون تأکید کرد که فکر نمی‌کند حتی در کوتاه مدت یا میان‌مدت، این «تصمیم هوشمندانه‌ای» از سوی عربستان سعودی باشد و او علناً به انتقاد از این رویکرد خواهد پرداخت.

وزیر خارجه پیشین آمریکا، از جمله در پاسخ به این سؤال که اگر رئیس‌جمهور بود چگونه با شرایط کنونی در ارتباط اعدام‌ها در عربستان مواجه می‌شد، گفته است که «این موضوع به روشنی پرسش‌هایی جدی برانگیخته که باید آن را مستقیماً با دولت سعودی در میان بگذاریم».

5/1/2016

استفان دی میستورا، فرستاده سازمان ملل در امور سوریه، برای ارزیابی پیامدهای قطع روابط عربستان سعودی و ایران، راهی ریاض و تهران می‌شود.

تنش در روابط ایران و عربستان به طور گسترده به نگرانی در مورد تشدید التهاب در خاورمیانه دامن زده، و کشورهای مختلف در مورد تأثیرات احتمالی این تنش‌ها بر روند صلح سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند.

در این زمینه روز یک‌شنبه، ساعاتی پیش از اعلام قطع روابط ریاض با تهران، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در تماس تلفنی با وزیران خارجه ایران و عربستان، نگرانی اتحادیه اروپا از افزایش تنش‌ها در منطقه را با آنها در میان گذاشت.

خانم موگرینی هشدار داد که افزایش تنش میان ایران و عربستان می‌تواند به تخریب تلاش‌ها برای دستیابی به راه حل سیاسی برای بحران سوریه بیانجامد.

اکنون فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل، اعلام کرده که استفان دی‌میستورا با این امید که پیامدهای جانبی تنش میان دو کشور، بر روند صلح گروه‌های سوری اثرگذار نباشد، راهی ریاض و تهران می‌شود.

بر این اساس، آقای دی‌میستورا روز دوشنبه راهی ریاض شده، و اواخر این هفته نیز به تهران سفر خواهد کرد.

شورای امنیت سازمان ملل متحد، اواخر آذرماه به اتفاق آرا قطعنامه روند صلح سوریه را تصویب کرد که خواستار تشکیل «دولتی قانونی، فراگیر و غیر فرقه‌ای» در شش ماه آینده و برگزاری «انتخاباتی آزاد و عادلانه بر اساس قانون اساسی جدید در ۱۸ ماه آینده» شده‌است.

سازمان ملل در تلاش است تا گفت‌وگوهای صلح میان گروه‌های سوری ۲۵ ژانویه در ژنو برگزار شود، و دولت بشار اسد نیز از حضور در این گفت‌وگوها استقبال کرده است.

در این میان روز دوشنبه گزارش‌هایی از گفت‌وگوی تلفنی جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، با وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی منتشر شد، و خبرگزاری فرانسه نوشت که آقای کری در این تماس‌ها هر دو طرف را به خویشتن‌داری دعوت کرده است.

ایالات متحده در روزهای گذشته هم از اعدام‌ها در عربستان و پیامد‌های تنش‌زای آن ابراز نگرانی کرده و هم حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران را به شدت محکوم کرده است.

در این میان خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام آگاه از تماس‌های تلفنی آقای کری با همتایان ایرانی و سعودی‌اش، نوشت که آمریکا هر دو طرف را به آرامش و تنش‌زدایی فراخوانده و گفته‌است که شرایط کنونی نیازمند کاهش تنش‌هاست.

خبرگزاری آسوشیتدپرس هم به نقل از یک مقام رسمی ایالات متحده نوشته است که آمریکا مایل نیست خود را میان ایران و عربستان قرار دهد، اما می‌خواهد از استمرار جنگ علیه داعش، تلاش‌های اخیر برای صلح در سوریه و توافق هسته‌ای ایران مطمئن شود.

در خبری دیگر روسیه برای میانجی‌گری میان تهران و ریاض اعلام آمادگی کرده، و یک مقام وزارت خارجه روسیه به خبرگزاری ایتارتاس گفته است که مسکو حاضر است در این راستا میزبان وزیران خارجه ایران و عربستان باشد.

مسکو در بیانیه‌ای حمله به سفارت عربستان در تهران را محکوم کرده اما از عربستان و کشورهای خلیج فارس خواسته است که از خود خویشتن‌داری نشان دهند.

مسکو همچنین به تهران و ریاض توصیه کرده راه گفت‌وگو را در پیش گیرند و در عین حال پیشنهاد کرده شورای امنیت نیز برای تضمین ثبات در منطقه خلیج فارس وارد عمل شود.

5/1/2015

^{در حالی که عربستان اعلام کرده است به دلیل حمله به سفارتش در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد از ایران به شورای امنیت سازمان ملل شکایت کرده، سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید جمهوری اسلامی به تعهدات بین‌المللی‌اش عمل کرده است.}

^{عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان در نشست خبری عصر یکشنبه ۱۳ دی در وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که ریاض در پی حمله روز شنبه عده‌ای در تهران به سفارت عربستان و کنسولگری این کشور در مشهد، به شورای امنیت سازمان ملل شکایت کرده است.}

^{او همچنین از قطع روابط دپیلماتیک با تهران خبر داد و گفت که به کارکنان سفارت ایران در ریاض نیز ۴۸ ساعت مهلت داده شده تا عربستان را ترک کنند.}

^{آقای جبیر که سخنانش روز دوشنبه ۱۴ دی در سایت وزارت امور خارجه عربستان منتشر شده است، حمله به سفارت کشورش در تهران را نقض آشکار کنوانسیون‌های بین المللی خواند و گفت: «عربستان به‌ دلیل حمله به سفارت این کشور در تهران از ایران به شورای امنیت شکایت کرده و خواستار تضمین حفظ امنیت و سلامت اماکن و کارکنان دپیلماتیک‌اش در تهران شده و همچنین موضوع را به شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه عرب، سازمان همکاری‌های اسلامی نیز اطلاع داده است».}

^{اسامه نقالی، رییس روابط عمومی وزارت خارجه عربستان نیز در نشست خبری خود با شرح جزئیاتی درباره حوادث روز شنبه در ارتباط با سفارت این کشور، مقام‌های ایران را متهم کرد که برغم درخواست‌های کمک سفارت از صبح شنبه تا بامداد یکشنبه اقدامی نکردند.}

^{او گفت: «ساعتی پس از اعلام خبر اعدام شیخ نمر، کارکنان سفارت این کشور در تهران صبح شنبه چند بار در تماس‌های تلفنی تهدید به مرگ شدند، بعد از آن در ساعت ۲.۲۰ بعد از ظهر عده‌ای شروع به تجمع در مقابل سفارت کردند که کاردار ناچار شد فورا وزارت خارجه ایران را مطلع کند و خواهان حفاظت از سفارت شود اما تا ساعت ۹.۳۰ شنبه شب هیچ اقدامی نشد و در آن زمان جمعیت دیگری جلوی سفارت تجمع کرده و در ساعت حدود ۲.۰۰ بامداد، شروع به پرتاب سنگ و مواد آتش زا به ساختمان سفارت کردند و سپس وارد آن شدند».}

^{از سوی دیگر حسینعلی امیری، سخنگوی وزارت کشور ایران، گفته است که پیش از حمله به سفارت عربستان در تهران، وزیر کشور به معاونت امنیتی این وزارتخانه و نیروی انتظامی «برای جلوگیری از حرکاتی که بر اثر جریحه‌دار شدن احساسات ممکن است ایجاد شود دستورات لازم را داده بود».}

^{به گزارش روز ذوشنبه خبرگزاری ایسنا، آقای امیری به رادیو دولتی ایران گفت که عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران دستور داده‌ است «آمران، عاملان، مباشران و کسانی که در کنترل این قضیه قصور و کوتاهی کرده‌اند،» شناسایی شوند.}

^{حسن روحانی، رییس جمهوری ایران روز یکشنبه ضمن محکوم کردن اعدام شیخ نمر، حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان را «توهین به نظام» دانسته و به وزیر کشور دستور داد بوده تا با همکاری وزارت اطلاعات و قوه قضائیه عاملان این حملات را شناسایی و دستگیر کند.}

^{حسینعلی امیری، سخنگوی وزارت کشور، روز دوشنبه در پاسخ به این سوال که به نظراو چقدر ماموران امنیتی در کنترل حوادث رخ داده در شنبه شب موفق بودند؟ گفت: «همان طور که گفتم ما از قبل هشدار داده‌ بودیم و در جریان این حوادث روند به نحوی پیش رفت که عده‌ای نتوانستند احساسات خود را کنترل کنند و باعث ایجاد خسارت شدند».}

^{او در عین حال افزود: «در حال بررسی عملکرد نیروهای امنیتی در مدیریت و کنترل این اتفاقات هستیم».}

^{در همین حال، خبرگزاری ایسنا بنقل از حسین نوش آبادی،سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گزارش داده که آقای نوش آبادی در نشست خبری روز دوشنبه ۱۴ دی درباره حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان گفته است «خودِ تجمع قانونی بوده، اما تعرض به سفارت و کنسولگری‌ها غیرقانونی است.»}

^{در همین زمینه به گزارش خبرگزاری ایرنا، حسین جابر انصاری سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم روز دوشنبه ۱۴ دی، در واکنش به اقدام عربستان در قطع روابط دو کشور، این گونه پاسخ داد که «اتفاق درباره سفارت و نمایندگی ها، اولین اتفاق در دنیا نیست، آنچه مهم است دولت میزبان به تعهدات قانونی خود عمل کند و جمهوری اسلامی ایران به وظایف خود در این زمینه برای کنترل امواج احساسات گسترده مردمی اقدام کرده و متعهد به حفظ امنیت اماکن دیپلماتیک و دیپلمات‌ها بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی است».}

^{سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره خارج کردن دپیلمات‌های ایرانی پس از مهلت ۴۸ ساعته عربستان گفته است که در حال انجام «ترتیبات انتقال محترمانه دیپلمات‌های ما از عربستان هستیم.»}

^{او همزمان تاکید کرده که «اقدام دولت عربستان هم هنگامی اتفاق افتاده که همه امور تحت کنترل بوده و هیچگونه تهدیدی متوجه دیپلمات‌های سعودی نبوده است و دولت عربستان بیشتر به دنبال بهانه جویی است».}

^{در ادامه واکنش‌ها به اقدام عربستان در قطع روابطش با تهران، خبرگزاری ایرنا همچنین سخنان اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جهموری ایران، را در روز دوشنبه انتشار داده که به نوشته این خبرگزاری، «به سران سعودی نصیحت کرد تا دست از خرابکاری بردارند و گفت: این شما هستید که از قطع رابطه با ایران ضرر می‌کنید، ایران کشور بزرگی است و با بزرگ باید با بزرگی رفتار کرد».}

^{در همین حال، به گزارش خبرگزاری ایرنا، سعید منتظر المهدی سخنگوی نیروی انتظامی روز دوشنبه از بازداشت ۵۰ نفر از «لیدرهای معترضان به سفارت عربستان در سرصحنه و تحویل آن‌ها به مراجع قضایی و همچنین صدمه زدن به تعدادی از ماموران انتظامی توسط این افراد» خبر داده است.}

^4/1/2016

حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه ایران شامگاه یکشنبه ۱۳ دی ماه، در واکنش به اقدام عربستان سعودی برای قطع روابط دیپلماتیک با ایران گفته است که ریاض نمی‌تواند با قطع روابط با تهران بر «خطای اعدام» شیخ نمر، روحانی سر‌شناس شیعه سرپوش بگذارد.

عادل جبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، روز یکشنبه با اعلام خبر خروج دیپلمات‌های این کشور از ایران، از قطع روابط ریاض با تهران خبر داد و گفت که دیپلمات‌های ایرانی نیز  ۴۸ ساعت وقت دارند که خاک عربستان را ترک کنند.

این اقدام به دنبال حمله به سفارت و کنسولگری عربستاندر تهران و مشهد در روز شنبه صورت گرفت.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، عادل جبیر تأکید کرد که «تاریخ ایران پر است از دشمنی و مداخله منفی در مسائل عرب است، و (چنین رویکردی) همواره با ویرانی همراه بوده است».

وزیر امور خارجه عربستان حمله به سفارت این کشور را نقض قوانین بین‌المللی دانسته است.

حسین امیرعبداللهیان در واکنش به اظهارات عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان درباره قطع روابط دیپلماتیک ریاض با تهران، به خبرگزاری فارس گفته است: «ریاض با اعلام تصمیم به قطع رابطه با تهران نمی‌تواند بر خطای بزرگ اعدام رجلی دینی سرپوش گذارد».

معاون وزیر خارجه ایران در خصوص اظهارات عادل الجبیر درباره حمله به سفارت و کنسولگری عربستان نیز تصریح کرده است که عربستان پیش از این نیز با خطای راهبردی و اتخاذ رویکردهای شتابزده و نسنجیده ناامنی‌ها در منطقه را تشدید کرد، باعث رشد تروریسم و افراط‌گرایی شد.

او ادامه داده که عربستان با توطئه کاهش قیمت نفت به مردم کشورش و کشورهای مسلمان منطقه آسیب رساند و در مذاکرات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و شش کشور تلاش کرد نقش مخرب و غیرسازنده ایفا کند.

معاون وزیر خارجه ایران با اشاره به تجمع شنبه‌شب مقابل سفارت عربستان در تهران گفته است: هیچ آسیبی به دیپلمات‌های سعودی در تهران و مشهد وارد نشده است.

حسین امیرعبداللهیان تصریح کرده است: ایران یکی از امن‌ترین کشورهای منطقه است و همه دیپلمات‌ها در امنیت کامل به وظایف خود ادامه می‌دهند.

به دنبال اعدام شیخ نمر و ۴۶ نفر دیگر در عربستان در روز شنبه، تجمع‌های اعتراضی در مقابل سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد برگزار شد. درتهران تجمع‌کنندگان با ورود به سفارت عربستان به ساختمان این سفارتخانه آسیب وارد کردند.

حمله به سفارت و کنسولگری عربستان واکنش‌های بین‌المللی در پی داشته است.

4/1/2016